دانشنامه تاریخی
قرن بیستم برای دوک‌نشین موناکو زمانی از تغییرات و تحولات قابل توجه بود. این دوره شامل زمان‌های پرالتهاب و همچنین لحظات آرامی است که دوک‌نشین دستخوش دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی گردید. موناکو توانست استقلال خود را حفظ کرده و به یکی از جذاب‌ترین مکان‌ها برای زندگی و تفریح تبدیل شود.
در آغاز قرن بیستم، موناکو به عنوان یک کشور مستقل برقرار شده بود و دوک‌نشین به توسعه خود تحت حاکمیت دوک آلبر اول ادامه داد. حاکمیت او (۱۸۸۹-۱۹۲۲) با فعالیت دیپلماتیک فعال و تلاش برای تقویت مواضع بین‌المللی موناکو مشخص شده بود. دوک توافق‌نامه‌هایی با کشورهای مختلف امضا کرد تا از دوک‌نشین در شرایط عدم‌ثبات سیاسی در اروپا حفاظت کند.
پس از مرگ آلبر اول، پسرش دوک لویی دوم به تخت سلطنت نشست و به کار او ادامه داد و توجه ویژه‌ای به مسائل اقتصادی و توسعه گردشگری معطوف نمود. در دهه ۱۹۲۰، در دوک‌نشین ساخت و ساز فعال آغاز شد، که شامل توسعه هتل‌ها و کازینوها بود، و این امر موناکو را به یک مقصد گردشگری محبوب تبدیل کرد.
اقتصاد موناکو در قرن بیستم تغییرات قابل توجهی را تجربه کرد. کازینوی مونته‌کارلو همچنان منبع اصلی درآمد برای دوک‌نشین باقی ماند. اما در دهه ۱۹۳۰ به دلیل بحران اقتصادی جهانی، درآمدهای حاصل از قمار کاهش یافت. این امر دولت را وادار کرد تا به دنبال راه‌های جدیدی برای توسعه اقتصادی باشد.
در دهه ۱۹۵۰، موناکو به طور فعال زیرساخت‌های خود را توسعه داد، از جمله ساخت ساختمان‌های جدید مسکونی و تجاری. گردشگری نه تنها به عنوان منبع مهمی از درآمد، بلکه به عنوان یکی از صنایع اصلی اقتصاد تبدیل شد. موناکو نه تنها عاشق‌نماهای قمار را جذب می‌کرد، بلکه افرادی را که به استراحت باکیفیت در سواحل دریای مدیترانه می‌پرداختند، جذب می‌نمود.
ساختار اجتماعی موناکو در قرن بیستم نیز دستخوش تغییراتی شد. جمعیت دوک‌نشین افزایش یافت که بر توسعه زیرساخت‌ها و خدمات اجتماعی تأثیر گذاشت. دولت توجه بیشتری به آموزش و بهداشت معطوف کرد و شرایطی را برای بهبود سطح زندگی شهروندان ایجاد کرد.
تا پایان دهه ۱۹۶۰، با توجه به سیاست‌های باز و همکاری، در موناکو یک الیت اجتماعی جدید شکل گرفت که به طور فعال در زندگی عمومی شرکت داشت. دوک‌نشین به مکانی برای ملاقات نمایندگان فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف تبدیل شد که زندگی فرهنگی آن را غنی‌تر کرد.
زندگی فرهنگی موناکو در قرن بیستم غنی و متنوع بود. در دهه ۱۹۳۰، جشنواره‌های موسیقی و تئاتری در دوک‌نشین آغاز شد که هنرمندان و موسیقی‌دانان مشهور از سرتاسر جهان را جذب می‌کرد. دوک رنیه سوم، که در سال ۱۹۴۹ به تخت سلطنت نشست، سنت حمایت از هنر و فرهنگ را ادامه داد که به ایجاد مؤسسات فرهنگی مختلف کمک کرد.
در سال ۱۹۵۹، تئاتر ملی موناکو تأسیس شد، که به بخشی مهم از زندگی فرهنگی دوک‌نشین تبدیل شد. علاوه بر این، دوک‌نشین به مکانی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی بین‌المللی تبدیل شد، از جمله جشنواره بین‌المللی سیرک که توجه تماشاگران از سرتاسر جهان را به خود جلب می‌کند.
جنگ جهانی دوم برای موناکو، همان‌طور که برای بسیاری از کشورها در اروپا بود، امتحانی دشوار بود. در سال ۱۹۴۲، دوک‌نشین توسط آلمان نازی اشغال شد که منجر به مشکلات اقتصادی و ناآرامی‌های اجتماعی شد. پس از جنگ، موناکو به سرعت توانست به حالت صلح‌آمیز خود برگردد.
در دهه ۱۹۶۰، دوک‌نشین دوباره با چالش‌های اقتصادی ناشی از تغییر ساختار گردشگری و رقابت از طرف دیگر مقاصد گردشگری مواجه شد. اما با توجه به سیاست‌های فعال جذب سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌ها، موناکو توانست موقعیت خود را به عنوان یک مرکز گردشگری و مالی بین‌المللی تقویت کند.
تا پایان قرن بیستم، موناکو به یکی از ثروتمندترین و پایدارترین کشورهای جهان تبدیل شده بود. سطح بالای زندگی، عدم وجود مالیات بر درآمد شخصی و زیرساخت‌های توسعه‌یافته ثروتمندان و بازرگانان را از سرتاسر جهان جذب کرد. در سال ۱۹۹۳، موناکو به سازمان ملل متحد پیوست که وضعیت آن را به عنوان یک کشور مستقل در عرصه بین‌المللی تقویت کرد.
دوک‌نشین به توسعه در زمینه‌های کسب و کار، گردشگری و فرهنگ ادامه داد. ورزش، به ویژه اتومبیل‌رانی، بخشی مهم از زندگی دوک‌نشین شد، که برگزاری گرند پری موناکو که توجه تماشاگران و شرکت‌کنندگان از سرتاسر جهان را جلب می‌کند، دلیل این امر بود.
قرن بیستم برای موناکو دوره‌ای از تحول‌های قابل توجه بود که مواضع آن را در عرصه بین‌المللی تقویت کرد. ثبات سیاسی، رشد اقتصادی و توسعه فرهنگی به دوک‌نشین اجازه داد تا به یکی از شناخته‌شده‌ترین و جذاب‌ترین مکان‌ها برای زندگی و تفریح تبدیل شود. میراث این قرن هنوز در موناکوی معاصر حس می‌شود که به رشد و جلب توجه کل جهان ادامه می‌دهد.