Tarih Ansiklopedisi
Moğolistan, büyük kültürlerin ve ticaret yollarının kesişim noktasında yer alarak tarih boyunca, Çin'in bir parçası olduğu dönem dahil birçok dönem yaşamıştır. Bu tarihi dönem, bölgenin kültürüne, ekonomisine ve politikasına önemli bir etki yapmıştır.
Moğolistan'ın Çin'in kontrolü altına girdiği ilk ve en tanınmış dönem Yuan Hanedanlığı'nın 1271 yılında kurulmasıyla başlamıştır. Cengiz Han ve soyundan gelenler tarafından kurulan Yuan Hanedanlığı, Çin ve Moğolistan'ın tek bir hükümdarlık altında ilk birleşimini temsil ediyordu.
Yuan Hanedanlığı döneminde Moğolistan, Çin ve Moğol geleneklerinin bir arada bulunduğu önemli bir ekonomi ve kültür merkezi haline geldi. Bu dönemin ana özellikleri şunlardır:
Ancak Yuan Hanedanlığı, fethedilen topraklar üzerindeki kontrolünü sürdüremedi. 14. yüzyılın sonlarında iç çatışmalar, isyanlar ve ekonomik sorunlar, hanedanlığın düşmesine yol açtı. 1368 yılında Ming Hanedanlığı, Çin'de güç kazanarak Moğol hükümdarlarını sürgün etti.
Bu, Moğolistan tarihinin yeni bir aşamasının başlangıcını oluşturdu, ancak bu durum Çin ile tam bir kopuş anlamına gelmiyordu.
Yuan Hanedanlığı'nın çöküşünün ardından Moğolistan zor bir durumda kalmıştır. Belirli bir özerkliği korusa da, gerçek güç Ming Hanedanlığı'nın elindeydi. Moğolistan, Çin'e tabi olan birkaç hanlığa bölündü. Bu dönemin başlıca özellikleri:
Mançurların Çin'deki iktidarı ele geçirmesi ve 1644 yılında Qing Hanedanlığının kurulmasıyla Moğolistan, yeniden Çin devletinin bir parçası haline geldi. Qing Hanedanlığı, feodal ilişkiler sistemi aracılığıyla Moğol topraklarında etkisini genişletti.
Bu dönemin anahtar noktaları:
20. yüzyılın başlarında Moğolistan, Qing İmparatorluğu'nun zayıfladığı bir durumdaydı. 1911 yılında Xinhai Devrimi gerçekleşti ve bu devrimle Qing Hanedanlığı devrildi; Moğolistan, bağımsızlığını ilan etti. Ancak bu, tamamen özgür olduğu anlamına gelmiyordu: Moğolistan, Rusya'nın etkisi altında kalmaya devam etti.
Yine de, bağımsızlık dönemi, Moğol kimliğinin gelişimi açısından önemliydi. Bu dönemin ana özellikleri:
Moğolistan'ın Çin içinde yer alması, kültürün, politikanın ve ekonominin önemli değişikliklerden geçtiği karmaşık ve çok katmanlı bir dönemi temsil eder. Bu dönem Moğol kimliğinde derin bir iz bıraksa da, bağımsızlık ve öz belirlenme yönündeki arayış, Moğolistan'ın gelecekteki tarihinde temel bir itici güç olmuştur.