دانشنامه تاریخی
اصلاحات اجتماعی در بلغارستان شامل طیف گسترده‌ای از تغییرات در سیاست اجتماعی، آموزش، بهداشت، سیستم بازنشستگی و حقوق بشر است. این اصلاحات بهبود کیفیت زندگی مردم، تأمین تضمین‌های اجتماعی و یکپارچگی با ساختارهای اروپایی را هدف قرار داده‌اند. در این مقاله به بررسی محورهای اصلی اصلاحات اجتماعی در بلغارستان، پیش‌زمینه‌های تاریخی و نتایج آن پرداخته می‌شود.
اصلاحات اجتماعی در بلغارستان ریشه‌های تاریخی عمیقی دارند. در طول تاریخ خود، کشور تغییرات سیاسی و اجتماعی متعددی را تجربه کرده است، از تسلط عثمانی، دوره استقلال، دوران سوسیالیستی و گذر به دموکراسی. هر یک از این دوران تأثیر خاصی بر ساختار اجتماعی و نیازهای مردم گذاشته است.
پس از سقوط رژیم کمونیستی در سال 1989، بلغارستان شروع به اجرا اقدامات اجتماعی گسترده‌ای کرد که به انتقال به اقتصاد بازار و مدیریت دموکراتیک مربوط می‌شود. در این دوره تعداد زیادی قانون و برنامه مرتبط با جنبه‌های مختلف زندگی اجتماعی تصویب شد.
یکی از اولویت‌های اصلاحات اجتماعی، آموزش بود. در اوایل دهه 1990 اصلاحاتی در سیستم آموزشی صورت گرفت که هدف آن افزایش کیفیت آموزش و تطبیق آن با نیازهای بازار کار بود. برنامه‌های درسی جدید معرفی شد، دوره‌های بازآموزی برای معلمان تأمین گردید و همچنین استفاده از فناوری‌های اطلاعاتی در فرآیند آموزشی فعال شد. گام مهمی در این راستا تصویب قانون آموزش بود که اصول و اهداف سیاست آموزشی را تعیین کرد.
سیستم بهداشت نیز تغییرات قابل توجهی را تجربه کرد. در سال 1999 قانون بهداشت تصویب شد که عناصر اقتصاد بازار را به حوزه پزشکی وارد کرد. توجه اصلی به اصلاح تأمین مالی بهداشت، بهبود کیفیت خدمات پزشکی و گسترش دسترسی به آن‌ها بود. شرایطی برای فعالیت شخصی پزشکان ایجاد شد و همچنین برنامه‌هایی برای پیشگیری از بیماری‌ها و افزایش سطح خدمات پزشکی توسعه یافت.
سیستم بازنشستگی بلغارستان نیز به اصلاحات گسترده‌ای نیاز دارد. در دهه 2000 اصلاحات بازنشستگی انجام شد که شامل گذر از سیستم بازنشستگی همگانی به مدل سه‌سطحی بود. سطح اول همچنان همگانی باقی ماند و دو سطح دیگر جمع‌آوری کننده بودند. این امر موجب بهبود پایداری مالی سیستم بازنشستگی و تأمین پرداخت‌های بالاتر در آینده شد.
در دهه‌های اخیر بلغارستان همچنین بر گسترش تضمین‌های اجتماعی برای گروه‌های آسیب‌پذیر تمرکز کرده است. اقداماتی برای بهبود شرایط مسکن، کمک به خانواده‌های چندفرزندی، افراد دارای معلولیت و بازنشسته‌ها انجام شده است. برنامه‌هایی برای مبارزه با فقر و طرد اجتماعی ایجاد شده است. نقش مهمی در این فرآیند هم سازمان‌های دولتی و هم سازمان‌های غیرانتفاعی ایفا می‌کنند.
اصلاحات روابط کار نیز بخش مهمی از سیاست اجتماعی را تشکیل می‌دهد. قوانین جدیدی در زمینه کار تصویب شد که حقوق کارگران را محافظت کرده و روابط کاری را تنظیم می‌کند. یکی از جنبه‌های مهم توسعه جنبش اتحادیه‌های کارگری و بهبود شرایط کار بوده است. این اصلاحات همچنین به کاهش سطح بیکاری و حمایت از اشتغال، از جمله برنامه‌هایی برای آموزش و بازآموزی کارگران متمرکز است.
از زمان پیوستن بلغارستان به اتحادیه اروپا در سال 2007، اصلاحات اجتماعی معنای جدیدی پیدا کرده است. بلغارستان متعهد به تطبیق قوانین خود با استانداردهای اروپایی شد که بر توسعه سیاست‌های اجتماعی، حقوق بشر و مبارزه با تبعیض تأثیر گذاشت. برنامه‌ها و استراتژی‌های جدیدی برای هماهنگ‌سازی قوانین اجتماعی با استانداردهای اتحادیه اروپا طراحی شده است.
اصلاحات اجتماعی در بلغارستان بخشی مهم از فرآیند کلی مدرن‌سازی کشور و ادغام در جامعه اروپایی هستند. این اصلاحات بهبود کیفیت زندگی مردم، محافظت از حقوق و آزادی‌های شهروندان و همچنین ایجاد جامعه‌ای عادلانه و پایدار را هدف قرار داده‌اند. علی‌رغم دستیابی به نتایج، بلغارستان همچنان با تعدادی از چالش‌های اجتماعی مواجه است که نیاز به توجه و تلاش‌های بیشتری از جانب دولت و جامعه دارد.