دانشنامه تاریخی
اقتصاد لائوس، یکی از فقیرترین و در حال توسعهترین کشورهای منطقه جنوب شرق آسیا، در چند دهه گذشته تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است. کشور که در شرایط منابع محدود ایزوله و در حال توسعه است، در سالهای اخیر به اصلاحاتی که به توسعه اقتصادی کمک میکند، علاقه فزایندهای نشان میدهد. در این مقاله به بررسی شاخصهای کلیدی اقتصادی، همچنین صنایع اصلی و روندهایی که اقتصاد لائوس را در مرحله کنونی توصیف میکند، پرداخته شده است.
لائوس کشوری با اقتصاد گذار است که به طور عمده به کشاورزی و همچنین منابع طبیعی، مانند انرژی آبی و مواد معدنی وابسته است. در چند دهه اخیر، کشور موفقیتهایی در رشد اقتصادی به دست آورده است، اما با این وجود، لائوس یکی از فقیرترین کشورهای منطقه با سطح بالای فقر باقی مانده است.
دولت از اواخر دهه ۱۹۸۰ به فعالسازی مدرنیزاسیون پرداخت، زمانی که از اقتصاد برنامهریزیشده کنار رفت و اقداماتی برای گذار به اقتصاد بازار انجام داد. در نتیجه این تغییرات، اقتصاد کشور شروع به رشد کرد، اگرچه نرخ رشد پس از سال ۲۰۱۰ به دلیل مشکلات اقتصادی داخلی و وضعیت اقتصادی جهانی کند شد.
هدف اصلی دولت لائوس افزایش سطح زندگی مردم، بهبود زیرساختها و توسعه صنایع حیاتی اقتصادی، مانند انرژی آبی، کشاورزی و صنعت است.
در سال ۲۰۲۳، محصول داخلی ناخالص (GDP) لائوس حدود ۲۱.۵ میلیارد دلار آمریکا بود و نرخ رشد GDP در سالهای اخیر ثابت باقی مانده است، با وجود مشکلات اقتصادی. اقتصاد لائوس در طول یک دهه گذشته به طور سالانه ۴-۵ درصد رشد داشته است که این نشاندهنده یک نشانه نسبتاً خوب برای یک اقتصاد در حال توسعه است.
با این حال، اقتصاد کشور هنوز با مشکلات متعددی مواجه است، از جمله سطح بالای بدهی خارجی، منابع درآمدی محدود و همچنین چالشهای چشمگیر در زمینه تورم و کسری بودجه. پیشبینیها برای رشد اقتصادی در سالهای آینده نشاندهنده رشد متعادل است، به شرطی که اصلاحات اقتصادی به خوبی اجرا شود و تجارت خارجی حفظ گردد.
کشاورزی نقش کلیدی در اقتصاد لائوس دارد، زیرا بیش از ۷۰٪ جمعیت کشور به کشاورزی مشغول هستند. محصولات اصلی کشاورزی شامل برنج، ذرت، سیبزمینی، سویا، چای و قهوه است. برنج محصول اصلی غذایی و فرهنگ کلیدی برای لائوس است. کشور همچنین فعالانه به تولید محصولات برای صادرات، مانند قهوه، چای و ادویهها مشغول است.
با وجود نقش قابل توجه کشاورزی در اقتصاد، این صنعت با مشکلاتی از جمله سطح پایین مکانیزاسیون، زیرساختهای قدیمی و دسترسی محدود به تأمین مالی مواجه است. لائوس همچنین از آثار تغییرات اقلیمی رنج میبرد که بر تولید و امنیت غذایی تأثیر میگذارد. در پاسخ به این چالشها، دولت کشور به طور فعال به دنبال پیادهسازی روشهای پایدار کشاورزی و حمایت از کسبوکارهای کوچک کشاورزی است.
انرژی آبی یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد لائوس است و کشور دارای پتانسیل قابل توجهی در انرژی آبی است. لائوس دارای تعداد زیادی رودخانه و دریاچه است که آن را به مکان مناسبی برای ساخت نیروگاههای آبی تبدیل میکند. در حال حاضر لائوس به طور فعال پروژه ساخت نیروگاههای آبی و صادرات برق به کشورهای همسایهای مانند تایلند، ویتنام و چین را توسعه میدهد.
برآوردها نشان میدهد که لائوس پتانسیل تولید بیش از ۲۶,۰۰۰ مگاوات انرژی برق را دارد، که حدود ۷,۰۰۰ مگاوات آن میتواند برای تأمین تقاضای داخلی استفاده شود و بقیه میتواند صادر شود. با این حال، توسعه انرژی آبی نگرانیهایی در مورد مسائل زیستمحیطی ایجاد میکند، زیرا ساخت نیروگاههای بزرگ آبی بر اکوسیستمهای رودخانهها و محیط زیست منطقه تأثیر میگذارد.
صنعت معدن همچنین یکی از اجزای مهم اقتصاد لائوس است. کشور دارای منابع طبیعی غنی، از جمله طلا، نقره، مس، تنگستن، زغال سنگ و سایر مواد معدنی است. یکی از بزرگترین شرکتهای معدنی لائوس پروژه Xayaburi است که به استخراج طلا و مس میپردازد.
صنعت معدن لائوس جذب سرمایهگذاریهای خارجی قابل توجهی میکند که یکی از عواملی است که به رشد اقتصادی کمک میکند. اما این بخش همچنین با چالشهایی از جمله سطح بالای آلودگی محیط زیست و نیاز به توسعه روشهای پایدارتر استخراج و فرآوری منابع مواجه است. دولت کشور به دنبال بهبود کنترل بر استانداردهای زیستمحیطی در صنعت معدن است.
گردشگری همچنین یکی دیگر از بخشهای مهم اقتصاد لائوس است. در چند دهه اخیر، تعداد گردشگران خارجی که از کشور بازدید میکنند، به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. لائوس مسافران را با طبیعت منحصر به فرد، میراث فرهنگی و بناهای تاریخی خود جذب میکند. از محبوبترین مقاصد گردشگری میتوان به وانگ ویان، لوآنگ پرابانگ، وینتیان و بسیاری معابد بودایی، مانند پوستی و پات لات لوانگ اشاره کرد.
گردشگری به منبع مهمی از درآمد برای کشور تبدیل شده است، اما همچنین با تعدادی چالشها همراه است. از جمله این چالشها نیاز به بهبود زیرساختها، توسعه گردشگری محلی و تأمین حفاظت از اشیاء طبیعی و فرهنگی در برابر تأثیرات بیش از حد گردشگری است.
محصولات اصلی صادراتی لائوس شامل محصولات کشاورزی، مانند برنج، قهوه و ادویهها و همچنین فلزات و مواد معدنی است. از بزرگترین شرکای تجاری لائوس میتوان به تایلند، چین، ویتنام و کامبوج اشاره کرد. صادرات کالا نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد، اما لائوس همچنان با مشکل کسری در تجارت خارجی و بدهی خارجی رو به رو است.
در سالهای اخیر، دولت لائوس به طور فعال روابط تجاری خود را با چین که یکی از سرمایهگذاران اصلی در اقتصاد کشور است، و همچنین با سایر کشورهای منطقه توسعه داده است. در این راستا، لائوس به دنبال بهبود روابط تجاری خود با کشورهایی که همسایه آن هستند و ایجاد توافقهای اقتصادی سودآورتر است.
اقتصاد لائوس ساختار پویا و در حال توسعهای است که صنایع سنتی، مانند کشاورزی و صنعت معدن را با بخشهای مدرن و نویدبخش، مانند انرژی آبی و گردشگری ترکیب میکند. با این حال، کشور با چالشهای فراوانی مانند فقر، بدهی خارجی و مشکلات مربوط به پایداری رشد مواجه است. در آینده، لائوس به توسعه صنایع کلیدی خود ادامه خواهد داد و به بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشور خواهد پرداخت، که این امر به افزایش سطح زندگی و تقویت موقعیت اقتصادی کمک خواهد کرد.