تاریخی انcyclopedia
د هالنډ تاریخ له هغو پخوانیو قبایلو سره پیلیږي چې دغه سیمه یې همدې خاورې کې اوسیدله. په لومړۍ پیړۍ کې چې د عیسوی دورې لومړۍ پیړۍ ده، په روانه هالنډ کې کلتیکي او جرمن قبایل اوسیدل. رومی امپراتورۍ په لومړۍ پیړۍ کې دغه سیمې ونیولې، او سیمه د لاندې جرمنیا ولایت برخه شوه. رومیانو یوه لړۍ د دفاعي بنسټونو او لارو جوړولو سره، د سوداګرۍ ودې ته وده ورکړه.
د رومی امپراتورۍ د لویدو وروسته په پنځمې پیړۍ کې، د هالنډ سیمه د مختلفو جرمن قبایلو تر کنټرول لاندې راغله. په نهمه او لسمه پیړۍ کې، ځمکې د فرانک سلطنت برخه شوې. په لسمه پیړۍ کې، هالنډ د مقدس رومی امپراتورۍ برخه شوه. له دې وخت راهیسې د آزادو ښاریو او دوکالو د جوړولو بهیر پیل شو.
په څوارلسم او پنځه لسمه پیړۍ کې، هالنډ د سوداګرۍ د ودې له امله یو مهم اقتصادي مرکز شو، په ځانګړي ډول د ایټالوي دولتونو ښارونو سره. په دې وخت کې عمومي استازیتوبونه جوړ شول چې ډول ډول سیمو نمایندګۍ یې کوي. په شپاړسمه پیړۍ کې، د هسپانیې د دویم فیلیپ په مشرۍ، د هسپانوي واکمنۍ ضد سختې مبارزې پیل شوې چې په پایله کې د هالنډی انقلاب لامل شو.
اوومه پیړۍ د هالنډ د طلایی دورې په توګه ګڼل کیږي. هیواد په اقتصاد، هنر او علم کې لوړتیاوې ترلاسه کړې. ښار امستردام د اروپا ترټولو لوی سوداګریز مرکز شو. دغه دوره د نقاشۍ په وده کې نښه شوې، په ځانګړي ډول د ریمبرانت او ورمیر په څیر د هنرمندانو کارونه. هالنډ هم په فعاله توګه نوې لارې مستعمره کړې او پراخه مستعمراتي امپراتورۍ یې جوړه کړې.
په شلمه پیړۍ کې، هالنډ د څو پیچلو ازموینو سره مخ شو. د لومړۍ نړیوالې جګړې نه يې ځان ساتلی، خو په دویم نړیوال جنګ کې، هیواد د نازيانو لخوا په ۱۹۴۰ کال کې اشغال شو. اشغال د جدي کړاوونو لامل شو، پشمول د یهودیانو تعقیب. د هالنډ آزادیدل په ۱۹۴۵ کال کې وشول، او هیواد د بیا رغونې پروسه پیل کړه.
د جنګ وروسته، هالنډ د خپلې اقتصاد ودې او بنسټیزې جوړونې ته ادامه ورکړه. په ۱۹۵۸ کال کې، هیواد د اروپايي اقتصادي ټولنې یوه بنسټ ایښودونکې شو، چې دا اقتصادي یوځای کولو ته وده ورکړه. نن ورځ، هالنډ د خپل لیبرال سیاست، لوړ ژوند معیارونه او د ټولنیزو پروګرامونو په پراختیا کې شهرت لري. هیواد همدارنګه په نړیوالو سازمانونو کې فعاله ګډون لري، په ګډون د ملګروملتونو او ناتو.
د هالنډ تاریخ د ازادۍ، ثقافتي او اقتصادي پرمختګ لپاره د مبارزې تاریخ دی. هیواد د ګڼو ازموینو څخه تیریږي، مګر د دې ځانګړو دودونو ساتلو او د معاصر نړۍ کې پرمختګ کولو توان درلود. هالنډ په نړیوالو پوهاویونو کې مهم رول لري او د نړیوالو پروسو کې برخه اخلي.