Tarih Ansiklopedisi
Bizans, veya Doğu Roma İmparatorluğu, 330 yılından 1453 yılına kadar var olmuş ve tarihin en etkili medeniyetlerinden biri olarak kabul edilmiştir. Bu dönem, bin yılı aşkın bir süreyi kapsamakta ve önemli kültürel, politik ve dini olayları içermektedir.
Bizans, 330 yılında Roma İmparatoru I. Konstantinos'un Bizans kentini Konstantinopolis olarak yeniden adlandırmasıyla kuruldu. Bu, Avrupa ve Asya arasındaki ticaret yollarının kesişiminde bulunan şehrin stratejik bir adım atmasıydı.
Bizans'ın altın çağı, I. Justinianus'un (527-565 yılları) yönetimi sırasında gerçekleşti. Hukukta reformlar gerçekleştirdi, Ayasofya da dahil olmak üzere görkemli binalar inşa etti ve Ostrogotlar ve Vandallar'a karşı savaşarak Roma İmparatorluğu'nun birliğini yeniden sağlama çabasında bulundu.
Din, Bizans'ın yaşamında anahtar bir rol oynamıştır. Monofizitlik ve Halkedonculuk gibi Hristiyan inançları arasındaki çatışmalar, toplumda bölünmelere yol açmıştır. 1054 yılında Doğu ve Batı Kiliseleri arasında Büyük Ayrılık gerçekleşti.
Bizans, ticaret ve kültür merkeziydi. Ekonomik gücü, tarım, zanaat ve uluslararası ticarete dayanıyordu. Konstantinopolis, Avrupa ve Asya arasında önemli bir ticaret noktası haline geldi.
Bizans sık sık dış tehditlerle karşı karşıya kalıyordu. 7. yüzyıldan itibaren imparatorluk Araplar, Slavlar ve Türkler tarafından baskı altına alındı. 1071'de Bizanslılar Manzikert Meydan Muharebesi'nde mağlup oldu ve bu durum imparatorluğu büyük ölçüde zayıflattı.
13-15. yüzyıllarda Bizans kriz içindeydi. Konstantinopolis, 1204'te Dördüncü Haçlı Seferi sırasında ele geçirildi fakat 1261'de geri alındı. Ancak iç çatışmalar ve dış tehditler imparatorluğu zayıflatmaya devam etti.
Bizans, 1453'te Konstantinopolis'in II. Mehmet önderliğindeki Osmanlılar tarafından fethedilmesiyle sona erdi. Bu olay, Orta Çağ'ın sonunu ve Osmanlı İmparatorluğu'nun başlangıcını simgeliyordu.
Bizans, tarihte derin bir iz bıraktı. Kültürü, sanatı ve mimarisi günümüz toplumlarını etkilemeye devam etmektedir. Ortodoksluk, önemli bir miras parçası olarak birçok ulusun dini ve kültürel kimliğini şekillendirmiştir.
Bizans tarihi, direniş ve dönüşüm tarihidir. Bin yılı aşkın bir süre Doğu ile Batı'nın kesişiminde yer alan imparatorluk, dünya tarihine silinmez bir iz bırakmıştır.