جراحی لاپاروسکوپی، که به عنوان جراحی حداقل تهاجمی نیز شناخته میشود، در دهه ۱۹۸۰ وارد پزشکی شد و انقلاب بزرگی در روشهای جراحی ایجاد کرد. این نوع جراحی به خاطر توانایی خود در کاهش آسیبها، مربوط به عملهای جراحی باز سنتی، و همچنین کاهش زمان بهبودی بیماران محبوب شد.
قبل از ظهور جراحی لاپاروسکوپی، اکثر رویههای جراحی به روش باز انجام میشد، که نیاز به برشهای بزرگ در پوست، عضلات و بافتهای داخلی داشت. این برشها خطرات قابل توجهی به همراه داشتند، زمان بهبودی طولانی و درد شدید میافتادند. با پیشرفت فناوری در دهه ۱۹۷۰، مانند ایجاد ابزارهای نوری و دوربینهای ویدیویی، انتقال به روشهای کمتر تهاجمی ممکن شد.
پیشگامان جراحی لاپاروسکوپی، مانند جراح آلمانی کلاوس کالی، آزمایشاتی را با استفاده از ابزارهای توخالی و دوربین برای انجام عملها از طریق برشهای کوچک آغاز کردند. از جمله اولین مداخلات موفق میتوان به لاپاروسکوپی کلسیستکتومی – برداشتن کیسه صفرا اشاره کرد. این روش برای اولین بار در پایان دهه ۱۹۸۰ به کار گرفته شد و به سرعت محبوبیت یافت.
با پیشرفت تکنولوژیهای لاپاروسکوپی در دهه ۱۹۹۰، کار با استفاده از اطلاعات ویدیو امکانپذیر شد، که به جراحان این امکان را میدهد تا حوزه کار خود را بر روی صفحه نمایش ببینند. ابزارهای لاپاروسکوپی، مانند ویدیو لاپاروسکوپهایی که بر روی پایهها نصب شدهاند، به جراحان دید وسیعتری را ارائه میدهند و همچنین این امکان را میدهند تا ابزارهای کاری را با استفاده از دست کنترل کنند و آنها را از طریق برشهای کوچک جابجا کنند.
جراحی لاپاروسکوپی دارای مزایای زیادی در مقایسه با عملهای باز است:
جراحی لاپاروسکوپی در زمینههای مختلف پزشکی کاربرد دارد. این روش بیشتر در حوزههای زیر استفاده میشود:
با گسترش جراحی لاپاروسکوپی نیاز به آموزش تخصصی جراحان به وجود آمد. آموزش شامل کلاسهای تئوری، تمرین بر روی مدلها و در نهایت تمرین بر روی بیماران واقعی تحت نظارت متخصصان باتجربه است. بسیاری از موسسات آموزشی دورهها و گواهینامههای جراحی لاپاروسکوپی را ارائه دادهاند.
جراحی لاپاروسکوپی به رشد خود ادامه میدهد و با معرفی فناوریهای جدید، مانند جراحان رباتیک، که دقت بیشتری را تضمین میکنند و امکان انجام عملهای پیچیدهتر را فراهم میکنند. بهبود فناوریهایی مانند تجسم سه بعدی و استفاده از هوش مصنوعی، پیشبینی میکند که جراحی لاپاروسکوپی حتی ایمنتر و مؤثرتر شود.
جراحی لاپاروسکوپی، که به عنوان یک آزمایش در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، عمل جراحی را در دنیا متحول کرده است. با گذشت زمان، این روش ثابت کرده است که مؤثر و ایمن است و به بسیاری از بیماران اجازه داده است که خدمات پزشکی لازم را با حداقل خطرات دریافت کنند. با توجه به توسعه مداوم فناوریها، میتوان با اطمینان گفت که جراحی لاپاروسکوپی جایگاهی مهم در آینده پزشکی خواهد داشت.