دانشنامه تاریخی
فرانسه قرون وسطی زمانی بود برای تغییرات قابل توجه در سیستم‌های سیاسی و حقوقی. قدرت پادشاه، فئودال‌ها و کلیسا ساختار مدیریتی منحصر به فردی را شکل داد که بر توسعه جامعه تأثیر گذاشت.
در راس دولت قرون وسطی پادشاه بود که بالاترین قدرت را داشت و به عنوان نماینده خدا در زمین شناخته می‌شد. با این حال، قدرت واقعی اغلب بین لایه‌های مختلف جامعه فئودالی تقسیم می‌شد.
فئودالیسم اساس ساختار سیاسی فرانسه بود. پادشاه اراضی (فئودها) را به واسوهای خود می‌داد به ازای خدمات نظامی و وفاداری. این واسوها، به نوبه خود، می‌توانستند اراضی خود را با زیرمجموعه‌های خود تقسیم کنند. این وضعیت سیستمی چندسطحی ایجاد می‌کرد که در آن هر فئودالی با فئودالی بالاتر از خود پیوند داشت.
کلیسا نقش کلیدی در سیاست داشت. آن نه تنها زمین‌های وسیعی را مدیریت می‌کرد، بلکه قدرت روحانی نیز داشت. پاپ و اسقف‌ها می‌توانستند تأثیرات قابل توجهی بر پادشاهان و تصمیم‌گیری‌های سیاسی بگذارند.
عدالت در فرانسه قرون وسطی بر اساس آداب و رسوم محلی و سنت‌ها بنا شده بود. قوانین از منطقه‌ای به منطقه دیگر متفاوت بود و اغلب به وضعیت خرابکار وابسته بود.
محاکمات می‌توانستند توسط فئودال‌های محلی و یا دادگاه‌های سلطنتی برگزار شوند. دادگاه‌های محلی به بررسی موارد مربوط به جرایم مدنی و کیفری می‌پرداختند، در حالی که دادگاه‌های سلطنتی به جنایات جدی‌تر و اختلافات بین فئودال‌ها رسیدگی می‌کردند.
رسیدگی‌های قضایی اغلب به شکل عمومی انجام می‌شد. شهادت شهود و هیئت منصفه نقش مهمی ایفا می‌کرد، هرچند که روش‌های جمع‌آوری شواهد از معیارهای مدرن فاصله داشت. گاهی اوقات از شکنجه برای به دست آوردن اعترافات استفاده می‌شد.
حقوق شهروندان و امتیازات بسته به وضعیت اجتماعی متفاوت بود. اشراف دارای حقوق بیشتری نسبت به کشاورزان بودند که اغلب در اقدامات خود محدود بودند و تحت مالیات‌ها و تکالیف مختلف قرار می‌گرفتند.
اشراف می‌توانستند واسوهای خود را محاکمه کنند و حق دفاع از اراضی خود را داشتند. آنان همچنین به بهترین خدمات حقوقی دسترسی داشتند و می‌توانستند در فرآیندهای سیاسی در سطوح بالاتر شرکت کنند.
کشاورزان، اگرچه نیروی کار اصلی بودند، اغلب دارای حقوق محدودی بودند. سرنوشت آنان به رحمت فئودال‌ها وابسته بود و به ندرت می‌توانستند به تصمیمات دادگاه‌ها اعتراض کنند.
قدرت و عدالت در فرانسه قرون وسطی سیستم‌هایی پیچیده و چندلایه بودند. با وجود فقدان یک سیستم واحد قوانین، آن‌ها پایه‌های نظام حقوقی و جامعه فرانسه آینده را شکل دادند.
روابط فئودالی و سیستم‌های عدالت تأثیر طولانی‌مدتی بر توسعه سیستم حقوقی فرانسه و اروپا به طور کلی داشته‌اند. بسیاری از عناصر، مانند تفکیک قوا و حقوق بشر، ریشه‌های خود را در آن زمان‌ها دارند.