شوالیه های تتونی، یا شوالیه های تتونیک، در اواخر قرن دوازدهم تأسیس شد و نقش مهمی در تاریخ اروپا، به ویژه در اروپای مرکزی و شرقی ایفا کرد. این اوردنی نظامی-مذهبی کاتولیک برای دفاع از مسیحیان و تبلیغ مسیحیت در بین بت پرستان ایجاد شد و همچنین در جنگ های صلیبی شرکت کرد.
اوردر در سال 1190 در آکرا (اسرائیل امروزی) در جریان سومین جنگ صلیبی تأسیس شد. در ابتدا به عنوان اوردر بیمارستانی برای کمک به شوالیه های زخمی و بیمار ایجاد شد، اما به زودی در فعالیت های نظامی نیز فعال شد.
پس از انتقال به اروپا، اوردر به طور فعال در مسیحیت زدایی از مردم اسلاوی شرکت داشت. در قرن سیزدهم، شوالیه های تتونی آغاز به تصرف سرزمین هایی در اروپای شرقی کردند، به ویژه در پروس، لیوانیا و سایر مناطق بالتیک. تا پایان قرن چهاردهم، اوردر کنترل سرزمین های قابل توجهی را که شامل لیتوانی، لتونی و استونی امروزی می شد، در دست داشت.
شوالیه های تتونی به شکل یک اوردر نظامی-مذهبی سازماندهی شده بودند که به معنای ترکیب زندگی مذهبی با خدمت نظامی بود. اعضای اوردر به سه گروه اصلی تقسیم می شدند:
در طول تاریخ وجود خود، شوالیه های تتونی با بسیاری از منازعات، هم با کشورهای همسایه و هم با دیگر اوردرهای شوالیه ای مواجه شدند. یکی از معروف ترین مخالفان اوردر، شاه لهستان کازیمیر III بود که به طور فعال با گسترش تتونی ها مقابله می کرد.
در سال 1410، نبرد تعیین کننده گرونوالد رخ داد که در آن نیروهای شوالیه های تتونی از یگان های مشترک لهستانی-لیتوانیایی به شدت شکست خوردند. این نبرد نقطه عطف مهمی در تاریخ اوردر بود و آغاز کننده افول آن به حساب می آید.
پس از نبرد گرونوالد، اوردر با مشکلات داخلی و خارجی مواجه شد. در قرون XV و XVI، نفوذ آن به تدریج کاهش یافت. در سال 1525، بزرگ ترین سردار اوردر، آلبریشت هوهنزولرن، پروتستانتیسم را پذیرفت و اوردر را سکولار کرده، آن را به یک دوکنشین سکولار پروس تبدیل کرد.
با وجود افول، شوالیه های تتونی میراث قابل توجهی در تاریخ اروپا به جا گذاشتند. فعالیت های آن ها به مسیحیت زدایی از شمال و شرق اروپا کمک کرد و همچنین در توسعه تجارت و فرهنگ در این مناطق نقش مهمی ایفا کرد.
امروز شوالیه های تتونی به عنوان یک سازمان کاتولیک ادامه حیات می دهند، اما نقش آن به طرز قابل توجهی تغییر کرده است. این اوردر در امور خیریه و حفظ میراث تاریخی مشغول است.
شوالیه های تتونی نماد قدرت نظامی و وفاداری مذهبی شدند. تاریخ آن ها پر از پیروزی ها و شکست هاست و همچنین جزء مهمی از تاریخ اروپا به شمار می آید. مطالعه میراث اوردر به درک فرآیندهای تاریخی پیچیده ای که در اروپا در قرون وسطی اتفاق افتاده است، کمک می کند.