پابلو پیکاسو (۱۸۸۱–۱۹۷۳) — نقاش، مجسمهساز، گرافیست اسپانیایی و یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان قرن بیستم است. سهم او در دنیای هنر را نمیتوان دست کم گرفت و خلاقیت او بیش از هفت دهه را در بر میگیرد. پیکاسو بنیانگذار کیوبیسم شد، مکتبی که تصورات درباره نقاشی و مجسمهسازی را تغییر داد.
پابلو دیهگو خوزه فرانسیسکو د پیکاسو در ۲۵ اکتبر ۱۸۸۱ در مالاگا، اسپانیا به دنیا آمد. پدرش، که خود هنرمند و معلم بود، از سنین پایین به پابلو عشق به هنر را آموخت. در سال ۱۸۹۵، خانواده به بارسلونا نقل مکان کردند، جایی که پیکاسو آغاز به یادگیری نقاشی در یک هنرستان محلی کرد.
پیکاسو در سنین جوانی استعدادهای هنری فوقالعادهای نشان داد و اولین آثارش به سبک سنتی خلق شدند. اما به زودی او به انواع مختلفی از جریانهای هنری علاقهمند شد و شروع به آزمایش با تکنیکهای جدید کرد.
خلاقیت پیکاسو به چندین دوره کلیدی تقسیم میشود. یکی از معروفترین آنها دوره "آبی" (۱۹۰۱–۱۹۰۴) است که در آن هنرمند از رنگهای سرد آبی و آبی-سبز استفاده کرد. در این زمان، او آثاری خلق کرد که پژواکی از ناامیدی و فقر بودند و از تراژدیهای شخصی و مشکلات اجتماعی الهام گرفته بودند.
پس از دوره آبی، دوره "صورتی" (۱۹۰۴–۱۹۰۶) آغاز شد که در آن پیکاسو از پالت رنگی گرمتری استفاده کرد و هنرمندان سیرک و صحنههای شاد را به تصویر کشید. این دوره نشان دهنده انتقال به موضوعات شادتر و امیدوارتر بود.
در سال ۱۹۰۷، پیکاسو یکی از معروفترین آثار خود را — "دختران آوینیون" — خلق کرد. این نقاشی آغازگر کیوبیسم، یک مکتب هنری بود که بر پایه تجزیه اشکال به اجزاء هندسی استوار بود. کیوبیسم سعی داشت اشیاء را از زوایای مختلف به تصویر بکشد که در بین همعصران خود جذابیت و بحث زیادی ایجاد کرد.
پیکاسو به همراه ژرژ براک تکنیکهای مختلفی از کیوبیسم را توسعه داد، از جمله کیوبیسم تحلیلی و ترکیبی. برخلاف کیوبیسم تحلیلی که بر تجزیه اشکال تمرکز داشت، کیوبیسم ترکیبی از کولاژها و رنگهای زنده استفاده میکرد.
رویدادهای سیاسی نیز تأثیر قابل توجهی بر خلاقیت پیکاسو داشتند. اثر او "گرنیکا" (۱۹۳۷) یک اثر قوی ضد جنگ است که در پاسخ به بمباران شهر گرنیکا در طول جنگ داخلی اسپانیا خلق شده است. این نقاشی، پر از نمادگرایی و احساسات، نماد جنبش صلحطلبی و محکوم کردن خشونت شد.
در دهههای آخر عمر خود، پیکاسو به آزمایش با سبکها و تکنیکهای مختلف ادامه داد. او نقاشی، مجسمهسازی، گرافیک و حتی سرامیک تولید میکرد. آثار او همچنان بر بسیاری از هنرمندان و جهتگیری هنر مدرن تأثیر گذاشت.
پابلو پیکاسو در ۸ آوریل ۱۹۷۳ در فرانسه درگذشت. میراث او همچنان زنده است: نقاشیهای او در بزرگترین موزههای جهان قرار دارند و نام او به نماد رویکرد نوآورانه در هنر تبدیل شده است. پیکاسو نه تنها آثار هنری بیشماری از خود به جا گذاشت، بلکه ایدهای را مبنی بر اینکه هنر یک فرآیند بیانتها از آزمایش و خودابرازی است، به یادگار گذاشت.
پابلو پیکاسو تنها یک نام در تاریخ هنر نیست. او نماد خلاقیت، جرات و جستجوی مداوم نوآوری است. آثار او نسلهای هنرمندان و دوستداران هنر را الهامبخشیده و سهم او در فرهنگ همواره مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.