دانشنامه تاریخی
دوره بیزانسی در یونان بیش از هزاره‌ای را دربر می‌گیرد، از تأسیس قسطنطنیه در سال ۳۳۰ میلادی تا سقوط شهر در سال ۱۴۵۳. این دوره به عنوان یک نقطه عطف مهم در تاریخ یونان شناخته می‌شود، زیرا نه تنها زندگی سیاسی و اجتماعی منطقه را تعیین کرد، بلکه تأثیر قابل توجهی بر فرهنگ، مذهب و هنر داشت. امپراتوری بیزانس، که وارث روم بود، به مرکز مسیحیت و بازیکنی مهم در عرصه بین‌المللی تبدیل شد.
پس از تقسیم امپراتوری روم در سال ۳۹۵، امپراتوری روم شرقی، که به نام بیزانس شناخته می‌شود، بار حفظ سنت‌ها و قوانین رومی را بر دوش گرفت. قسطنطنیه، که توسط امپراتور کنستانتین کبیر تأسیس شد، به پایتخت جدید تبدیل شد و به سرعت به یک مرکز فرهنگی و اقتصادی تبدیل گشت. یونان، به عنوان بخشی مهم از امپراتوری، مکان تمرکز تلاش‌ها برای تقویت مسیحیت و فرهنگ رومی شد.
امپراتورهای بیزانس، مانند یوستینیان اول، به‌طور فعال برای گسترش مرزهای امپراتوری و تقویت سیستم اداری تلاش کردند. بخش مهمی از سیاست‌های این زمان، قانون‌گذاری شد که مبنایی برای سیستم حقوقی آینده ایجاد کرد. چنین اصلاحاتی قدرت امپراتور را تقویت کرد و پایه‌گذار ثبات امپراتوری شد.
فرهنگ بیزانسی ترکیبی منحصر به فرد از عناصر یونانی، رومی و شرقی است. این زمان شاهد شکوفایی هنر مسیحی بود که در معماری، نقاشی و ادبیات بروز پیدا کرد. یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها، کلیسای ایاصوفیه در قسطنطنیه است که به نماد معماری بیزانسی تبدیل شد.
هنر این دوره همچنین با مضامین مذهبی آغشته بود. تصاویر و موزاییک‌هایی که قدیسان و صحنه‌های کتاب مقدس را به تصویر می‌کشیدند، بخشی مهم از عبادت مسیحی شدند. هنرمندان بیزانسی تکنیک خاصی برای ایكونوگرافی ایجاد کردند که اصالت و معنویت تصویر را حفظ می‌کرد.
ادبیات نیز در دوره بیزانسی شکوفا بود. نویسندگانی مانند فوتیوس و میخائیل پسلوس آثار متعددی نوشتند که به موضوعات مذهبی و دنیوی پرداخته بودند. این آثار بنیاد سنت‌های ادبی آینده در یونان و سراسر اروپا شدند.
اقتصاد بیزانس متنوع و پویا بود. یونان، به عنوان نقطه تلاقی مسیرهای تجاری بین شرق و غرب، نقش کلیدی در تجارت ایفا کرد. شهرهای بیزانسی به مراکز مهم تجارت تبدیل شدند و کشاورزی منابع لازم برای جمعیت را تامین می‌کرد.
امپراتوری سیستمی پیچیده از مالیات و مدیریت اداری را ایجاد کرد که به جمع‌آوری درآمدها کمک می‌کرد. این امر تأمین مالی ارتش و نیازهای دولتی را فراهم می‌کرد و همچنین به توسعه زیربناها، از جمله جاده‌ها، بندرها و بازارها کمک می‌کرد.
امپراتوری بیزانس با تهدیدات خارجی متعدد، از جمله حملات اعراب، نورمن‌ها و ترک‌ها، مواجه بود. این درگیری‌ها نیاز به تلاش‌های قابل توجهی از سوی امپراتورها برای دفاع از سرزمین داشت. اصلاحات نظامی و ایجاد یک ارتش حرفه‌ای از جنبه‌های کلیدی سیاست امپراتوری بودند.
با وجود تهدیدات خارجی، سیاست بیزانس انعطاف‌پذیر بود. امپراتورها از دیپلماسی برای ایجاد اتحادها و جلوگیری از جنگ‌ها استفاده کردند. به عنوان مثال، بیزانسی‌ها اغلب به ازدواج‌های سیاسی با کشورهای همسایه برای تقویت موقعیت‌های امپراتوری روی می‌آوریدند.
در طول قرن‌های سیزدهم تا پانزدهم، امپراتوری بیزانس به تدریج ضعیف شد. حملات صلیبی‌ها در سال ۱۲۴۰ و تقسیم قسطنطنیه حوادثی فاجعه‌بار بودند که به شدت به امپراتوری آسیب زدند. با اینکه بیزانس در سال ۱۲۶۱ بازسازی شد، اما نیروهای آن دیگر خسته شده بودند.
در قرن‌های بعدی، امپراتوری کنترل خود را بر سرزمین‌هایش از دست داد و نیروهای جدیدی مانند امپراتوری عثمانی در افق پدیدار شدند. سقوط قسطنطنیه در سال ۱۴۵۳ به معنای پایان نهایی امپراتوری بیزانس و آغاز مرحله جدیدی در تاریخ یونان بود.
دوره بیزانسی در یونان به عنوان یک نقطه عطف مهم، سنت‌های فرهنگی، مذهبی و سیاسی را شکل داد که بر یونان معاصر تأثیر می‌گذارند. این دوره میراث غنی یونان باستان و فرهنگ مسیحی را به هم پیوند داده و نشانه عمیقی در تاریخ بشریت به جا گذاشته است.
با وجود تغییرات سیاسی و اجتماعی، یونان هویت و میراث فرهنگی‌اش را حفظ کرده است که با سنت‌های بیزانسی پیوند خورده‌اند. امپراتوری بیزانس، به عنوان یک بازیگر مهم در تاریخ، میراث قابل توجهی به جا گذاشت که همچنان مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.