تاریخ باستانی کره جنوبی هزاران سال را در بر می‌گیرد، از تمدن‌های باستانی تا شکل‌گیری اولین کشورهای کره‌ای. این مقاله نکات کلیدی، رویدادها و دستاوردهای فرهنگی را که پایه‌گذار هویت کره‌ای شده، مورد بررسی قرار می‌دهد.
دوره پیش‌تاریخی
دوره پیش‌تاریخی شبه‌جزیره کره شامل دورانی است که تا ظهور منابع مکتوب ادامه دارد و از عصر سنگ آغاز می‌شود:
عصر پارینه‌سنگی: در ناحیه شبه‌جزیره کره امروزی، انسان‌ها از دوران پارینه‌سنگی شروع به اسکان گزینی کردند. یافته‌های باستان‌شناسی مانند ابزارهای سنگی، نشان‌دهنده حضور انسان‌های اولیه است.
عصر نوسنگی: انقلاب نوسنگی که حدود 8000 سال قبل از میلاد اتفاق افتاد، به انتقال از شکار و گردآوری به کشاورزی منجر شد. انسان‌ها شروع به کشاورزی کردند که منجر به شکل‌گیری نخستین سکونتگاه‌های دائمی شد.
عصر برنز: حدود سال 1000 قبل از میلاد، عصر برنز آغاز می‌شود که با پیشرفت متالورژی و افزایش نابرابری اجتماعی مشخص می‌شود.
شکل‌گیری اولین کشورهای متشکل
در قرن سوم قبل از میلاد، اولین کشورهای متشکل در شبه‌جزیره کره شکل می‌گیرند که این امر نقطه عطفی در تاریخ آن است:
گوژوسون (Gojoseon): نخستین کشور کره‌ای که در سال 2333 قبل از میلاد توسط قهرمان افسانه‌ای دانو تأسیس شد، پایه‌گذار هویت کره‌ای شد. گوژوسون تا سال 108 قبل از میلاد وجود داشت.
دوره سه پادشاهی: پس از سقوط گوژوسون، سه پادشاهی در شبه‌جزیره ایجاد می‌شوند: ګوگوریو، باکجه و سیلا. این کشورها با یکدیگر رقابت کرده و برای تسلط بر شبه‌جزیره می‌جنگیدند.
ګوگوریو: در شمال، ګوگوریو به یک کشور نظامی قدرتمند تبدیل شد که مرزهای خود را با تصرف سرزمین‌های چین و مغولستان گسترش می‌داد.
باکجه: باکجه، که در جنوب غرب قرار داشت، همچنین تجارت فعالی با ژاپن و چین داشت که باعث تبادل فرهنگی شد.
سیلا: سیلا در جنوب شرق به خاطر دستاوردهای فرهنگی‌اش شناخته شده است و در قرن هفتم سه پادشاهی را تحت سلطه خود متحد کرد.
اتحاد و توسعه فرهنگی
در سال 668، پس از اتحاد سه پادشاهی، مرحله جدیدی در تاریخ کره آغاز می‌شود:
اتحاد سیلا: پس از فتح ګوگوریو و باکجه، سیلا به کشور غالب در شبه‌جزیره تبدیل شد. این دوره به عنوان «سیلای متحد» شناخته می‌شود و با ثبات و رونق مشخص می‌شود.
بودائیسم: بودائیسم به عنوان دین دولتی شناخته شد که به توسعه فرهنگ و هنر کمک کرد. ساخت معبدهایی مانند معبد پُل‌کُک‌سا و ایجاد مجسمه بودا در سُک‌کُرام، رویدادهای مهمی شدند.
دستاوردهای فرهنگی: دوره سیلای متحد به عنوان عصر طلایی فرهنگ کره شناخته می‌شود که در آن ادبیات، نقاشی و معماری توسعه یافتند.
دوره گوریو (918-1392)
از سال 918، دوران جدیدی در تاریخ کره آغاز می‌شود: دوران دودمان گوریو:
تأسیس دودمان: دودمان گوریو توسط وان گون تأسیس شد که خود را پادشاه اعلام کرد. این کشور به مکانی مهم سیاسی و فرهنگی تبدیل شد.
اهمیت دودمان: گوریو به عنوان دوره دستاوردهای علمی و شکوفایی فرهنگی شناخته می‌شود. در این زمان اولین مهر فلزی جهان اختراع شد و آثار ادبی قابل توجهی خلق شد.
کنفوسیانیسم: تأثیر کنفوسیانیسم در جامعه کره‌ای قابل توجه شده و بر توسعه آموزش و نظام حکومتی تأثیر گذاشت.
دوره چوسون (1392-1910)
از سال 1392، دودمان چوسون به جای دودمان گوریو بر سر کار آمد و بیش از پانصد سال حکومت خواهد کرد:
اصلاحات: دودمان چوسون به خاطر اصلاحات خود برای تمرکز قدرت و تقویت کنفوسیانیسم به عنوان ایدئولوژی دولتی شناخته می‌شود.
فرهنگ و هنر: دوره چوسون شاهد شکوفایی فرهنگ کره، ادبیات، نقاشی و سرامیک بود. در این زمان خط کره‌ای — هانگول — توسعه یافت.
تهدیدات خارجی: دولت کره با تهدیدات خارجی متعدد، از جمله حملات ژاپنی (جنگ‌های ایم‌جین) و تهاجم ماندچوها مواجه شد.
نتیجه‌گیری
تاریخ باستانی کره جنوبی پایه‌گذار فرهنگ و هویت منحصر به فرد آن است. از نخستین سکونتگاه‌ها تا دولت‌های قوی مانند گوریو و چوسون، هر دوره‌ای ردی از خود در تاریخ کره به جا گذاشته است. درک این مراحل تاریخی به ارزیابی میراث غنی کشور و تأثیر آن بر دنیای معاصر کمک می‌کند.
دانشنامه تاریخی