دانشنامه تاریخی
تاریخ سیستم دولتی ایرلند تغییرات زیادی را از زمان‌های باستان تا زمان حاضر تجربه کرده است. این تغییرات ناشی از تحولات داخلی، تأثیرات خارجی و مبارزه برای استقلال از بریتانیا بوده است. در این مقاله به بررسی مراحل کلیدی در تکامل سیستم دولتی ایرلند، از پادشاهی‌های قدیمی تا شکل‌گیری دولت دموکراتیک مدرن خواهیم پرداخت.
قبل از هجوم آنگلوساکسون‌ها در قرن‌های هفتم و هشتم، ایرلند به چندین پادشاهی مستقل تقسیم شده بود. سیستم مدیریت بر اساس ساختار قبیله‌ای بود و هر پادشاهی دارای پادشاه خود بود. در آن زمان هیچ مرکز قدرت واحدی وجود نداشت و حکومت به رهبران محلی وابسته بود که سرزمین‌ها و مردم خود را بر اساس قواعد و آداب و رسوم سنتی اداره می‌کردند.
سیستم موجود در ایرلند نوعی ساختار فدراتیو بود که در آن قبیله‌ها و پادشاهی‌ها همکاری می‌کردند، اما همیشه در اتحاد نبودند. قدرتمندترین پادشاهی‌ها شامل مونسیر، لاینستر، کناکت و اولستر بودند. به طور دوره‌ای، پادشاهان بزرگ، مانند پادشاه عالی، تلاش کردند جزیره را تحت مدیریت خود متحد کنند، اما این تلاش محدود بود و اغلب دوام زیادی نداشت.
ایرلند در آن دوره همچنین با فرهنگی توسعه‌یافته و سنت‌های دینی مشخص می‌شد. صومعه‌ها مراکز مهم آموزش و تولید بودند و بسیاری از آنها به نهادهای سیاسی و مذهبی تأثیرگذاری تبدیل شدند. راهبان، مانند سنت پاتریک، نقش کلیدی در گسترش مسیحیت در ایرلند ایفا کردند.
در سال ۱۱۶۹ میلادی، فتح نرماندی ایرلند آغاز شد، زمانی که نیروی نظامی آنگلوساکسون به کشور هجوم آوردند. این رویداد نقطه عطفی در تاریخ ایرلند بود، زیرا به طور قابل توجهی نقشه سیاسی جزیره را تغییر داد. فئودال‌های نرماندی، مانند ریچارد د کلا، بر بخش‌های وسیعی از سرزمین‌ها کنترل برقرار کردند و حکومت آنگلوساکسون شکل گرفت.
با ورود انگلیسی‌ها به ایرلند، سیستم جدیدی از مدیریت مبتنی بر فئودالیسم معرفی شد. پادشاهان انگلیسی شروع به تأیید قدرت خود در ایرلند کردند، هرچند که حکومت واقعی اغلب در دست پادشاهان محلی ایرلند و قبیله‌ها باقی ماند. در قرن سیزدهم، پادشاه ادوارد اول فرایند «مخلوط کردن» انگلیسی‌ها با ایرلندی‌ها را آغاز کرد و تلاش کرد دولتی انگلیسی‌زبان و مسیحی ایجاد کند.
با این حال، با وجود این تلاش‌ها، انگلیسی‌ها نتوانستند کنترل کامل بر جزیره برقرار کنند و ایرلند به محل دائمی درگیری‌ها بین انگلیسی‌ها، نرماندی‌ها و قبیله‌های ایرلندی تبدیل شد. در این زمان سیستم حقوقی جدیدی ایجاد شد که برگرفته از حقوق آنگلوساکسونی بود، اما با عناصر قوی از سنت ایرلندی ترکیب شده بود.
وضعیت در ایرلند در قرن ۱۶ شروع به تغییر کرد، زمانی که انگلیسی‌ها شروع به پیشروی عمیق‌تر به داخل کشور کردند. در سال ۱۵۳۶، هنری هشتم خود را به عنوان رئیس کلیسای ایرلند اعلام کرد که اولین قدم به سمت انگلیسی‌سازی کشور بود. تاج انگلیسی به دنبال گسترش قدرت خود در سرتاسر ایرلند بود که به مقاومت قبیله‌ها و پادشاهی‌های محلی منجر شد.
در قرن ۱۷، پس از یک سری قیام‌ها و درگیری‌ها، مانند جنگ برای استقلال ایرلند و جنگ داخلی در انگلستان، ایرلند به طور کامل به بریتانیا ملحق شد. در سال ۱۸۰۱، قانون اتحاد امضا شد که ایرلند را با بریتانیا به یک پادشاهی متحد کرد. این عمل به معنای منسوخ شدن پارلمان ایرلندی و تأسیس کنترل مستقیم دولت بریتانیا بر ایرلند بود.
در قرن ۱۹، ایرلندی‌ها شروع به مبارزه فعالانه برای استقلال خود کردند. جنبش‌های متعدد، مانند جنبش پارلمان اصلاح‌طلب، emancipasi کاتولیک و گرایش های ملی‌گرایی، در مقابل سلطه انگلیسی و رفتار غیرمنصفانه با ایرلندی‌ها قرار داشتند.
یکی از رویدادهای برجسته این زمان قیام ۱۷۹۸ بود که توسط انقلاب‌گران حمایت شد که برای استقلال و اصلاحات اجتماعی مبارزه می‌کردند. با این حال، این قیام سرکوب شد و پیامدهای آن به تقویت کنترل بریتانیا منجر شد. اما ایده‌های ملی‌گرایی و استقلال همچنان در حال توسعه بود.
در پایان قرن ۱۹، اولین قدم‌ها به سمت ایجاد پارلمان ایرلندی برداشته شد. ایرلندی‌ها به طور فعال خواستار خودمدیریتی شدند و در سال ۱۸۸۶، قانونی برای خودمدیریتی پیشنهاد شد که در پارلمان بریتانیا تصویب نشد. اما در سال ۱۹۱۴ ایرلند خودمدیریتی محدودی دریافت کرد، زمانی که قانون خودمدیریتی ایرلند تصویب شد که به ایرلند پارلمان اعطا می‌کرد، اما با تعدادی محدودیت.
لحظه عطفی در تکامل سیستم دولتی ایرلند در اوایل قرن ۲۰ رخ داد، زمانی که مبارزه برای استقلال آغاز شد. پس از مذاکرات طولانی و مبارزه با حکومت بریتانیا، در سال ۱۹۲۲ دولت آزاد ایرلند (ایرلند) تأسیس شد که به عنوان دومیون در مجموعه کشورهای مشترک المنافع بریتانیا بود. این دولت با بریتانیا ارتباط برقرار کرد، اما دارای政府 و پارلمان خود بود.
با این حال، در دهه ۱۹۲۰، تقسیم شدید بین حامیان استقلال و طرفداران اتحادیه با بریتانیا رخ داد. در سال ۱۹۲۲، توافقنامه انگلیسی-ایرlandais امضا شد که به جنگ داخلی در ایرلند منجر شد. این جنگ در سال ۱۹۲۳ با پیروزی حامیان استقلال ایرلند پایان یافت.
ایرلند به عنوان یک دولت مستقل به توسعه ادامه داد و در سال ۱۹۳۷، قانون اساسی جدیدی تصویب شد که ایرلند را به عنوان جمهوری اعلام کرد و آن را به طور کامل از بریتانیا جدا کرد. در سال ۱۹۴۹، ایرلند به طور رسمی به عنوان یک جمهوری مستقل شناخته شد و در سال ۱۹۷۳ به عضویت اتحادیه اروپا درآمد.
ایرلند مدرن یک جمهوری پارلمانی با جدایی قوا است. قدرت قانون‌گذاری توسط یک پارلمان دو مجلسی — دوایل آیرن (مجلس نمایندگان) و شیناد آیرن (سنا) نمایندگی می‌شود. قدرت اجرایی توسط رئیس‌جمهور که رئیس دولت است و دولتی که توسط نخست‌وزیر — تیافناخت اداره می‌شود، انجام می‌شود.
تکامل سیستم دولتی ایرلند انعکاسی از مبارزه آن برای استقلال، آزادی سیاسی و خودمدیریتی است. از میان بسیاری از پادشاهی‌ها و واحدهای منطقه‌ای کوچک، ایرلند مسیری طولانی را تا ایجاد یک دولت مستقل مدرن پیموده است. این مسیر پر از آزمایش‌ها، درگیری‌ها و تراژدی‌ها بوده است، اما در نهایت به تأسیس جمهوری ایرلند منجر شد، که امروزه یکی از اعضای مهم جامعه جهانی است.