په جاپان کې کلتوري انقلاب
په جاپان کې کلتوري انقلاب، چې د 1940مو کلنو په پای او د 1950مو کلنو په پیل کې رامنځته شو، یو مهم دوره وه چې د دویمې نړیوالې جګړې وروسته د هیواد کلتوري او ټولنیز پرمختګ تعریف کړ. دا پروسه د هنر، ادبیاتو، موسیقۍ او ټولنیزو نورمونو په برخه کې پراخ بدلونونه پکې شامل وه. په دې مقاله کې به موږ د جاپان کلتوري انقلاب اصلي اړخونه، د دې لاملونه، په ټولنه باندې اغیز او د دې دورې پاتې شوني میراث وڅیړو.
تاریخي زمینه
د دویمې نړیوالې جګړې په ماتو سره، جاپان له ګڼو ستونزو سره مخ شو:
اقتصادي ستونزې – ویجاړۍ، د منابعو او خوراکي توکو کمښت د نفوس په ژوند کې جدي تاثیرات لرل.ټولنیزې بدلونونه – د اتحادیو ځواکونو د اشغال په بڼه، په ټولنیزو جوړښتونو او رولونو کې بدلونونه راغلل.د لویدیځ اغیزې – د ډیموکراسي کولو پروسه او د لویدیځ کلتور اغیزې د کلتوري انقلاب لپاره مهم عوامل ول.
د امریکایي اشغال اغیز
د 1945 نه تر 1952 پورې د جاپان اشغال د کلتوري پرمختګ باندې ژور تاثیر درلود:
ډیموکراسي کول – د ډیموکراتیکو موسسو او د بشري حقوقو معرفي کولو له مخې د کلتوري ځان څرګندونې آزادي وموندل.لویدیځه کلتور – د لویدیځ موسیقۍ، فیشن او سینما شهرت د جاپان هنرمندانو او نندارچیانو لپاره نوې افقونه پرانیزي.زده کړه – په تعلیمي سیستم کې اصلاحاتو نويو نظریاتو او فلسفیو ته وده ورکړه.
ادبیات او هنر
د کلتوري انقلاب له امله ادبیاتو او هنر کې چټک پرمختګ وشو:
نوې نثر – لیکوالانو، لکه یوسوکیو میسیمه او کوبو ابې، فردیت، انزوا او د ژوند معنی موندلو موضوعاتو ته لاړ شول.تیاتر – دودیز تیاتر شکلونه، لکه کابوکي او نو، د لویدیځ تیاتري تخنیکونو سره یو ځای شول.هنر – نوې هنرې خوځښتونه، لکه "نیپون" او "ذهن-بودیسم"، رامینځته شول چې د دودیز هنر بیا تفسیر کولو ته وهڅول.
موسیقي او پاپ کلتور
معاصر موسیقي او کلتور هم بدلونونه تجربه کړل:
د راک-این-رول اغیز – لویدیځ موسیقي، چې په کې راک-این-رول شامل دی، د ځوانانو تر منځ شهرت وموند، چې نوو ژانرونو او هنرمندانو ته د رامنځته کیدو لامل شو.سینما – جاپاني سینما، د اکیرا کوروساوا په څیر د کارگردانو کارونه، نړیواله پیژندنه او شهرت ترلاسه کړ.انیمیشن او مانګا – په دې دوره کې د انیمیشن او مانګا رامنځته کیدل یوې نوې کلتوري دورې ته لاره هواروي چې په جاپان او د هغه نه بهر به اوږدې موده مشهور شي.
ټولنیزې بدلونونه
کلتوري انقلاب هم پداسې حالاتو کې د جاپاني ټولنې ټولنیز اړخونه متاثر کړل:
د ښځو رول – ښځې په ټولنه او کلتور کې ډیر فعال رول پیل کړ، چې د دودیز خانو ګانو په جوړښتونو کې بدلون ته لاره هواروي.ملکي حقوق – د بشري حقوقو او دیموکراسۍ لپاره حرکت د ټولنیز ژوند مهمه برخه شوه.ځوانانې ستونزې – ځوانانو خپل نارضایتي او اعتراضونه څرګند کړل، چې د مختلفو فرعي کلتورونو رامنځته کیدو لامل شوه.
زده کړه او فلسفه
تعلیمي سیستم هم بدلونونه تجربه کړل، چې د کلتوري انقلاب ته وده ورکړه:
نوې نظریات – د لویدیځ اصل فلسفي نظریات، لکه وجودیت او انساني پلوه، د محصلینو او ځیرکانو ترمنځ مشهور شول.په تعلیم کې نوښتونه – نوې تعلیمي پروګرامونه رامینځته شول، چې انتقادي فکر او انفرادیت ته وده ورکړه.علمي لاسته راوړنې – د لویدیځ پوهانو سره همکارۍ د علومو او ټیکنالوژۍ په برخه کې پرمختګ ته لاره هواروي.
د کلتوري انقلاب میراث
په جاپان کې کلتوري انقلاب د هیواد په تاریخ کې شته پښې چېرې وړاندي کړې:
نوې پیژندنې رامنځته کولو – د جاپاني پیژندنې او د دې ځای په نړۍ کې بدلونونه راغلل.کلتوري تنوع – جاپان د مختلفو کلتورونو او نظریاتو لپاره ډیر خلاص شوی، چې د دې کلتوري میراث غنا ضیاء ترسره کړ.پر راتلونکي اغیزه – نظریات، چې د کلتوري انقلاب په دوره کې رامنځته شوي، اوس هم د معاصر جاپاني ټولنې او کلتور باندې تاثیر لري.
چلنجونه او متناقضات
سره له دې چې مثبت بدلونونه راغلل، کلتوري انقلاب هم له چلنجونو سره مخ شو:
د دودیزو ارزښتونو سره مقاومت – یوه برخه نفوس د بدلونونو په وړاندې مقاومت وکړ او دودیز ارزښتونه وساتل.اقتصادي ستونزې – د جګړې وروسته اقتصادي ستونزې په ټولنه کې فشار راوست.ټولنیز تضادونه – د مختلفو ګروپونو او فرعي کلتورونو رامنځته کیدل ځینې وختونه تضادونه رامینځته کړل.
پایله
په جاپان کې کلتوري انقلاب یوه مهمه دوره وه، چې د هیواد په راتلونکي پرمختګ کې د جګړې وروسته ښکارنده شوې. دې د ځان څرګندونې لپاره نوې افقونه پرانستې، کلتور ته تنوع راوړې او ټولنیزې جوړښتونه بدل کړو. د دې دورې اخذ شوي درسونه د نن ورځې لپاره هم مهم دي، چې جاپان ته مرسته کوي تر څو په نړیواله کچه وده وکړي او د کلتوري تبادلې په شرایطو کې پرمختګ وکړي.
شریکول:
Twitter
نورې مقالې:
تاریخی انcyclopedia