ऐतिहासिक विश्वकोश
बांग्लादेशच्या राज्य चिन्हांचा इतिहास आणि राष्ट्रीय ओळखीचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. हे स्वातंत्र्यासाठी लागलेल्या संघर्षाचे, सांस्कृतिक वारशाचे आणि लोकांच्या स्वातंत्र्याच्या दिशेतील प्रयत्नाचे प्रतिबिंब दर्शविते. झेंडा, मूळ आणि गाणं यांसारखे चिन्हे राष्ट्रीय आत्मसंजीवनीकरणात आणि नागरिकांमध्ये देशभक्तीचा आधार ठेवण्यामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात. बांग्लादेशच्या राज्य चिन्हांचा इतिहास उपनिवेशी अवयवांपासून मुक्त करण्याच्या प्रक्रियेशी आणि स्वातंत्र्यासाठीच्या संघर्षाशी संबंधित आहे.
बांग्लादेशचा झेंडा १७ एप्रिल १९७१ रोजी स्वातंत्र्याच्या घोषणेनंतर लगेच स्वीकारण्यात आला. हे १९७१ च्या मुक्ती युद्धातील मुक्ती आणि विजयाचे simbol आहे. झेंडा हिरव्या रंगाच्या कापडाचा आहे ज्यात मध्यामध्ये लाल गोल आहे. हिरवा रंग उपजिविका आणि जीवनाचे प्रतीक आहे, तर लाल गोल देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी गाळलेल्या रक्ताचे प्रतीक आहे. हा झेंडा राष्ट्रीय एकतेचा आणि गर्वाचा महत्त्वाचा simbol झाला आहे.
झेंड्याची रचना कलाकार करीम मुजीबने प्रस्तावित केली होती, ज्याने झेंडा साधा, पण त्याच्या प्रतीकात शक्तिशाली असावा अशी इच्छा व्यक्त केली. काम म्हणजे देशाच्या नैसर्गिक सौंदर्याचे आणि तिच्या लोकांच्या वीरतेचे प्रतिबिंब दर्शविणे. मध्यामध्ये थोडासा बाजूला असलेला लाल गोलही बांग्लादेशच्या लोकांच्या स्वातंत्र्यासाठीच्या उठावाचे आणि संघर्षाचे प्रतीक आहे.
हिरवा रंगही प्रतीकात्मक महत्त्वाचा आहे कारण बांग्लादेश विश्वातील सर्वात हिरव्या देशांपैकी एक आहे, ज्याला त्याच्या जंगलांनी आणि शेतीने ओळखले जाते. हा रंग देशाच्या मुक्तीसाठीच्या भविष्य आणि समृद्धीच्या प्रतीक म्हणून निवडला गेला आहे.
बांग्लादेशचा मूळ १९७२ मध्ये स्वीकारण्यात आला, स्वातंत्र्याच्या घोषणेनंतर लवकरच. तो एक गोल ढाल आहे ज्यात दोन जलजीवांचा चित्रण आहे - कमळ आणि झाड. मूळमध्ये कमळ शुद्धता आणि आध्यात्मिक पुनरुत्थानाचे प्रतीक आहे, तर झाड उपजिविका आणि प्रचुरतेचे प्रतीक आहे, ज्यामुळे बांग्लादेशच्या लोकांना पुरवठा करावा लागतो. मूळमध्ये दोन गहूचे धरणे देखील आहेत, जे देशाच्या शेतीचे प्रतिनिधित्व करतात, जे तिच्या अर्थव्यवस्थेचा आधार आहे.
मूळच्या वरच्या भागावर दोन बांग्लादेशी सिंह आहेत, जे लोकांच्या शक्ती आणि स्थिरतेचे प्रतीक आहेत. ते प्राचीन काळातील स्मृतीविषयक आहेत, जेव्हा सिंह बांग्लादेशभोवती सांस्कृतिक चिन्हांमध्ये सामील होते. मूळमध्ये "एकता, शिस्त, प्रगती" हा घोषवाक्य देखील आहे, जो लोकांच्या एकजुटी, व्यवस्थितते आणि समृद्धीच्या प्रयत्नाचे प्रतिबिंब दर्शवितो.
मूळ हा अधिकृत राज्य चिन्ह आहे आणि सरकारी दस्तऐवजांमध्ये, इमारतींमध्ये आणि सरकारी तंत्रज्ञानावर वापरला जातो. हा बांग्लादेशच्या लोकांच्या सामाजिक प्रगती आणि विकासासाठीच्या प्रयत्नांचे प्रतिबिंब आहे.
बांग्लादेशचे गाणं "अमार सोनार बांगला" (याचा बांगला भाषेत अर्थ "माझा सोनारा बांग्लादेश") महान कवी रवींद्रनाथ ठाकूर यांनी १९०५ मध्ये लिहिले. हे गाणं स्वतंत्रतेच्या प्राप्ती नंतर अधिकृत गाणं बनले. यात मातृभूमीसाठी प्रेम आणि तिच्या संस्कृतीचा गर्व आहे.
"अमार सोनार बांगला" हा राज्य चिन्हाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे, कारण यामधील शब्द आणि संगती नागरिकांना एकतेचा आणि महान लोकांमध्ये भाग घेण्याचे महत्त्व लक्षात आणून देतात. या गाण्यात निसर्गाची सौंदर्य, सांस्कृतिक वारसा आणि देशाची स्वातंत्र्य याबाबत लक्ष वेधले जाते. हे सरकारी उत्सवांवर, अधिकृत कार्यक्रमांमध्ये आणि शाळांमध्ये गाजते.
हे गाणं १९७१ मध्ये स्वीकारण्यात आले, जेव्हा बांग्लादेश स्वतंत्र राज्य बनला. हे गाणं फार पूर्वी लिहिलं गेलं असलं तरी त्याचे अर्थ आणि महत्त्व विशेषतः त्या लोकांसमोर समर्पित झाले ज्यांनी उपनिवेशी अधिपत्य आणि अंतर्गत संघर्षातून नवीन मुक्ती प्राप्त केली.
१९७१ पर्यंत बांग्लादेशचा प्रदेश पाकिस्तानचा भाग होता, आणि या काळात पाकिस्तानचे चिन्हांचा वापर होत होता. तथापि, बांग्लादेशच्या विभाजन आणि स्वातंत्र्यासाठीच्या संघर्षानंतर राष्ट्रीय मूल्ये आणि आत्मनिर्भरतेच्या दिशेने नवीन चिन्हे विकसित करण्यात आली.
भारत आणि नंतर पाकिस्तानच्या उपनिवेशीय शासनात, बांग्लादेशची चिन्हे विस्तृत साम्राज्य किंवा धार्मिक संरचना जसे की ब्रिटन किंवा पाकिस्तानच्या चिन्हांशी संबंधित होती. तथापि, १९५२ मध्ये, जेव्हा ढाकामध्ये बांगाली भाषेस प्रतिबंधित करण्याविरोधाद्वारे मोठया निषेधांची लाट झाली, तेव्हा बांग्लादेशच्या विशिष्ट आणि स्वतंत्र चिन्हाची गरज समजून आली.
बांग्लादेशचा स्वातंत्र्य दिन, २६ मार्च, देशाच्या मुक्तीचा आणि १९७१ च्या मुक्ती युद्धातील अंतिम विजयाचा simbol झाला. हा दिवस राष्ट्रीय सण म्हणून साजरा केला जातो, आणि या दिवशी सरकारी चिन्हांना विशेष महत्त्व देत असल्या त्यांच्या चिन्हाचा, विशेषतः बांग्लादेशच्या झेंड्याला. या उत्सवादरम्यान देशाच्या नागरिकांनी गर्वाने झेंडे लावले, गाणे गाऊन आणि विविध समारंभात भाग घेतला.
स्वातंत्र्य दिन साजरा करणे म्हणजे त्या लोकांच्या स्मरणार्थ आदर्श म्हणून, ज्यांनी देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी आपले जीवन अर्पण केले. अनेक वर्षांपासून, हा दिवस विजयाचा संघटन म्हणूनच नसून, स्वातंत्र्य आणि न्यायाच्या तत्त्वांवर आधारित उज्ज्वल भविष्याची आशा सामायिक करणारा एक चिन्ह बनला आहे.
बांग्लादेशच्या राज्य चिन्हांचा इतिहास राष्ट्रीय ओळख आणि इतिहासाचा महत्त्वाचा भाग आहे. देशाच्या झेंड्याने, मूळने आणि गाण्याने लोकांच्या स्वातंत्र्याची आकांक्षा व्यक्त करते, तसेच त्यांच्या स्वातंत्र्य, एकता आणि प्रगतीसाठीच्या संघर्षाचे प्रतिनिधित्व करते. या प्रत्येक चिन्हाने राष्ट्रीय आत्मसंजीवनीकरणाची आणि देशभक्तीची महत्त्वाची भूमिका बजावते, भूतकाळाची लक्षात ठेवते आणि भविष्याच्या लक्ष्यांकडे प्रेरणा देते. बांग्लादेशची चिन्हे ती महत्त्वाची जोडणी आहेत, जी एकत्रितपणे नागरिकांना उत्सवांच्या आणि ठिकाणांच्या क्षणांमध्ये, राष्ट्रीय एकतेचा आणि आपल्या देशाबद्दल गर्व वाढवते.