دانشنامه تاریخی
جنگ‌های مائوری (که به عنوان جنگ‌های مائوری نیز شناخته می‌شوند) مجموعه‌ای از درگیری‌ها هستند که در قرن نوزدهم در نیوزیلند رخ داده‌اند. این جنگ‌ها نتیجه تعامل پیچیده‌ای بین مردم بومی مائوری و مهاجران اروپایی بودند که در تلاش برای تصرف زمین‌ها و منابع بودند. این درگیری‌ها بخش مهمی از تاریخ نیوزیلند شدند و تأثیر عمیقی بر آینده مائوری‌ها و جامعه نیوزیلند به طور کلی گذاشتند.
تا آغاز قرن نوزدهم، تعداد مهاجران اروپایی در نیوزیلند به طور قابل توجهی افزایش یافته بود. با افزایش تعداد مستعمره‌نشین‌ها، اختلافاتی درباره زمین‌ها و منابع به وجود آمد که منجر به درگیری با مائوری‌ها شد. در پاسخ به این تغییرات، بومی‌ها شروع به سازماندهی برای حفاظت از منافع و سرزمین‌های خود کردند که در نهایت به جنگ‌های مائوری منجر شد.
علت‌های اصلی که به جنگ‌های مائوری منجر شد، شامل موارد زیر است:
جنگ‌های مائوری را می‌توان به چندین دوره اصلی تقسیم کرد که هر یک با درگیری‌ها و پیامدهای خاصی مشخص می‌شود.
نخستین مرحله جنگ‌ها در سال 1845 با درگیری بر سر زمین، که به عنوان جنگ وایکاتو شناخته می‌شود، آغاز شد. این درگیری ناشی از تنش بین قبایل مائوری و مقام‌های استعماری بود که در تلاش بودند کنترل سرزمین‌ها را به دست بگیرند. این مرحله در سال 1846 به پایان رسید، اما آغازگر درگیری‌های گسترده‌تری بود.
دومین مرحله جنگ‌ها در سال 1860 اتفاق افتاد و به صورت گسترده‌تری روی داد. درگیری چندین منطقه از جمله تاراناکی و وایکاتو را در بر گرفت. در طول این مرحله جنگ‌های بسیاری رخ داد و مائوری‌ها شروع به سازماندهی استراتژی‌های نظامی پیچیده‌تری برای حفاظت از زمین‌های خود کردند.
سومین مرحله، که به عنوان جنگ مائوری نیز شناخته می‌شود، در سال 1863 آغاز شد و تا سال 1864 ادامه داشت. در این دوره مقام‌های استعماری اقداماتی قاطع برای سرکوب شورش‌های مائوری انجام دادند. به دلیل این درگیری‌ها، بسیاری از زمین‌ها از مائوری‌ها مصادره شد که منجر به تیره‌تر شدن روابط بین بومی‌ها و مستعمره‌نشین‌ها گردید.
آخرین مرحله جنگ‌ها که از سال 1865 آغاز شد، تا سال 1872 ادامه یافت. در این دوره درگیری‌های کوچک متعددی رخ داد، اما هیچ یک از طرفین نتوانستند به پیروزی نهایی دست یابند. به تدریج فرآیند آشتی آغاز شد و درگیری‌ها رو به کاهش گذاشتند.
جنگ‌های مائوری تأثیر عمیقی بر نیوزیلند و جامعه آن گذاشت. برخی از پیامدهای عمده شامل موارد زیر است:
امروز، جنگ‌های مائوری به عنوان بخش مهمی از تاریخ نیوزیلند در نظر گرفته می‌شوند و مطالعه آن‌ها به درک روابط پیچیده بین مائوری‌ها و دولت نیوزیلند کمک می‌کند. این درگیری‌ها مبنایی برای بحث‌های معاصر درباره حقوق مائوری‌ها، هویت فرهنگی و وضعیت آن‌ها در جامعه نیوزیلند شده است.
در چند دهه اخیر، دولت نیوزیلند اقداماتی برای شناسایی ناعدالتی‌های تاریخی که به مائوری‌ها وارد شده، انجام داده و برنامه‌هایی برای بازگرداندن حقوق و هویت فرهنگی آن‌ها آغاز کرده است. بسیاری از قبایل، جبران خسارت به خاطر زمین‌ها و منابع از دست رفته خود دریافت کرده‌اند که این یک گام مهم در فرآیند آشتی محسوب می‌شود.
جنگ‌های مائوری رویدادی مهم در تاریخ نیوزیلند هستند که منجر به تغییرات قابل توجهی در زندگی مائوری‌ها و شکل‌گیری روابط معاصر بین بومی‌ها و دولت گردید. مطالعه این درگیری‌ها به درک بهتر تاریخ چندبعدی و پیچیده نیوزیلند و مسائلی که مائوری‌ها اکنون با آن مواجه هستند، کمک می‌کند.