చరిత్రా ఎన్సైక్లోపిడియా
మొజాంబిక్ యొక్క ఆధునిక కాలం 1990ల ప్రారంభం నుండి ప్రారంభమవుతుంది, దేశం గ్రామీణ యుద్ధం నుండి బయటకు వచ్చిన తరువాత పునరుద్ధరణ మరియు రిఫార్మ్ ప్రక్రియను ప్రారంభించడానికి. ఈ కాలం బహుపార్టీ వ్యవస్థకు మార్పు, ఆర్థిక రూపాంతరాలు మరియు ప్రజల జీవన ప్రమాణాలను మెరుగుపరచాలని ప్రయత్నించడం ద్వారా ప్రత్యేకత కలిగిఉంది. ముఖ్యమైన పురోగతి ఉన్నప్పటికీ, మొజాంబిక్ అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది, వాటిలో దారిద్ర్యం, అవినీతి, అసమానత మరియు ప్రకృతి విపత్తులు ఉన్నాయి, ఇవి దాని సామర్థ్యాన్ని పూర్ణంగా ఆవిష్కరించడంలో అడ్డువుపోయాయి.
1992లో రోమ్ శాంతి ఒప్పందం సంతకం చేసిన తరువాత, మొజాంబిక్ బహుపార్టీ ప్రజాస్వామ్యానికి మార్పును ప్రారంభించింది. మొదటి ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు 1994లో జరిగాయి, అందులో ఫ్రేలిమో పార్టీ విజయం సాధించింది. అప్పటి నుండి దేశం 1999, 2004, 2009 మరియు 2014లో తదుపరి ఎన్నికల చక్రాలను నిర్వహించింది. ఎన్నికల పారదర్శకత గురించి విమర్శలు మరియు మోసాలకు సంబంధించి ఆరోపణలు ఉన్నప్పటికీ, ఫ్రేలిమో ప్రభుత్వం అధికారంలో నిలచింది.
2014లో ఎన్నికలు కొత్త ఉలికులు సృష్టించాయి, ఎందుకంటే ప్రతిపక్ష పార్టీ రెనామో (మొజాంబిక్ జాతీయ ప్రతిపక్షం) అలరించడం మరియు ఎన్నికల సంఘం యొక్క అసమర్థతపై ఆరోపణలు చేసింది. ఇది హింస మరియు సంక్షోభాలను తిరిగి మొదలుపెట్టింది, ఇది దేశానికి రాజకీయ స్థిరత్వాన్ని ముప్పు పెట్టింది. ఈ కుమ్ములాట పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, ప్రభుత్వం రెనామోతో శాంతి చర్చలను ప్రారంభించింది, ఇది 2016లో అగ్ని విరమణ ఒప్పందంపై సంతకం చేయడానికి నడిపించింది.
మొజాంబిక్ ఆర్థిక వ్యవస్థ, 2000ల ప్రారంభంలో ఆఫ్రికాలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతోంది, అది వ్యవసాయం, ఖనిజాలు మరియు విద్యుత్ విభాగంపై ఆధారపడి ఉంది. ప్రధాన ఎగుమతి వస్తువులు ఆల్యూమినియం, కోకో, చక్కెర మరియు ప్రకృతి గాస్. ప్రభుత్వం జలుతెరచిన పడిచ восприాటు తప్ప సమస్యలు అధిగమించడానికి విదేశీ పెట్టుబడులను నిర్వచించడానికి ఏకాగ్రత చూపుతోంది, ప్రత్యేకంగా కొనుగోలు మరియు గ్యాస్ ఎగుమతి సెక్షన్లలో, ఇది ఆర్థిక వృద్ధిని ప్రేరేపిస్తుంది.
వృద్ధి ఉన్నప్పటికీ, మొజాంబిక్ తీవ్ర సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది, ముఖ్యంగా విదేశీ రుణాలకు అధిక స్థాయిలో ఆధారపడడం మరియు అంతర్గత संसాధనాలను పరిమితి. 2016లో దాగి ఉన్న ప్రభుత్వ ఋణం కలిగించి ఒక ఆర్థిక సంక్షోభం మరియు ప్రభుత్వానికి పెట్టుబడులకు నమ్మకానికి తగ్గుడుగా ఇది ప్రతిఫలించింది. ఈ స్థితి ఆర్థిక reformలు మరియు విదేశీ పెట్టుబడులను ఆకర్షించడాన్ని ముప్పు పెట్టింది.
ఆర్థిక వృద్ధి ఉన్నప్పటికీ, మొజాంబిక్ యొక్క పెద్ద భాగం వసతి దివాలా పరిస్థితుల్లో జీవిస్తోంది. సమీపంగా 50% జనాభా పేదదీన్ కింది స్థాయిలో జీవిస్తున్నది, ఎక్కడ ఎక్కువ మంది ప్రజలు गुणवత్తపరిక విద్య, ఆరోగ్యం మరియు ఇతర సామాజిక సదుపాయాలకు ప్రాప్తిలో కొంటున్నారు. बेरोज़गारी శ్రేణులు ఉన్నావే, ముఖ్యంగా యువతలో, ఇది సామాజిక అస్థిరత మరియు నిరుత్సాహానికి దారితీస్తుంది.
ఆరోగ్య రంగంలో, మొజాంబిక్ అనేక సమస్యలను ఎదుర్కొంటోంది, ఇది HIV/AIDS మరియు మలేరియా వంటి జన్యువుల అధికమైన స్థాయిలను కలిగిఉంది. ఈ వ్యాధులు పట్ల పోరాటం చేయడానికి ప్రభుత్వం మరియు అంతర్జాతీయ సంస్థలు ప్రయత్నాలు చేస్తున్నప్పటికీ, వైద్య సదుపాయాలకు ప్రాప్తి సరిహద్దుగా ఉంది, ముఖ్యంగా గ్రామ పంచాయతీల పరిధిలో.
మొజాంబిక్ లో విద్య, గ్రామీణ యుద్ధం ముగిసిన తరువాత కచ్చితమైన మార్పులను పొందించింది. ప్రభుత్వం పిల్లల విద్యకు ప్రాప్తిని పెంచడం కోసం కొన్ని రీరఫల్స్ ప్రవేశపెట్టింది. కానీ విద్య యొక్క నాణ్యత అనేది సమస్యగా ఉంది, మరియు ఉపాధ్యాయుల మరియు విద్యా సంస్థల అర్ధార్థ్యాన్ని మెరుగుపరచాల్సిన అవసరం ఉంది.
మొజాంబిక్ యొక్క సంస్కృతి చిహ్నంగా మరియు ఆకర్షణీయంగా ఉంది, శ్రేయాన్రంలో సంపన్నమైన సంప్రదాయ కళలు, సంగీత మరియు నాట్యం ఉంది. దేశం తన సంగీత జానర్రులైన మర్బెంట్ మరియు హిప్ హాప్ తో ప్రసిద్ధి చెందింది. మొజాంబిక్ కலைకారులు మరియు సంగీతకారులు అంతర్జాతీయ ఉత్సవాలలో మరియు సంస్కృతీ మార్పిడి లో చురుకుగా ఉన్నారు, ఇది వారి సృష్టిని దేశం సరిహద్దుల్లో కదిలించే అవకాశాలను కలిపిస్తుంది.
మొజాంబిక్ ప్రకృతి విపత్తులకు గురైనది, వీటిలో వరదలు, పొలాలు మరియు తుపానులు ఉన్నాయి. 2000 మరియు 2001లో దేశం వైఫల్యము యొక్క విపత్తులతో బాధ్యతల ప్రస్తుతాన్ని చూశాడు, ఇది జనాభా వ్యవస్థ మార్పులకు మరియు అధిక ఆర్థిక నష్టాలకు ప్రమాదభూమి చేస్తోంది. వాతావరణ మార్పుతో ఈ సంఘటనలు పెరుగుతున్నాయి మరియు సంపూర్ణం అయి పోతున్నాయి, ఇది ఆహార భద్రత మరియు జనాభా స్థిరత్వాన్ని ముప్పు పెట్టంది.
ఈ సవాళ్లకు తరకొట్టడానికి మొజాంబిక్ ప్రభుత్వం అంతర్జాతీయ సంస్థలతో కలిసి ప్రమాదాల నిర్వహణ మరియు వాతావరణ మార్పులకు అనువైన ప్రణాళికల్ని రూపకల్పన చేస్తోంది. ఈ ప్రతిపాదనలు ప్రత్యేకంగా సహాయానికి అర్ధంగా ఉన్న ప్రాంతాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని మరియు అత్యవసర పరిస్థితుల నిర్వహణ కోసం మరింత పటిష్టమైన విధానాన్ని తయారు చేయడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి.
మొజాంబిక్ యొక్క ఆధునిక కాలం రాజకీయ, ఆర్థిక మరియు సామాజిక కారణాల మధ్య కఠినమైన యుద్ధం ద్వారా ప్రత్యేకత గండు ఉంది. గ్రామీణ యుద్ధం ముగిసిన తరువాత పెద్ద తీమురులు ఉండేది, దేశం చాలా సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది, ఇది ప్రభుత్వ మరియు సమాజం దృష్టిని అవసరం చేస్తుంది. స్థిరాభివృద్ధి, దాదాపు సామాజిక సంబంధాలు మరియు మరింత న్యాయమైన సమాజం మొజాంబిక్ కు స్పష్టమైన రాయలు చాటిచూపే అనవసరం ఉంది అవుతున్నాయి.