تاریخی انcyclopedia
مېری کوری، چې د ۱۸۶۷ کال د نومبر په ۷مه نېټه په وارسا، پولنډ کې زيږېدلې، د تاریخ په ترڅ کې یوه له مشهورو پوهانو څخه شوه. هغه د نوبل جایزې لومړۍ ښځه ده، او تر اوسه پورې یوازی ښځه ده چې په دوو مختلفو علومو کې د دې جایزې مستحقه شوې — فزیک او کیمیا.
مېری کوری، چې د سکلودوسکا په نوم مشهوره وه، په داسې کورنۍ کې وده وکړه چې زده کړه یې ارزښت درلود. د هغې پلار د فزیک او ریاضیاتو ښوونکی و، چې د هغې د پوهې پر تلاش اغېزه کړې. د ښوونځي له پای ته رسېدو وروسته، هغې کار وکړ ترڅو د پاریس کې د زده کړو لپاره پیسې راټولې کړي، چیرې چې هغې د سوربون پوهنتون ته داخله واخیسته.
په پاریس کې، مېری خپلې څېړنې د فزیک او کیمیا په برخه کې دوام ورکړ، او همدارنګه یې خپل راتلونکی مېړه، پیر کوری، پیدا کړ. دوی یو ځای د رادیو اکتیوي عناصرو مطالعه پیل کړه، کوم چې په پایله کې د نوو عناصرو د رامینځته کیدو لامل شو — پولونیم او رادیوم. دغه کشفیات په ساینس او طب کې انقلاب راوست.
په ۱۹۰۳ کال کې، مېری او پیر کوری په ګډه د انري بېکرل سره د رادیواکتیویټي په برخه کې د خپلو څېړنو لپاره د فزیک په برخه کې نوبل جایزه ترلاسه کړه. په ۱۹۱۱ کال کې، مېری د رادیوم او پولونیم د کشف لپاره د کیمیا په برخه کې نوبل جایزه ترلاسه کړه، چې د دې جایزې ترلاسه کوونکې لومړۍ ښځه شوه.
د مېری کوری کار د طب په برخه کې د رادیواکتیو ایزوتوپونو کارونې پیل وکړ، په ځانګړې توګه د سرطان په درملنه کې. د هغې څېړنې د انکولوژۍ په برخه کې نوې افقونه پرانېستي، او د ګڼو ناروغانو د ژوند کیفیت یې په قابل توجه توګه ښه کړی.
مېری او پیر کوری یوازی د ساینس میں شریکان نه وو، بلکې د ژوند کې هم. دوی دوه لورینې، آیرین او ایو، درلودې، چې دواړه ستایني ته وړ پوهان شوې. د ۱۹۰۶ کال په تراژیدیک مرګ کې د پیر له مړینې وروسته، مېری خپلې علمي مسير ته دوام ورکړ، سره له دې چې د سترې ضایع کېدو سره مخ شوه.
مېری کوری د ساینس او ټولنې لپاره نه پرتله کیدونکی میراث پریښود. هغه د هغو ښځو لپاره یوه نمونه وه چې په یوه نارینه نړۍ کې د ساینس په برخه کې د کار کولو په هڅه کې دي، او د اوسنۍ نسل پوهانو ته الهام ورکوي. د هغې کارمندی اخلاق او د پوهې لپاره لیوالتیا د ډېرو لپاره نمونه ګرځیدلي.
له دوو نوبل جایزو پرته، مېری کوری د خپلو لاسته راوړنو لپاره ګڼې نورې جایزې او افتخارات ترلاسه کړي. د هغې نوم د علمي بریا او دندې لپاره مترادف شو. د هغې لپاره، عناصر، طبي بنسټونه او حتی علمي جایزې نومول شوې.
مېری کوری د ۱۹۳۴ کال د جولای په ۴مه نېټه د اپلاسټیک انیمیا له امله مړه شوه، چې د اوږدې مودې لپاره د رادیو اکتیو اغیزو له امله رامنځته شوه. د هغې ژوند او لاسته راوړنې تر اوسه پورې الهام بخښونکي دي، موږ ته یادونه کوي چې ساینس کولی شي نړۍ بدل کړي. هغه د زحمت او پوهې د لټون سمبول ده، او د هغې میراث لا هم د نړۍ د پوهانو په زړونو کې ژوند کوي.