ऐतिहासिक विश्वकोश
फर्डिनेंड मैगलन (1480-1521) — एक पोर्तुगीज समुद्रपाळणारा, जो आपल्या प्रवासामुळे प्रसिद्ध झाला, जो पहिल्या चक्रव्यूह प्रवासात संपला. तो पोर्तुगालच्या सब्रेश शहरात जन्माला आला आणि त्याचं जीवन आणि करिअर महाकाय भौगोलिक शोधांच्या युगाचं प्रतीक बनलं.
बालपणापासूनच मैगलन समुद्राच्या प्रवासाकडे आकर्षित होता. 12 वर्षांचा असताना तो पोर्तुगालच्या दरबारात काम करत होता. त्याच्या प्रारंभिक प्रवासांचा अनुभव भारत आणि पूर्व आशियामध्ये होता, जिथे त्याने समुद्रपाळण्याबद्दल मौल्यवान अनुभव आणि ज्ञान मिळवलं.
1519 मध्ये, ज्या वेळी त्याला पोर्तुगालच्या राजाकडून पाठिंबा मिळालेला नव्हता, मैगलन स्पॅनिश दरबाराकडे गेला. त्याने राजा चार्ल्स I ला पश्चिम जलमार्गाद्वारे भारताकडे नवीन मार्ग शोधण्याची सूचना केली. स्पेनने त्याच्या प्रस्तावाला मान्यता दिली आणि मैगलन आपल्या पाच जहाजांसह प्रवासाला निघाला.
मोहीम 20 सप्टेंबर 1519 मध्ये सुरु झाली. अटलांटिक महासागर पार केल्यानंतर, मैगलन ब्राझीलच्या किनाऱ्यावर पोहोचला आणि दक्षिणेकडे जाताना, त्याने एक ज्वालामुखी जलाशय शोधला, जो नंतर मैगलन जलमार्ग म्हणून प्रसिद्ध झाला. हे एक महत्त्वाचं उद्घाटन होतं, कारण यामुळे अटलांटिक आणि पॅसिफिक महासागर एकत्र आले.
जलमार्गातून प्रवेश हानिकारक हवामान आणि अन्नाच्या कमतरतेमुळे कठीण ठरले. तथापि, 28 नोव्हेंबर 1520 रोजी, मैगलन आणि त्याचा संघ यशस्वीरित्या पॅसिफिक महासागराच्या पाण्यात दाखल झाला. मैगलनने त्याला 'शांत' नामांकित केलं, कारण याच्या पाण्यांचं शांती.
मार्च 1521 मध्ये मोहीम फिलिपिंन्सवर पोहोचली. मैगलनने त्या बेटांवर काही आठवड्यांचं वास्तूपण केले, स्थानिक जमातींसोबत संपर्क तयार करत. तथापि, व्यापार आणि प्रभाव स्थापना करण्याच्या त्याच्या प्रयत्नांमुळे संघर्ष झाला.
27 एप्रिल 1521 रोजी, मैगलन मक्तान बेटावर स्थानिक लोकांशी लढाईत ठार झाला. त्याचा मृत्यू संघासाठी धक्का होता, आणि मोहीमाचे नेतृत्व इतर कॅप्टन्सकडे गेले.
आपल्या नेतृत्वाची हानी असूनही, संघाने प्रवास सुरु ठेवला. 1522 मध्ये, एकटं शिल्लक राहिलेलं जहाज 'विक्टोरिया' स्पेनच्या दिशेने परतलं, चक्रव्यूह प्रवास पूर्ण करत. हा प्रवास पृथ्वी खरोखर गोल आहे आणि जगाच्या विविध भागांना जोडणारे समुद्री मार्ग अस्तित्वात आहेत हे सिद्ध केले.
फर्डिनेंड मैगलनने इतिहासात एक महत्वपूर्ण वारसा सोडला. त्याची मोहीम नेव्हिगेशन आणि व्यापारासाठी नवीन आकाशे उघडली, तसेच चक्रव्यूह प्रवासांच्या शक्यतेचं पुष्टीकरण केलं. आज त्याचं नाव धैर्य आणि अनोख्या संशोधनाकडे झुकतं.