دانشنامه تاریخی
تاریخ کرواسی پر از شخصیت‌های برجسته‌ای است که اقدامات و دستاوردهای آنها اثر قابل توجهی در تاریخ کشور و جهان گذاشته است. این شخصیت‌های تاریخی شامل دوران‌ها و زمینه‌های مختلفی می‌شوند - از سیاستمداران و نظامیان گرفته تا نویسندگان و دانشمندان. سهم آنها در توسعه فرهنگ، علم، سیاست و جامعه کرواسی از اهمیت ویژه‌ای نه تنها برای هویت ملی، بلکه برای تاریخ منطقه به طور کلی برخوردار است.
تومی‌سلاو اول اولین پادشاه کرواسی بود که زمین‌هایی را که بعداً به پایه‌ای برای دولت مدرن کرواسی تبدیل شد، متحد کرد. او رهبری مبارزه برای استقلال کرواسی از تأثیرات خارجی، از جمله تلاش‌های مجارستان و سایر همسایگان برای تسلط بر کشور را بر عهده داشت. تومی‌سلاو اول به خاطر فعالیت‌های سیاسی موفقش، اتحاد قبایل و پادشاهی‌های مختلف تحت یک حکومت و همچنین ایجاد ارتش قوی که قادر به دفاع از تهدیدات شرقی و غربی بود، شناخته شده است.
تومی‌سلاو اول نماد وحدت و استقلال است و حکومت او آغاز شکل‌گیری پادشاهی کرواسی محسوب می‌شود. نام او هنوز هم به طور فعال در زمینه‌های فرهنگی و سیاسی در کرواسی مدرن استفاده می‌شود.
شیمه وراتچیک یک سیاستمدار برجسته کرواسی است که نقش مهمی در استقلال و مدرن‌سازی کشور در قرن نوزدهم و بیستم داشته است. او در مبارزه برای تأسیس یک دولت مستقل کرواسی فعال بود و همچنین به خاطر فعالیت‌هایش در زمینه آموزش و فرهنگ شناخته می‌شود. وراتچیک یکی از بنیان‌گذاران مجلس ملی کرواسی بود که به عنصر کلیدی در مبارزه برای حقوق کرواسی‌ها در امپراتوری اتریش-مجارستان تبدیل شد.
فعالیت‌های او همچنین شامل پیشرفت اجتماعی، بهبود شرایط زندگی کشاورزان و کارگران و تقویت نقش کرواسی در امور بین‌الملل بود. وراتچیک میراث قابل توجهی در تاریخ سیاسی کرواسی به جا گذاشته است.
فرانجو تودجمان یکی از مهم‌ترین و جنجالی‌ترین شخصیت‌ها در تاریخ کرواسی مدرن است. او اولین رئیس‌جمهور کرواسی مستقل بود و نقش کلیدی در فرایند جدایی این کشور از یوگسلاوی و شکل‌گیری به عنوان یک دولت مستقل در دهه ۱۹۹۰ داشت. کارنامه سیاسی او از حزب کمونیست آغاز شد، اما بعدها به رهبر حرکت برای استقلال و اصلاحات تبدیل شد.
تودجمان مؤلف مفهومی بود که به تأسیس کرواسی مستقل منجر شد، اما حکومت او همچنین با منازعات نظامی، به‌ویژه در دوران جنگ استقلال کرواسی (۱۹۹۱—۱۹۹۵) همراه بود. در عین حال، او معمار مجموعه‌ای از اصلاحات سیاسی و اقتصادی بود که به تثبیت کشور در دوره انتقال از سیستم سوسیالیستی به اقتصاد بازار کمک کرد.
مارکو ماراس یک دانشمند و شخصیت اجتماعی برجسته بود که کارهای او در زمینه تاریخ و باستان‌شناسی تأثیر قابل توجهی بر توسعه علم کرواسی گذاشته است. ماراس تمام زندگی خود را صرف مطالعه تاریخ باستان کرواسی و شبه‌جزیره بالکان، و همچنین آثار باستان‌شناسی مهم کرد که پایه‌ای برای درک بهتر فرهنگ و تمدن‌های باستانی منطقه شد.
تحقیقات او اجازه داد که بسیاری از جنبه‌های ناشناخته توسعه تاریخی کرواسی و منطقه کشف شود. مارکو ماراس همچنین به طور فعال در زندگی فرهنگی کرواسی شرکت کرد و به حفظ و ترویج میراث تمدن‌های باستانی کمک کرد.
ایوان ماژورانیچ یک سیاستمدار برجسته بود که سهم زیادی در توسعه فرهنگ و ادبیات کرواسی داشت. او یکی از شرکت‌کنندگان فعال در جنبش برای احیای فرهنگی و بیداری ملی در کرواسی در قرن نوزدهم بود. ماژورانیچ یکی از رهبران احیای ملی کرواسی و حامی بهبود وضعیت مردم کرواسی در امپراتوری اتریش-مجارستان بود.
به عنوان یک نویسنده، ماژورانیچ نویسنده آثار متعددی، از جمله نمایشنامه‌ها، اشعار و ترجمه‌ها بود که بر روی توسعه ادبیات کرواسی تأثیر گذاشت. آثار او بر روی موضوعات ملی متمرکز بود و شامل عناصری از افسانه‌های اسلاوی، فولکلور و سنت‌های مردمی می‌شود.
لوکا راب یک نویسنده و نمایشنامه‌نویس برجسته کرواسی است که او را یکی از بنیان‌گذاران ادبیات مدرنیستی کرواسی می‌دانند. راب به خاطر آثارش شناخته شده است که در آنها موضوعات هویت ملی و تجربیات انسانی در شرایط تغییر اجتماعی و فرهنگی را مطرح می‌کند.
کارهای او شامل رمان‌ها، نمایشنامه‌ها و اشعار است که مسائل اساسی آن زمان را در بر می‌گیرد، از جمله مشکلات ارزش‌های اخلاقی، هویت و مبارزه برای آزادی. لوکا راب میراث مهمی در ادبیات و فرهنگ کرواسی به جا گذاشت و آثار او بر روی نسل‌های بعدی نویسندگان و پژوهشگران تأثیر گذاشت.
پاوله میخال یک هنرمند و مجسمه‌ساز برجسته کرواسی بود که آثارش سهم مهمی در هنر کشور به جا گذاشت. خلاقیت او با مدرنیسم و انتزاع مرتبط بود که او را به یکی از شناخته‌شده‌ترین نمایندگان هنر نوآورانه در کرواسی تبدیل کرد.
میخال به خاطر آزمایش‌هایش با فرم و مواد شناخته شده است و آثار او اهمیت زیادی برای توسعه هنر مدرن در کرواسی دارد. مجسمه‌های میخال در بسیاری از نمایشگاه‌های بین‌المللی به نمایش درآمدند و اثر قابل توجهی در فرهنگ هنری جهانی به جا گذاشتند.
تاریخ کرواسی پر از شخصیت‌های بزرگی است که دستاوردها و قهرمانی‌های آنها نه تنها زندگی داخلی کشور را شکل داده، بلکه بر توسعه فرهنگ اروپایی و جهانی تأثیر گذاشته است. چه قهرمانانی که در تحول‌های سیاسی و نظامی شرکت داشتند، چه شخصیت‌های برجسته هنر و علم، سهم آنها در میراث فرهنگی و سیاسی کرواسی را نمی‌توان دست کم گرفت. این شخصیت‌های تاریخی نمادهای مهمی برای مردم کرواسی باقی مانده‌اند و نسل‌های آینده را به پیشرفت و حفظ هویت و فرهنگ منحصر به فرد خود الهام می‌بخشند.