دانشنامه تاریخی
تبّت باستانی یک منطقه منحصر به فرد است که دارای تاریخ، فرهنگ و سنت‌های غنی است. این منطقه که در کوه‌های مرتفع واقع شده، مدت‌ها از سایر نقاط جهان ایزوله مانده و این امر به شکل‌گیری تمدن خاص آن کمک کرده است.
تبّت در فلاتی بلند واقع شده که توسط هیمالیا و دیگر رشته‌کوه‌ها احاطه شده است. این امر اقلیم منحصر به فردی ایجاد می‌کند که از قطبی تا نیمه‌گرمسیری متغیر است. مناطق کوهستانی بلند تأثیر زیادی بر شیوه زندگی ساکنان محلی گذاشته است.
شواهد وجود انسان‌ها در سرزمین تبّت به بیش از ۲۱۰۰۰ سال قبل برمی‌گردد. ساکنان اولیه به شکار و جمع‌آوری می‌پرداختند. با گذشت به کشاورزی در هزاره سوم قبل از میلاد، شکل‌گیری نخستین جوامع آغاز شد.
در قرن هفتم میلادی، پادشاهی تبّت در زمان سلطنت پادشاه سُرُنسزان گامپو به اوج خود رسید. او قبایل مختلف را متحد کرد و قلمرو پادشاهی را گسترش داد و روابط دیپلماتیک با چین و نپال برقرار نمود. سُرُنسزان گامپو همچنین نقش کلیدی در گسترش بودیسم در تبّت ایفا کرد.
با گسترش بودیسم در قرن هفتم، تبّت به مرکز مهمی از فرهنگ بودیستی تبدیل شد. بودیسم نه تنها به عنوان دین، بلکه بر هنر، معماری و فلسفه تبّت تأثیر گذاشت. تا قرن هشتم، بودیسم به عنوان دین دولتی معرفی شد.
پس از انحلال پادشاهی تبّت در قرن نهم، سیستم فئودالی در تبّت برقرار شد. کشور به مناطق کوچک‌تر تقسیم شد که منجر به جنگ‌ها و درگیری‌های مداوم میان حکام محلی گردید.
در قرن سیزدهم، تبّت تحت تأثیر امپراتوری مغول قرار گرفت. مغول‌ها به فرهنگ و دین تبّتی احترام گذاشتند که به توسعه روابط بین تبّت و مغولستان کمک کرد. در این دوره، تبّت استقلال خود را حفظ کرده و به عنوان مرکز مهمی از بودیسم باقی ماند.
در قرن‌های پانزدهم تا هفدهم، تبّت به توسعه ادامه داد، اما همچنین تحت تأثیر چین قرار گرفت. با Dynasty مینگ و بعداً با Dynasty چین، تبّت روابطی برقرار کرد که در آینده اساس تعاملات سیاسی شد.
تبّت باستانی نمونه‌ای از ترکیب منحصر به فرد فرهنگ، دین و تاریخ است. با وجود تأثیرات خارجی متعدد، تبّت توانسته هویت و سنت‌های خود را حفظ کند که همچنان در جامعه معاصر زنده است.