تاریخی انcyclopedia
سلووینیا، چې د اروپې په زړه کې موقعیت لري، یوه اوږده او بډایه تاریخ لري، چې په کې مهم تاریخي شخصیتونه څرګند شوي دي. دا شخصیتونه د سلووینیا د دولت، کلتور او ټولنې په پرمختګ او جوړښت کې کلیدي رول لوبولی دی. د دې کسانو زیات شمېر د استقلال لپاره د مبارزې، د علومو او هنرونو په برخه کې پرمختګ او د کلتوري او ټولنیزو بدلونونو د پیلیدو سمبولونه جوړ شوي. په دې مقاله کې موږ د هغو مهمو تاریخي شخصیتونو په اړه غور کوو چې د سلووینیا تاریخ کې یې مهم اثر پرې ګذار کړی دی.
یو له لومړیو مهم تاریخي شخصیتونو څخه روحانی ماتیاس پیپر دی، چې کاتولیک فبید یا پادری و او په ۱۷م او ۱۸م پیړۍ کې د سلووینیا په لیکلو او کلتور کې مهم رول درلود. هغه د سلووینیا ادبي دود بنسټګر ګڼل کیږي، او د هغو لومړیو کسانو څخه و چې د سلووینۍ ژبې پر لیکلو باندې پاملرنه ور اړولې ده.
پیپر د کاتولیک دعاګانو او کليسا د متنونو نړیوالو سلووینۍ ژباړو په جوړولو کې شهرت درلود. د هغه کار د سلووینیا ادبیاتو د پرمختګ بنسټ ایښودلی دی، او هغه د سلووینیا د ملي ځان پوهې یوه بنسټګر ګڼل کیږي.
ایوان زلمن (۱۸۹۲-۱۹۸۰) د سلووینیا له برجسته سیاستمدارانو څخه و، چې د یوګوسلاویې د ویشلو وروسته د مستقلې سلووینیا په رامنځته کېدو کې مهم رول درلود. زلمن د سلووینیا د کمونیسټ ګوند له بنسټګرانو او لومړیو مشرانو څخه و، او همدارنګه یې د ۱۹۹۰مو کلونو په جریان کې د سلووینیا د استقلال لپاره د مبارزې په کارونو کې فعاله ونډه درلوده.
د هغه سیاسي فعالیت د مستقل او حاکم سلووینیا د جوړیدو په نظریاتو او د سوسیالیستیکو او دیموکراتیکو ارزښتونو په پرمختګ سره تړاو درلود. زلمن د سلووینیا د اروپایي اتحادیې ته د integración په پروسه کې مهم شخصیت و او د سیاسي پختې او استقلال سمبول پاتې دی.
پریموز ټروبوښ (۱۹۱۱-۱۹۴۷) د سلووینیا د انتیفاشسټ تحریک یو له روښانه غړیو څخه و. ټروبوښ د دویمې نړیوالې جګړې په وخت کې د یوګوسلاویې د فاشيستي رژیم په وړاندې پارتيزاني مبارزې کې برخه اخیستې. هغه د سلووینیا د خلکو آزادۍ د حرکت مشران و، چې د فاشيستي اشغال په وړاندې مبارزه کوله او د سوسیالیستي سولې او استقلال نظریات ټینګار کاوه.
هغه د ملي اتل په توګه پیژندل شوی، او د هغه شخصیت د روح قوت او خپل ملت ته ژمنۍ څرګندوي. ټروبوښ د سلووینیا د وروسته جګړې کمونیسټي حکومت د جوړیدو په پروسه کې هم کلیدي رول درلود، چې دا د هیواد په سیاسي تاریخ کې یو مهم شخصیت جوړوي.
فردیناند اتریشي (۱۸۳۵-۱۹۱۱) د سلووینیا په تاریخ کې یوه مهمه تاریخي شخصیت و، په ځانګړې توګه د اتریش امپراتورۍ د سیاسي نفوذ په رڼا کې. که څه هم هغه سلووین دی نه و، د هغه حکمراني او سیاسي فعالیتونه د سلووینیا په پرمختګ کې مهمه ونډه درلوده. د هغه په حکمراني کې د اتریشي ولایتونو، په ځانګړې توګه سلووینیا کې، د بنسټونو د عصري کیدو پروسه ترسره شوه، چې دا د سیمې اقتصادي او ټولنیزو شرایطو ښه کولو لامل و.
سربیره پر دې، فردیناند د تعلیمي او کلتوري پالیسیو په نظریاتو کې د خپلې تعهد لپاره مشهور و، چې دا د اتریش-هینګري په چوکاټ کې د سلوواکی او سلووینیا کلتور ته وده ورکړه. هغه همدارنګه د اتریش امپراتورۍ په چوکاټ کې د سلووینانو د ژبنیو او کلتوري حقونو د ملاتړ لپاره مشهور و.
الفونس ګریله (۱۸۶۱-۱۹۴۱) یوه مشهوره سلووینیایي لیکوال، خپرونکی او سیاسي شخصیت و، چې په سلووینیا کې د ۱۹مې او ۲۰مې پېړو په وروستی کې د کلتوري او سیاسي انقلاب سمبول شو. ګریله د سلووینیا ادبیاتو او ژبې د پرمختګ حرکت کې فعال و، او همدارنګه د سلووینیا د هویت ساتنې لپاره د سیاسي فعالیت سره مشهور و.
د هغه ادبي او کلتوري مسایلو په اړه کار د سلووینیا په ملي هویت او کلتور کې مهمه ونډه درلوده. ګریله همدارنګه د سلووینیا ملي تیاتر د جوړیدو یوه طرحه کوونکې وه او د سلووینیا د خلکو د کلتوري ځان څرګندونې حقونو یوه فعاله مدافع و.
زورکا سټاش (۱۹۰۱-۱۹۸۰) یوه مشهوره سلووینیایي دیپلوماته او دولتي شخصیت و، چې په نیمایي XX پېړۍ کې د سلووینیا په سیاسي ژوند کې فعاله ونډه درلوده. هغه د هیواد په مهمو سیاسي پوستونو کې د لومړیو ښځو له جملې یوه وه، او د ۱۹۹۰مو کلونو په جریان کې د مستقلې سلووینیا په رامنځته کولو کې کلیدي رول درلود.
سټاش یوه دیپلوماته وه، چې د بین المللي مذاکراتو او سلووینیا د نورو هیوادونو سره سیاسي اړیکو په تقویه کولو کې فعاله ونډه درلوده. د هغې لاسته راوړنې د سلووینیا په تاریخ کې د سولې او ثبات تضمین کې مهمې دي.
سلووینیا، د اوږده تاریخ لرونکې یوه هیواد په توګه، د خپلو لویو تاریخي شخصیتونو باندې ویاړي چې د هیواد په کلتوري، سیاسي او اقتصادي ژوند کې مهم رول لري. دغه شخصیتونه د تاریخ په ټغر کې نه وړل کیدونکی اثر لري او د سلووینیا راتلونکي نسلونه د استقلال، کلتور او پرمختګ په لټه کې الهام ورکوي. سلووینیا د دې استثنايي شخصیتونو د ورابریدو له لارې د پرمختګ ترڅنګ روانه ده، چې د خپل وطن د prosper بصیرت او ژوند سپړلو لپاره یې خپل ژوند وقف کړی دی.