دانشنامه تاریخی
دوره کلتیک در سوئیس زمان ۵ قرن قبل از میلاد تا ۱ قرن قبل از میلاد را در بر می‌گیرد. این دوره با توسعه فرهنگی شدید و مهاجرت قبایل مختلف کلتیک مشخص گردید. کلت‌ها با خود سنت‌ها، صنایع دستی و ساختارهای اجتماعی منحصر به فردی آوردند که تاثیر قابل توجهی بر زندگی در قلمرو دولت کنونی سوئیس گذاشت.
کلت‌ها گروهی از ملل بودند که به زبان‌های کلتیک صحبت می‌کردند و سرزمین تاریخی آن‌ها بخش‌های بزرگی از اروپا را شامل می‌شد، از جمله فرانسه، بریتانیا و اروپای مرکزی. قبایلی که به سوئیس مهاجرت کردند، بخشی از فرهنگ کلتیک گسترده‌تر بودند که با سنت‌های هنری و ساختارهای اجتماعی خود مشخص می‌شود.
در سوئیس، شناخته شده‌ترین قبایل کلتیک شامل هلوت‌ها، آلمانی‌ها و تئوتون‌ها بودند. آن‌ها سکونت‌گاه‌هایی ایجاد کردند که اغلب دارای موقعیت استراتژیک مناسبی بودند که امکان کنترل مسیرهای تجاری و منابع را فراهم می‌کرد. نخستین یافته‌های باستان‌شناسی که به این دوره مربوط می‌شود، نشان می‌دهد که کلت‌ها به‌طور فعال قلمرو را تسخیر کرده و به کشاورزی، شکار و تولید صنایع دستی مشغول بودند.
فرهنگ کلتیک متنوع بود و شامل اسطوره‌شناسی پیشرفته، هنر و آداب و رسوم بود. کلت‌ها به بسیاری از خدایان و الهه‌ها پرستش می‌کردند و مراسم مذهبی آن‌ها اغلب در جنگل‌های مقدس یا در قله‌های تپه‌ها برگزار می‌شد. باورها و مراسم آن‌ها در یافته‌های باستان‌شناسی، از جمله پرستشگاه‌ها و تدفین‌هایی که اشیاء منحصر به فردی مانند جواهرات و ابزارها در آن‌ها یافته می‌شد، اثر قابل توجهی گذاشت.
قبایل کلتیک در گروه‌های اجتماعی زندگی می‌کردند که در آن اولیا و سالخوردگان نقش مهمی داشتند. جامعه به کست‌های مختلفی تقسیم می‌شد که شامل جنگجویان، صنعتگران و روحانیون بود. زنان نیز نقش‌های مهمی را ایفا می‌کردند و در زندگی اقتصادی و اجتماعی قبایل شرکت داشتند. یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که زنان کلتیک قادر به مالکیت اموال و مشارکت در تجارت بودند.
اقتصاد قبایل کلتیک بر اساس کشاورزی، دامداری و تولید صنایع دستی بود. کلت‌ها غلاتی مانند جو و گندم کشت می‌کردند و همچنین به کاشت سبزیجات و میوه‌ها مشغول بودند. دامداری منابع پروتئینی، لبنیاتی و پشمی آن‌ها را تامین می‌کرد و امکان توسعه تجارت را فراهم می‌آورد.
تجارت در زندگی قبایل کلتیک نقش مهمی ایفا می‌کرد و آن‌ها به‌طور فعال با فرهنگ‌های همسایه تبادل کالا داشتند. رودخانه‌ها و جاده‌ها به عنوان مسیرهای تجاری مهمی بودند که مناطق مختلف را به هم متصل می‌کردند. کلت‌ها نه تنها محصولات کشاورزی، بلکه فلزات، مصنوعات هنری، جواهرات و سایر کالاها را مبادله می‌کردند. محصولات طلا و نقره به ویژه ارزشمند بودند و به عنوان نمادهای.status و ثروت استفاده می‌شدند.
باستان‌شناسی نقش کلیدی در مطالعه دوره کلتیک در سوئیس ایفا می‌کند. تعداد زیادی از یافته‌ها به بازسازی زندگی قبایل کلتیک کمک می‌کند. یکی از مشهورترین مکان‌ها تپه‌ی تقویت شده در مونت-لژ است، جایی که بقایای ساختارهای باستانی و تعداد زیادی آثار باستانی مانند سفال و ابزار کار یافته شده است. این یافته‌ها تصویری از آنچه زندگی کلتیک‌ها به نظر می‌رسید و چگونه با محیط اطراف خود تعامل داشتند، ارائه می‌دهد.
مکان باستان‌شناسی مهم دیگر، سکونتگاه بر روی دریاچه نووارشاتل است که در آن همچنین بقایای چوبی و اشیاء خانگی به‌خوبی حفظ شده‌اند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که کلت‌ها از منابع آبی برای تجارت و ارتباط استفاده می‌کردند و همچنین برای دفاع در برابر دشمنان محافظت می‌کردند.
تا پایان قرن اول قبل از میلاد، قبایل کلتیک به چالش‌های جدیدی که با گسترش امپراتوری روم مرتبط بود، برخورد کردند. رومی‌ها شروع به فتح سرزمین کردند که به تغییرات عمده‌ای در زندگی ملل کلتیک منجر شد. فرهنگ کلتیک به تدریج جای خود را به فرهنگ روم داد که در زبان، دین و ساختارهای اجتماعی نمایان شد.
با این حال، تاثیر فرهنگ کلتیک حتی پس از تسخیر روم نیز ادامه داشت. بسیاری از آداب و رسوم و سنت‌های کلتیک در فرهنگ عامه حفظ شدند و همچنان در شکل‌گیری هویت سوئیسی تاثیر گذاشتند. یافته‌های باستان‌شناسی که به این دوره مربوط می‌شوند، نشان‌دهنده این است که عناصر فرهنگ کلتیک در چارچوب اداره روم ادامه داشتند.
دوره کلتیک در سوئیس زمانی بود که تغییرات قابل توجهی و تنوع فرهنگی مشاهده شد. تاثیر قبایل کلتیک بر زندگی این منطقه همچنان مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد. این زمان پایه‌گذاری برای توسعه آینده جامعه سوئیس را فراهم کرد و میراث غنی‌ای از خود به جا گذاشت که امروزه توسط باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران مطالعه می‌شود. فرهنگ کلتیک، سنت‌ها و آداب و رسوم آن، علی‌رغم تسخیر روم، همچنان در یاد مردم سوئیس زنده‌اند و جزئی از میراث فرهنگی آن‌ها به شمار می‌روند.