در چند دهه اخیر، جهان با یک مشکل همیشگی تغییرات اقلیمی مواجه شده است. افزایش غلظت گازهای گلخانهای در جو، بهویژه دیاکسید کربن (CO2)، به گرمایش جهانی و عواقب آن میانجامد. در واکنش به این مشکل، دانشمندان و مهندسان شروع به توسعه تکنولوژیهای مختلفی کردهاند که به کاهش انتشار کربن کمک میکند. یکی از امیدوارکنندهترین این تکنولوژیها، جذب کربن است که در دهه ۲۰۲۰ به طور فعال توسعه مییابد.
جذب کربن (Carbon Capture and Storage, CCS) شامل تکنولوژیهایی است که امکان جمعآوری دیاکسید کربن منتشر شده در روند سوزاندن سوختهای فسیلی و دیگر فرآیندهای صنعتی را فراهم میکند و سپس آن را زیر زمین ذخیره میکند تا از ورود آن به جو جلوگیری کند. این فرآیند شامل چند مرحله است: جمعآوری CO2، حمل و نقل آن و نهایتاً دفن نهایی.
جذب کربن را میتوان به سه مرحله کلیدی تقسیم کرد:
دهه ۲۰۲۰ به زمانی برای توسعه فعال تکنولوژیهای جذب کربن تبدیل شد. دولتها و شرکتهای خصوصی شروع به درک نیاز به کاهش انتشار گازهای گلخانهای کردند که به سرمایهگذاری در CCS انجامید. در این دهه، برخی موفقیتهای کلیدی قابل شناسایی است.
بسیاری از کشورها شروع به تهیه برنامههایی برای دستیابی به خنثی بودن کربن تا نیمه قرن ۲۱ کردند. در راستای این ابتکارات، CCS نقش مرکزی را ایفا کرد. دولتها شروع به تخصیص منابع بودجهای برای تحقیقات و توسعه تکنولوژیهای جذب کربن و همچنین اجرای مشوقهایی برای بخش خصوصی، مانند معافیتهای مالیاتی کردند.
در دهه ۲۰۲۰، دانشمندان به بهبودهای قابلتوجهی در کارایی تکنولوژیهای موجود جذب کربن دست یافتند. استفاده از مواد و روشهای جدید مانند کاتالیزورها برای جذب CO2 میتواند هزینههای این فرآیند را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد و آن را اقتصادیاً توجیهپذیر کند.
در این زمان، تعدادی از پروژههای تجاری جذب کربن اجرایی شد. به عنوان مثال، پروژههایی که به استفاده از کربن جذب شده در فرآیندهای تولیدی متمرکز شدهاند که میتواند وابستگی آنها به هیدروکربنها را کاهش دهد و سطح کلی انتشار را کاهش دهد.
مانند هر تکنولوژی دیگری، جذب کربن نیز دارای مزایا و معایب خاص خود است.
با وجود برخی معایب، تکنولوژیهای جذب کربن به عنوان یک مؤلفه حیاتی در مبارزه با تغییرات اقلیمی در نظر گرفته میشود. انتظار میرود که در آینده CCS به بخشی جداییناپذیر از سیستمهای کاهش اثرات زیستمحیطی صنعت سنگین و انرژی تبدیل شود، زیرا این تکنولوژی امکان ادامه استفاده از منابع انرژی فسیلی را در حالی که تاثیر آن بر اقلیم کاهش مییابد، فراهم میکند.
جذب کربن یک حوزه وسیع و امیدوارکننده است که در دهه ۲۰۲۰ به طور فعال در حال توسعه است. هرچند این تکنولوژی در مرحله فعالی از اجرا است، روشهای پیشرفته آن میتواند منافع زیستمحیطی و اقتصادی قابلتوجهی ایجاد کند. در شرایط تغییرات جهانی اقلیمی، تکنولوژیهای جذب کربن افقهای جدیدی را در حفاظت از کره زمین و تضمین آینده پایدار باز میکنند.