تاریخی انcyclopedia
په برازیل کې غلامي د هیواد په تاریخ کې یوه له تیاره پاڼو څخه ده. د لومړنیو اروپایي مستعمره چینو د رسیدو له خوځښت نه تر ۱۸۸۸ کال پورې، میلیونونه افریقي غلامان په زور برازیل ته انتقال شوي وو ترڅو په بزګرۍ او کانونو کې کار وکړي.
په برازیل کې غلامي د ۱۵۰۰ لسیزو په دوران کې پیل شوه، کله چې پرتګالي مستعمره چینو د محلي خلکو کارونه پیل کړل. مګر، د ناروغیو او سختیو له امله ډیری یې مړه شول. په پایله کې، مستعمره چینو افریقايي غلامانو ته د یو ډیر مستحکم کار ځواک په توګه مخه وکړه.
د مختلفو تخمینو له مخې، د ۱۵۰۰ او ۱۸۶۶ کلونو تر منځ په برازیل کې د ۴ ملیونو څخه زیاتو افریقي غلامانو واردول شوي دي. د غلامانو سوداګري د هغه وخت د تر ټولو ګټورو کاروبارونو څخه شوه. هغه اصلي بندرونه چې غلامان ورشوه، د باهیا او ریو-de-ژانیرو شامل وو.
د برازیل اقتصاد د غلامانو کار قوت ته سخت تړاو درلود، په ځانګړي توګه په کرنه کې، چیرې چې د قهوه، بتهی د شکرو او تنباکو بزګرۍ د غلامانو د کارونې له امله بریالی شو. غلامي لوړه ګټه ورکول، او ډیری شتمنې کورنۍ خپل شتمني په دې سیستم جوړول.
غلامي کار د بزګرۍ په میدان کې د کار ځواک اصلي سرچینه وه. غلامان د تولید ټولو مرحلو لپاره کارول کېدل، د کښت او نباتاتو ته په پام سره تر محصولاتو پورې. دې د ۱۹مې پیړۍ په ترڅ کې د برازیل اقتصاد ته د پام وړ وده ورکړه.
په برازیل کې د غلامانو د ژوند شرایط ډېر وحشتناک وو. دوی د جسماني او ذهني تشدد سره مخ وو، په ډک باراکونو کې ژوند کوي او اوږده ساعته بې له استراحت کار کوي. اکثره غلامانو ته د طبي مرستې چمتووالی نه کاوه، او ګڼ شمېر یې د ناروغیو یا کمزورتیا له امله مړه شول.
د سختو شرایطو په پایله کې، غلامان د خپل حالت په وړاندې مقاومت وکړ. د ۱۸۳۵ کال ماله ګیټا بغاوت او د ۱۸۵۷ کال کټامبو بغاوت په ګوته کولو سره، دا بغاوتونه ښودلې چې غلامان غیر فعاله قربانیان نه ول او د خپل آزادۍ لپاره مبارزه کوله.
د ۱۹مې پیړۍ په ترڅ کې د برازیل په کیدو کې د غلامۍ لغوه کولو غوښتنې ته ښه راغلاست و. د آزاده تورپوستو نفوس زیاتوالی، او همدارنګه د نړیوالې ټولنې فشار د دې پروسې کې مهم رول درلود.
په ۱۸۸۸ کال کې برازیل د امریکا لومړۍ هیواد شوه چې غلامي یې په بشپړه توګه لغوه کړه، د ازادۍ قانون تصویب کړ. دا پیښه د داسې فعالانو هڅو له لارې ترسره شوه لکه زوی ګامیر او د بشري حقونو د غورځنګ نورو غړو.
د غلامۍ لغوه کول د پخوانیو غلامانو د ژوند ښه کولو سبب نشو. ډېری یې په فقر او محرومیت پاتې شول. مګر دا هم د تورپوستو برازیلیانو لپاره نوي فرصتونه پرانیزي، او ډېری یې د تعلیم او ټولنیزې ادغام په لور هڅه وکړه.
سره له دې چې غلامۍ رسمي توګه لغوه شوې، تورپوستي برازیلیان لا هم د نسلي تبعیض او ټولنیزې نابرابریو سره مخ دي. دا ستونزې تراوسه پورې مهمې دي، چې د ټولنې له خوا د پام او عمل غوښتنه کوي.
په برازیل کې غلامي یوه پیچلې او دردناکه موضوع ده، چې د هیواد په تاریخ کې ژور اثر پریښود. د دې دورې مطالعه موږ سره مرسته کوي چې د هغو ټولنیزو او اقتصادي ستونزو په اړه چې تورپوستي برازیلیان ورسره مخ دي، ښه پوه شو. یوازې د تاریخي حقیقت په پیژندلو سره، موږ کولای شو چې د یو عدل او برابرو ټولنې په لور لاړ شو.