تاریخی انcyclopedia
عمان، چې د عرب ټاپووزې ختيځ سواحلو کې موقعيت لري، د يوې بډاې او څو لېنډې تاريخ لري چې په تاريخي وختونو کې مخکښې لاړ شي. دا سيمه کاله کې د خلکو په وسيله اباد شوې، چې د 5000 کاله مخکې تاریخ سره په شواهدو کې تصديق شوې ده.
په لومړيو دورو کې عمان د خپلو سوداګرۍ لارو او سرچينو په خاطر مشهور و، چې د مسو په شمول، دا د سوداګرو لپاره یو مهم مرکز جوړ کړی. د اُبار ښار، چې د عربي افسانو کې ياد شوی، په دې سيمه کې د ترټولو پخوانیو ښارونو څخه يوه بلل کيږي. د 3000 کاله مخکې په شاوخوا کې، عمان د مسو تولید لپاره مهم مرکز و، او د دې توليدات په ميسوپوتاميا او هندي ځمکه کې غوښتنه درلوده.
په IV پېړۍ کې عمان د فارس امپراتورۍ لاندې راغلی، او وروسته، په III پېړۍ کې، دلته يوه خپلواکه حکومت وجود ته راغی - مخرات. خو د اسلامي مذهب خپرېدو سره، په VII پېړۍ کې عمان يوه مهمه اسلامي څانګه شوه. په 751 کاله کې عمان اسلام قبول کړ، او له دې وخته د دې تاريخ نوې دور پېل شوه.
عمان د سنيانو او شيعه ترمنځ د شخړو ساحه شوه، چې دې يې سياسي او اجتماعي بدلونونه رامنځته کړل. عماني خلافتونه، لکه اباضيت، په سيمه کې د حکمراني او ثبات ساتلو کې مهم رول لوبولی دی.
په XVI پېړۍ کې عمان د بهرنيو ګواښونو سره مخ شو. پرتګالي، چې د سوداګرۍ لارو باندې کنټرول د ځان لپاره مهم ګڼل، د سټرايتجيکي مهمو بندرونو څو نیولي، چې مسقط هم پکې شامل دی. خو د XVII پېړۍ په پای کې محلي ځواکونو پرتګاليان وشړل او خپلواکي يې بېرته ترلاسه کړه.
په XIX پېړۍ کې عمان د بريتانيا له لوري نوي چيلنجونو سره مخ شو، چې هلته د سيمې کنټرول غوښتل. د دې په نتيجه کې عمان څو توافقنامې امضا کړې چې د دې حاکميت محدودوي، خو له دې سره هم خپلې خپلواکي ساتلې ده. په 1970 کې سلطان قابوس بن سعيد ال سعيد واک ته ورسيد، چې د هېواد د عصري کولو او د ولس د ژوند کيفيت لوړېدو لپاره يو لړ اصلاحات پيل کړل.
سلطان قابوس په زده کړو، روغتيا او زيربنا کې پانګونې کړې. عمان د نفتو په توليد کې د يوې دېرو ځينې مخکښانو څخه شو، چې د هېواد اقتصادي وضعيت ته پام وړ پرمختګ ورکړ. د دې هڅو له امله عمان يو ثابت او بريالی دولت شو.
نن ورځ عمان مختلفو چيلنجونو سره مخ دی، چې د اقتصاد تنوع او د دوديزې کلتور ساتنه پکې شامل دي. سره له دې، هېواد د زده کړو او روغتيا په برخه کې پام وړ پرمختګ کړی او له ګڼو هېوادونو سره پياوړي ډيپلوماټيکې اړيکې جوړې کړې دي.