دانشنامه تاریخی
سیستم دولتی ویتنام در طول تاریخ طولانی و پیچیده خود دستخوش تغییرات متعددی شده است. از زمان تشکیل نخستین دولت‌ها تا دولت اجتماعی کنونی، هر دوره‌ای به تکامل ساختار سیاسی کشور کمک کرده است. در این مقاله به بررسی مراحل کلیدی این تکامل خواهیم پرداخت، از جمله دولت‌های باستانی، تأثیر استعمار، جنگ‌های استقلال و سیستم سیاسی معاصر.
تاریخ ویتنام با تأسیس نخستین دولت‌ها، مانند وان لانگ و او لاک، که حدود ۳ هزار سال پیش به وجود آمدند، آغاز می‌شود. این دولت‌ها تحت حکومت فرمانروایان محلی قرار داشتند و دارای فرهنگ و ساختار اجتماعی خاص خود بودند. با گذر زمان، تأثیر سلسله‌های چینی، مانند هان، به طور قابل توجهی بر سیاست ویتنام و شیوه‌های مدیریتی تأثیر گذاشت و این امر پایه‌گذار ایجاد قدرت متمرکزتر شد.
به مدت بیش از ۱۰۰۰ سال ویتنام تحت سلطنت چینی قرار داشت، که تأثیر عمیقی بر سیستم سیاسی، فرهنگ و جامعه‌اش گذاشت. سیستم بوروکراتیک چین توسط حکام ویتنامی به عاریت گرفته شد و منجر به ایجاد قدرت متمرکز سخت شد. در عین حال، ویتنامی‌ها به مبارزه برای استقلال خود ادامه دادند، که در نهایت به شکل‌گیری نخستین سلسله‌ها انجامید.
از قرن XV، پس از مبارزه موفقیت‌آمیز علیه سلطنت چینی، ویتنام به دولتی مستقل تبدیل شد و شروع به شکل‌گیری سلسله‌های خود کرد. سلسله‌های لی، تی سون و گوین کشور را اداره کردند و سیستم فئودالی را که بر اساس مالکیت زمین و روابط واسیلی بود، اجرا کردند. در این زمان، نهادهای محلی قدرت به وجود آمدند و فرمانداران برای اداره مناطق مختلف منصوب شدند.
در نیمه دوم قرن نوزدهم، ویتنام به مستعمره فرانسه تبدیل شد. این امر به تغییرات عمده‌ای در سیستم دولتی منجر شد. اداره فرانسه قوانین و ساختارهای جدیدی را معرفی کرد که بسیاری از شکل‌های سنتی قدرت را لغو کرد. ستم سیاسی و اقتصادی باعث مقاومت در میان مردم ویتنام شد که پایه‌گذار تشکیل جنبش‌های ملی‌گرایی گردید.
در نیمه اول قرن بیستم، ویتنامی‌ها شروع به سازمان‌دهی برای مبارزه برای استقلال کردند. در سال ۱۹۴۵، پس از جنگ جهانی دوم، ویتنام استقلال خود را از سلطنت استعماری فرانسه اعلام کرد. در سال‌های بعد، جنگ ویتنام آغاز شد، در طی آن ویتنام شمالی که توسط نیروهای کمونیستی حمایت می‌شد، با ویتنام جنوبی و متحدانش، از جمله ایالات متحده، مبارزه کرد.
پس از پایان جنگ در سال ۱۹۷۵ و اتحاد کشور، جمهوری سوسیالیستی ویتنام تأسیس شد. قدرت به دست حزب کمونیست ویتنام متمرکز شده بود، که منجر به شکل‌گیری سیستم تک‌حزبی شد. رژیم جدید مجموعه‌ای از اصلاحات اقتصادی و اجتماعی را اجرا کرد که شامل جمع‌آوری کشاورزی و ملی‌سازی صنعت بود.
در اواخر دهه ۱۹۸۰، ویتنام فرآیند اصلاحات اقتصادی‌ای را آغاز کرد که به عنوان دویی موی شناخته می‌شود. این اصلاحات منجر به گذار از برنامه‌ریزی متمرکز به اقتصاد بازار شد، که به رشد اقتصادی و بهبود سطح زندگی مردم کمک کرد. سیستم سیاسی تحت کنترل حزب کمونیست باقی ماند، اما در کشور توجه بیشتری به حقوق بشر و آزادی‌های اقتصادی آغاز شد.
تا به امروز، ویتنام همچنان در چارچوب مدل سوسیالیستی با اقتصاد بازار توسعه می‌یابد. حزب کمونیست در زندگی سیاسی مرکزی باقی مانده است، اما اشکال جدیدی از مدیریت محلی و مشارکت شهروندان در فرآیندهای تصمیم‌گیری به وجود آمده است. همچنین سازمان‌های غیر دولتی و جوامع محلی نقش مهمی را ایفا می‌کنند و در حل مسائل اجتماعی فعال‌تر می‌شوند.
تکامل سیستم دولتی ویتنام فرآیند پیچیده و چندبعدی است که تغییرات در جامعه، فرهنگ و سیاست را منعکس می‌کند. از ریشه‌های باستانی تا دولت سوسیالیستی کنونی، هر دوره‌ای ردپایی در تاریخ ویتنام به جا گذاشته است. با وجود چالش‌هایی که کشور با آن‌ها روبرو است، ویتنامی‌ها همچنان به دنبال توسعه و شکوفایی هستند و در عین حال هویت و فرهنگ منحصر به فرد خود را حفظ می‌کنند.