تاریخی انcyclopedia
د ۱۹۳۲-۱۹۳۳ کلونو قحطي - د اوکراین په تاریخ کې یوه له تر ټولو د دردناکې صفحې څخه ده. دا پیښه د سوشیالیستي حکومت د ټولنیز کولو او د غله د له منځه وړلو سیاستونو پایله وه، چې د یوسف ستالین په مشرۍ حکومت ومنله. قحطي ملیونونه ژوندونه واخیستل او د خلکو په حافظه کې ژور زخمونه پرېښودل، چې د عذابه او مقاومت سمبول شو.
د قحطۍ اساسي علتونه د سوشیالیستي حکومت جارحانه سیاستونه وو، چې د زراعت په تولید کې یې د قهري ټولنیز کولو لپاره فشار راوست. په ۱۹۲۹ کال کې د بزګرو د پلویو د زراعت په جمع کولو کې یوه لویه کمپاین پیل شوه، چې د بزګرو لخوا د كثيرې مقاومت سبب شو، په ځانګړي توګه هغو کسانو چې خپلې ځمکې او موی لرل. د بزګرو نه د ګندم او نورو محصولاتو د زور لپاره راټولول د صادراتو او د حبوباتو د زخیرې د پوره کولو پلانونه نافذول د فاجعې پایلې ته ورساوه.
په ۱۹۳۲ کال کې د سختو ګندم محدودیتونه پلي شول چې د اکثرو بزګرو لپاره غیر عملي وو. د پلان نه د نه پوره کولو په صورت کې سختې جرمانې او جزاګانې، چې په شمول جکړتی، لګېدې. یوه د ویرې او فشار فضا رامنځته شوه، چې بزګرانو ته یې خطرناک حالتونه رامنځته کړل او ګڼ شمیر دوی د ژوندي پاتې کیدو توان ونلري.
د ۱۹۳۲ کال په پیل سره، په اوکراین کې یوه حقیقي فاجعه پیل شوه. بزګرانو، چې د قحطۍ له امله رنځیدلي وو، د خپلې ځمکې پریښودو او په خوراکه کې د مرستې د موندلو توان نه درلود. د تاریخي محققینو په وینا، په هغه وخت کې د محصول یوه مهمه برخه له منځه تللې وه، کوم چې وضعیت ته یې لا ډیر زیان ورسوه. د ځینو معلوماتو له مخې، په ۱۹۳۳ کال کې د بزګرانو ترمنځ مړینه د فاجعې سطح ته رسیدلې وه، او ګڼ شمیر د قحطۍ له امله په خپلو کورونو کې مړه شول.
قحطي یوه عامه پیښه شوه: د مختلفو اټکلونو له مخې، له ۳ تر ۷ ملیونه خلکو په اوکراین کې د قحطۍ له امله مړه شول. دا پیښه د خلکو په حافظه کې نه هیریدونکی نښه پریښوده او د دریو لسیزو په اوږدو کې د عمیق تحقیق او بحث موضوع شوه. د سوویت اتحادیه حکومت د اوږدې مودې لپاره د قحطۍ حقیقت رد کړ او د هغې د پیمانې د پټو کولو هڅه وشوه، چې له امله یې د ژوندي پاتې شویو عذابات نور هم زیات شول.
قحطي د اوکراین په ټولنه او فرهنګ باندې مخرب تاثیر وکړ. د خلکو د عامې مړینې، په ځانګړي ډول د بزګرو ترمنځ، د نفوس په کچه له لاسه ورکول، چې په اوږدو کې یې د نسلونو پوره کولو توان نه درلود. دا د اوکراین په ټولنې کې د جوړښتونو بدلیدو سبب هم شو، د مرکزي حکومت ژوریدل او د زراعت کوچني واحدونه کم کول.
د قحطۍ ټولنیزې او کلتوري پایلې د لسیزو په اوږدو کې محسوس وې. د فاجعې یادونه په سوشیالي دور کې د تدبیر لاندې وه او هیر شوه، خو د سوویت اتحادیه تر ړنګهېدو وروسته، د دې موضوع په اړه د یوازنۍ دلچسپۍ د بیا راژوندي کیدو پیل وشو. قحطي د اوکراین د خلکو د تاریخي حافظې یوه مهمه برخه شوه، چې د دې پیژندلو په لړ کې د فعالو هڅو سبب شوه.
په پخوانۍ شوروي اوکراین کې د قحطۍ د قربانیانو د یادونې لپاره هڅې پیل شوې. ۲۰۰۶ کال یو عطفی وخت و، کله چې د اوکراین ولسی شورا د قحطۍ د اوکراین د خلکو پر ضد د نسل وژنې په توګه د پیژندلو قانون تصویب کړ. په هیواد کې د یادونې مراسم ترسره کیږي، او یادگارونه او یادښتونه جوړېږي، چې د ۱۹۳۲-۱۹۳۳ کلونو د فاجعي پیښو یادونه کوي.
د هر کال په تېرېدو سره، د نړیوالو组织ونو او هیوادونو شمېر زیاتېږي، چې قحطي یې د نسل وژنې عمل په توګه پیژني، کوم چې د تاریخي انصاف د بیا رامنځته کولو لپاره مهم ګام کیږي. په تیره لسیزو کې د دې موضوع پرواسطه ګڼ شمېر علمي څیړنې رامینځته شوې، چې دې فاجعې د علتونو او پایلو ژوره پوهه وړاندې کوي.
اوسنی تفسیر د قحطۍ په اړه په اوکراین کې او د هغې بهر لاهم بدلیږي. قحطي یوازې د عذابه سمبول نه، بلکې د اوکرایني خلکو د مقاومت سمبول هم شوه. په وروستیو کلونو کې، د بشري حقوقو، ازادیو او کلتوري هویت په اړه ډېر پام کیږي. علمي څیړنې، مستند فلمونه او هنري آثار، چې د قحطۍ سره تړاو لري، د دې فاجعې یاد ساتلو او د دې د راتلونکي نسلونو ته د رسولو لپاره مرسته کوي.
په اوکراین کې قحطي د ۲۰مې پېړۍ یوه له تر ټولو وحشتناکې فاجعې څخه شوه، چې ملیونونه ژوندونه واخیستل او د اوکراین د خلکو په تاریخ کې نه هیریدونکی نښه پریښودله. د دې فاجعې د علتونو او پایلو پوهیدل د ملي هویت او تاریخي حافظې د جوړولو لپاره کلیدي اهمیت لري. د دې فاجعې واقفیت د اوکراینیانو سره مرسته کوي، چې نه یوازې د تیرې عذابه یاد وساتي، بلکه د ازادۍ او عدل پر اساس د روښانه راتلونکي جوړولو ته هم هڅه وکړي.