دانشنامه تاریخی
هند — یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان است و تاریخ آن بیش از پنج هزار سال را در بر می‌گیرد. این سرزمین به خاطر تنوع فرهنگی، آموزه‌های فلسفی و رویدادهای تاریخی که جامعه مدرن را شکل داده‌اند، شناخته شده است.
تاریخ هند با تمدن دره سند آغاز می‌شود که در حدود 2500 سال قبل از میلاد ظاهر شد. شهرهای اصلی این تمدن، مانند هاراپا و موهنجودارو، به خاطر سیستم‌های پیشرفته آب‌رسانی و طراحی شهری پیشرفته شناخته می‌شدند.
تمدن دره سند در حدود 1900 سال قبل از میلاد از هم پاشید، که احتمالاً به خاطر تغییرات آب و هوایی و حمله قبایل از شمال بود.
پس از سقوط تمدن دره سند، عصر ویدی در هند آغاز شد (حدود 1500 سال قبل از میلاد). در این زمان، متون ویدی شروع به توسعه در شبه‌قاره کردند که پایه‌های فلسفه، دین و فرهنگ هندی را ایجاد کردند.
فرهنگ ویدی با اقتصاد کشاورزی، قبایل کوچ‌نشین و سیستم کاستی که بعدها نقش مهمی در جامعه هندی ایفا کرد، مشخص می‌شود.
در طول هزاره بعدی، امپراتوری‌ها و پادشاهی‌های مختلفی در قلمرو هند شکل گرفتند. شناخته‌شده‌ترین آنها، امپراتوری موریه بود که توسط چاندراگوپتا موریه در قرن چهارم قبل از میلاد تأسیس شد. در دوران آشوکا، نوه چاندراگوپتا، این امپراتوری به اوج خود رسید و به خاطر تسامح و گسترش بودیسم مشهور شد.
بعداً، در قرن اول میلادی، امپراتوری گپتا شکل گرفت که به عنوان دوره طلایی فرهنگ، علم و هنر هندی شناخته می‌شود.
از قرن هشتم، فتوحات مسلمانان در هند آغاز شد که منجر به تأسیس سلطنت دهلی در قرن سیزدهم گردید. این زمان با مخلوطی از فرهنگ‌ها و مذاهب و همچنین ساخت بناهای معماری شگفت‌انگیز مشخص می‌شود.
«هند سرزمینی است که در آن سنت‌ها و نوآوری‌ها در هماهنگی کنار هم زندگی می‌کنند.»
در قرن شانزدهم، امپراتوری گورکانیان تأسیس شد که توسط بابر بنیاد گذاشته شد. این امپراتوری شکوفایی هنر و معماری را به هند آورد، از جمله شاهکارهایی مانند تاج محل. امپراتوری در زمان اکبر به اوج قدرت خود رسید که به ترویج تسامح مذهبی و تبادل فرهنگی پرداخته بود.
در قرن هفدهم، کشورهای اروپایی به‌طور فعال هند را مستعمره کردند. کمپانی هند شرقی بریتانیا کنترل بخش عمده‌ای از کشور را به‌دست آورد که منجر به رکود اقتصادی و اجتماعی گردید.
در سال 1857، شورش سپاهیان رخ داد که اولین تلاش هندی‌ها برای رهایی از سلطه بریتانیا بود. این شورش سرکوب شد، اما به نمادی از مبارزه برای استقلال تبدیل گردید.
در اوایل قرن بیستم، جنبش گسترده‌ای برای استقلال آغاز شد که به‌دست رهبرانی چون مهاتما گاندی و جواهر لال نهرو هدایت می‌شد. گاندی ایده‌های مقاومت غیرخشونت‌آمیز و نافرمانی مدنی را ترویج می‌کرد.
پس از مبارزات طولانی و جنگ‌های جهانی، هند در 15 آگوست 1947 به استقلال دست یافت. با این حال، این استقلال با تقسیم به هند و پاکستان همراه بود که منجر به خشونت‌های گسترده و مهاجرت‌ها گردید.
پس از کسب استقلال، هند در سال 1950 قانون اساسی را تصویب کرد و به یک جمهوری دموکراتیک تبدیل شد. کشور فرایند صنعتی شدن و مدرنیزاسیون را آغاز کرد و به یکی از بزرگترین مراکز اقتصادی جهان تبدیل شد.
هند مدرن با تنوع فرهنگی، زبانی و مذهبی و همچنین اقتصادی در حال رشد که همچنان سرمایه‌گذاری‌هایی از سرتاسر جهان را جذب می‌کند، مشخص می‌شود.
تاریخ هند یک موزائیک پیچیده و متنوع است که تعامل فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف را منعکس می‌کند. این کشور به رشد خود ادامه می‌دهد و به عنوان یک بازیگر مهم در عرصه جهانی باقی می‌ماند و در عین حال میراث منحصر به فرد خود را حفظ می‌کند.