دانشنامه تاریخی
امارات متحده عربی (امارات) تاریخ غنی دارد و بسیاری از رویدادهای مهم مربوط به شکل‌گیری، توسعه اقتصادی و استقرار سیاسی آن، در اسناد تاریخی ثبت شده‌اند. این اسناد به عنوان پایه‌ای برای تشکیل ساختار دولتی، تعیین سیاست‌های داخلی و خارجی و همچنین توسعه زندگی اجتماعی و فرهنگی کشور عمل کرده‌اند. مهم است که اشاره کنیم که اکثر این اسناد نقاط کلیدی تاریخ امارات را، هم قبل و هم بعد از اتحاد آن، منعکس می‌کنند. تمامی این اسناد در شکل‌گیری هویت سیاسی و فرهنگی منحصر به فرد امارات کمک می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین اسناد تاریخی که آغاز شکل‌گیری امارات متحده عربی را رقم زد، عهدنامه اتحادیه (1958) بود. این عهدنامه میان حکام مختلف امارات امضا شد که در نهایت منجر به ایجاد اولین اتحادیه پیش از امارات مدرن گردید. با این حال، اتحاد رسمی در سال 1971 اتفاق افتاد و سند کلیدی این رویداد توافقنامه تأسیس امارات متحده عربی بود که در 2 دسامبر 1971 امضا شد.
این توافقنامه شامل هفت امارت بود: ابوظبی، دبی، شارجه، ام‌القوین، فجیره، عجمان و راس‌الخیمه، که یک کشور با مرکزیت ابوظبی را تشکیل دادند. امضای این توافقنامه رویدادی نمادین بود که نه تنها آغازگر ساخت دولت، بلکه ایجاد یک ساختار سیاسی و اقتصادی جدید در خاورمیانه بود.
بر اساس قوانین و سنت‌های امارات، یکی از مهم‌ترین اسناد برای توسعه کشور قانون اساسی امارات متحده عربی است که در سال 1971، پس از اتحاد امارات تصویب شد. این قانون به عنوان پایه‌ای برای ایجاد یک سیستم سیاسی واحد در کشور و تقویت حاکمیت آن عمل کرد. قانون اساسی امارات از چند بخش تشکیل شده است که در آن‌ها حقوق و وظایف شهروندان، ساختار حکومت، اختیارات حاکمان و حکام و همچنین ویژگی‌های تعامل بین دولت فدرال و امارات جداگانه تعیین شده است.
قانون اساسی تجسم‌دهنده یک سیستم مدیریتی منحصر به فرد است که عناصر فدرالیسم و سلطنت را ترکیب می‌کند. به‌خصوص، رئیس‌جمهور که بالاترین مقام دولتی است، از بین حکام امارات انتخاب می‌شود و در این میان، مقام ریاست‌جمهوری به امیر ابوظبی اختصاص دارد. همچنین در قانون اساسی اصول اجتماعی و فرهنگی مهمی مانند تضمین آزادی مذهبی، حقوق زنان و کودکان و همچنین حفاظت از حقوق اقلیت‌های ملی گنجانده شده است.
پس از امضای توافقنامه تأسیس امارات متحده عربی، یک گام مهم در شکل‌گیری کشور اعلامیه استقلال بود که در 2 دسامبر 1971 تصویب شد. این سند ایجاد یک دولت مستقل، عاری از وابستگی‌های استعماری و مداخلات خارجی را اعلام کرد. در اعلامیه ذکر شده است که اکنون هر امارت حق خودگردانی داخلی را دارد، اما در عین حال در چارچوب یک فدراسیون واحد برای دستیابی به ثبات و رونق مشترک متحد می‌شوند.
این اعلامیه نماد استقلال و حاکمیت سیاسی است که به امارات این امکان را داد تا یک مدل اقتصادی مؤثر بسازد و به‌طور فعال روابط خارجی خود را توسعه دهد. روز 2 دسامبر به عنوان روز رسمی کشور - روز اتحاد ملی - شناخته می‌شود و با شکوه و جشن‌های بزرگ در سرتاسر کشور گرامی داشته می‌شود.
سیاست خارجی امارات نیز برای درک زمینه اسناد تاریخی آن‌ها مهم است. یکی از توافقات مهم عهدنامه امنیت و حفاظت است که در سال 1971 میان امارات متحده عربی امضا شد. این عهدنامه به تقویت امنیت نظامی کشور کمک کرد و ایجاد یک ارتش مشترک برای حفاظت از سرزمین را پیش‌بینی می‌کرد. در چارچوب این عهدنامه، مرکز تحقیقات دفاعی و همکاری چندلایه با تعدادی از شرکای بین‌المللی، از جمله ایالات متحده و بریتانیا ایجاد شد.
اهمیت این سند برای امارات را نمی‌توان نادیده گرفت، زیرا به عنوان پایه‌ای برای ایجاد سیستم دفاعی مدرن که همچنان در حال توسعه و بهبود است، عمل کرده است، با وجود چالش‌هایی که کشور در سیاست خارجی خود با آن روبرو است.
در دهه‌های اخیر، کشور همچنان به امضای و اجرای توافقات مختلف مهم ادامه می‌دهد که مربوط به سیاست‌های داخلی و روابط خارجی است. از جمله چنین اسنادی می‌توان به اعلامیه حقوق بشر امارات که در سال 2008 تصویب شده، اشاره کرد که به تعهدات کشور در برابر جامعه بین‌الملل در زمینه رعایت حقوق و آزادی‌های بشر تأکید دارد. به‌خصوص، این سند تضمین‌هایی برای حقوق زنان، کارگران خارجی و اقلیت‌ها فراهم کرده و به ترویج ایده‌های عدالت اجتماعی و برابری در جامعه کمک می‌کند.
همچنین از میان اسناد مهم مدرن می‌توان به برنامه توسعه پایدار امارات تا سال 2030 اشاره کرد که به منظور هدایت کشور به سمت توسعه پایدار در شرایط چالش‌های جهانی تدوین شده است. این برنامه تمامی حوزه‌های زندگی را شامل می‌شود، از جمله اقتصاد، محیط زیست، زیرساخت و مسائل اجتماعی، و به بهبود کیفیت زندگی شهروندان و تقویت جایگاه امارات در عرصه بین‌المللی کمک می‌کند.
اسناد تاریخی امارات متحده عربی نقش کلیدی در شکل‌گیری و توسعه کشور ایفا می‌کنند. آن‌ها نماد پختگی سیاسی و حکم‌رانی هوشمندانه حکام و همچنین تمایل به رونق و ثبات هستند. تصویب قانون اساسی، اعلامیه استقلال و سایر اسناد مهم مرحله‌ای حیاتی در مسیر ایجاد یک فدراسیون قوی و رونق‌بخش بود که امروز یکی از سریع‌ترین کشورهای در حال توسعه در جهان به شمار می‌رود.