دانشنامه تاریخی
جنگ استقلال ایرلند که دوره‌ای از ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۱ را در بر می‌گیرد، مرحله‌ای کلیدی در تاریخ ایرلند بود، زمانی که کشور تلاش می‌کرد از زیر تسلط استعماری بریتانیا خارج شود. این جنگ منجر به تغییرات سیاسی و اجتماعی قابل توجهی شد که تأثیر عمیقی بر آینده ایرلند گذاشت.
تا آغاز قرن XX، نارضایتی از دولت بریتانیا در ایرلند افزایش یافته بود که جمعیت کاتولیک را سرکوب می‌کرد. مشکلات اقتصادی، توزیع ناعادلانه قدرت و سرکوب فرهنگی به رشد احساسات ملی‌گرایانه کمک کرد. پیش‌نیازهای اصلی جنگ عبارت بودند از:
جنگ استقلال ایرلند در تاریخ ۲۱ ژانویه ۱۹۱۹ با حمله اعضای ارتش جمهوری‌خواه ایرلند (IRA) به یک دایره پلیس در شهر لیمرick آغاز شد. این رویداد نشانه‌ای برای اقدام فعال علیه مقامات بریتانیایی بود.
IRA از روش‌های چریکی برای مبارزه استفاده می‌کرد که شامل حملات به پایگاه‌های نظامی، دایره‌های پلیس و مقام‌ها بود. دولت بریتانیا نیز به نوبه خود از نیروهای نظامی و تدابیر سرکوبگرانه استفاده کرد که تنها درگیری را بدتر کرد.
در طی جنگ، نبردهای متعددی رخ داد که مهم‌ترین آنها عبارت بودند از:
تا آغاز دهه ۱۹۲۰، نظر عمومی در ایرلند در حمایت از IRA افزایش یافت. بسیاری از مردم، به ویژه کاتولیک‌ها، شروع به دیدن ملی‌گرایان به عنوان مدافعان حقوق خود کردند. تظاهرات و اعتصابات به حمایت از استقلال در سراسر کشور برگزار شد.
دولت بریتانیا در پاسخ به اعتراضات فزاینده، تدابیر سختگیرانه‌ای اتخاذ کرد. واحدهایی که به عنوان "بلک و تن" شناخته می‌شدند، به انجام عملیات ضربتی، بازداشت مظنونان و استفاده از شکنجه می‌پرداختند. این امر باعث خشم عمومی و افزایش مقاومت از سوی ایرلندی‌ها شد.
در سال ۱۹۲۱، پس از دو سال نبردهای شدید، معاهده انگلوس ایرلندی امضا شد که نتیجه مذاکرات صلح بین نمایندگان IRA و دولت بریتانیا بود. این معاهده ایجاد دولت آزاد ایرلند را پیش‌بینی می‌کرد.
معاهده تضمین می‌کرد:
امضای معاهده باعث ایجاد اختلافات جدی در میان ایرلندی‌ها شد. حمایت از معاهده توسط رهبرانی چون مایکل کالینز، منجر به شکاف در جنبش ملی‌گرایی شد. بسیاری از کهنه‌سربازان IRA که برای استقلال کامل جنگیده بودند، معاهده را خنجر از پشت تلقی کردند.
درگیری میان حامیان و مخالفان معاهده منجر به جنگ داخلی شد که از ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۳ ادامه یافت. جنگ داخلی به شدت خونین و ویرانگر بود، جان‌های زیادی را گرفت و زخم‌های عمیقی در جامعه به جا گذاشت.
جنگ استقلال ایرلند و جنگ داخلی پس از آن تأثیر عمده‌ای بر ایرلند گذاشت. ایجاد دولت آزاد ایرلند اولین قدم به سمت استقلال کامل بود، اما درگیری‌های داخلی میراث تنش و تقسیم را به جا گذاشت.
ایرلند به طور رسمی عنوان یک دولت مستقل را کسب کرد، اما مسیر دستیابی به حاکمیت کامل طولانی بود. در سال ۱۹۳۷، قانون اساسی جدیدی تصویب شد که ایرلند را به عنوان یک جمهوری اعلام کرده و به طور رسمی همه ارتباطات با بریتانیا را قطع کرد.
جنگ استقلال ایرلند مرحله‌ای مهم در تاریخ ایرلند بود که نه تنها به ایجاد یک دولت مستقل منجر شد، بلکه هویت مردم ایرلند را شکل داد. این درگیری، پر از رنج و قربانی‌ها، آثار عمیقی در حافظه ایرلندی‌ها به جا گذاشت و عواقب آن هنوز هم احساس می‌شود.