ప్రాయः 320 నుండి 550 సంవత్సరాల నాటికీ భారతదేశంలో ఉన్న గుప్తా సామ్రాజ్యం, భారతీయ సంస్కృతి యొక్క బంగారు యుగం అని పరిగణించబడుతుంది. ఈ కాలం, కళ, శాస్త్ర, తత్వశాస్త్ర మరియు సాహిత్యం యొక్క అది అందంగా అభివృద్ధి చెందినది, ఇది భారతీయ నాగరికత మరియు ప్రపంచ సంస్కృతిపై లోతైన ప్రభావం చూపించింది.
కళ మరియుఇంటి నిర్మాణం
గుప్తా సామ్రాజ్యపు కళలు తమ ఉన్నత ప్రమాణాలు మరియు వైవిధ్యానికి ప్రసిద్ధి చెందాయి. క్టూల్పు, చిత్రకళ మరియు నిర్మాణకళ ఉత్తమ ఉన్నతులకు చేరుకున్నాయి, ఇది కొన్ని ప్రసిద్ధ మలుపులను ప్రదర్శిస్తుంది:
క్టూల్పు: గుప్తా క్టూల్పులు వాస్తవికత మరియు ప్రీతి తో పంపిణీ అవుతాయి. సోరస్ మరియు ఉద్జయిన్ వంటి ప్రదేశాల్లో కనుగొన్న బుద్ధ మరియు దేవతల విగ్రహాలు ఉదాహరణగా ఉండవచ్చు.
ఇంటి నిర్మాణం: ఈ కాలం యొక్క దేవాలయాలు, క్హాజురాహో దేవాలయం వంటి, సంక్లిష్ట నిథులు మరియు ఎత్తైన గోదారులు చూపిస్తాయి. దేవాలయాలు రాయికి నిర్మించబడి, చెక్కతో అలంకరించబడ్డాయి.
చిత్రకళ: ఎల్లోరా మరియు అజంతా గుహల్లోని ఫ్రెస్కోలు గుప్తా కళకు వ్యాపారంగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఇవి బుద్ధ మరియు హిందూ పౌరాణికత నుండి చిత్రాలను చూపిస్తాయి.
సాహిత్యం
గుప్తా కాలపు సాహిత్యం కవిత్వం మరియు గద్యాన్ని కలిగి ఉంది. ప్రఖ్యాత రచయితలు ఈ కాలంలో ముక్కెరింది:
కాళిదాస: భారతదేశంలో ఒక ప్రసిద్ధ నాటక రచయిత మరియు కవి, "శకుంతల" మరియు "మెగదూత" వంటి విధానాలను రచించాడు.
భారవి: "కీర్తాతర్యం" మరియు మరేదైన కవితలను రచించిన సాహితీని దృఢతతో మరియు సంప్రదాయబద్ధమైన భాషతో.
వరనరాథ: వ్యాకరణ మరియు తర్కశాస్త్రంపై తన రచనల ద్వారా ప్రసిద్ధి చెందాడు.
శాస్త్రం మరియు గణితము
గుప్తా కాలం శాస్త్రం మరియు గణితంలో అత్యుత్తమ సాధనాలతో కూడినది. భారతీయ శాస్త్రవేత్తలు వివిధ రంగాలలో భారీ కృషి చేశారు:
గణితము: భారతీయ గణిత శాస్త్రవేత్తలు జీరో మరియు పది సంఖ్యా విధానాన్ని అభివృద్ధి చేశారు. అర్యభటుడు, ప్రసిద్ధ జ్యోతిష్యుడు మరియు గణిత శాస్త్రవేత్త, సంఖ్యలు మరియు జ్యోతిష్య గణనలపై తన కృషిని పరిచయం చేశారు.
వైద్యము: ప్రాచిన భారతీయ వైద్యం అయిన ఆయుర్వేదం ఈ కాలంలో అభివృద్ధి చెంది వుంది. సుష్రుత వంటి వైద్యులు శస్త్రచికిత్స మరియు శరీర నిర్మాణంపై వ్యాసాలను రచించారు.
జ్యోతిష్యం: జ్యోతిష్యంలో పరిశోధనలు ఖచ్చితమైన జ్యోతిష్య పట్టికలు మరియు గణనలను అభివృద్ధి చేసాయి.
తాత్త్వికత మరియు ధర్మం
తాత్త్విక సిద్ధాంతాలు మరియు ధార్మిక ఉద్యమాలు కూడా గుప్తా సామ్రాజ్యంలో పుష్పించాయి. ఈ కాలం ప్రత్యేకతలు:
బుద్ధిజానికి అభివృద్ధి: బుద్ధిజం వ్యాపిస్తుండగా వెళ్ళడం మరియు అనుకూలంగా మారింది, వివిధ పాఠ్యాల మరియు శ్రేణులు ఏర్పడించాయి.
హిందువులు: హిందుమతం తన స్థాయిని పెంచింది, మూర్ఖ మరియు పఠిన సమ్మతించే పుస్తకాలు వంటి కొత్త గ్రంథాలు మరియు పాఠ్యాలు ఉన్నాయి.
తాత్త్విక పాఠశాలలు: వేదాంతం మరియు సంకీయ వంటి వివిధ తాత్త్విక పాఠశాలలు స్థాపించబడ్డాయి, ఇవి వాస్తవికత మరియు అవవిషయాన్ని చర్చిస్తాయి.
సామాజిక నిర్మాణం
గుప్తా సామ్రాజ్యంలో సామాజిక నిర్మాణం జాతుల ఆధారంగా రూపొందించారు, కానీ కొన్ని మార్పులతో:
బ్రహ్మణులు: ధార్మిక పూజలు మరియు విద్యకు బాధ్యులు గా ఉన్న పండితులు మరియు శాస్త్రవేత్తలు.
క్షత్రియులు: దేశాన్ని కాపాడుకునే యోధులు మరియు పాలకులు.
వైశ్యులు: ఆర్థిక అభివృద్ధికి సహకరించే వ్యాపారులు మరియు భూమి యజమానులు.
శుద్రులు: శారీరక పనిలో నిమగ్నమైన కూలీలు మరియు సేవకులు.
మోగింపు
గుప్తా సామ్రాజ్యం ఎంతో ప్రాముఖ్యమైన వారసత్వాన్ని వదిలించింది, ఇది ఈ రోజు కూడా ప్రేరణతో ఉంటుందం. కళ, శాస్త్ర, మరియు తాత్త్వికతపై చేసిన కృషి భారతీయ ఐడెంటిటి మరియు సంస్కృతిలో ముఖ్య కార్యకలాపాలను కల్పించింది. ఈ కాలం భారతదేశ చరిత్రలోనే ఒక ముఖ్యమైన భాగంగా పరిగణించబడుతుంది మరియు సమీప ప్రాంతాలు మరియు నాగరికతలను ప్రభావితం చేసింది.
చరిత్రా ఎన్సైక్లోపిడియా