دانشنامه تاریخی
قزاقستان باستان یک دوره وسیع و متنوع از تاریخ است که هزاران سال قبل از میلاد را در بر می‌گیرد. این سرزمین با قرار گرفتن در تقاطع فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف، نقش مهمی در شکل‌گیری هویت تاریخی مردم ایفا کرده است. زمان‌های باستانی قزاقستان شامل چندین مرحله کلیدی، از جمله عصر سنگ، عصر مس و آهن اولیه، همچنین شکل‌گیری فرهنگ‌های کوچ‌نشین و تأسیس امپراتوری‌های بزرگ است.
اولین سکونت‌گاه‌های انسانی در سرزمین قزاقستان کنونی به عصر پالئولیت (حدود ۱.۵ میلیون سال پیش) تعلق دارد. یافته‌های باستان‌شناسی، مانند ابزارهای سنگی، گواه وجود شکارچیان و گردآورندگان اولیه هستند. مشهورترین آثار متعلق به پالئولیت شامل:
با گذر به مزولیت (حدود ۱۰ هزار سال پیش) فرایند اهلی کردن حیوانات و پدید آمدن نخستین جوامع مستقر آغاز می‌شود. مردم شروع به استفاده از ابزارهای کار پیچیده‌تر و توسعه کشاورزی ابتدایی کردند.
عصر مس (حدود ۳۰۰۰-۱۰۰۰ سال قبل از میلاد) زمان تغییرات مهمی در فرهنگ و سازمان اجتماعی بود. در این زمان، جوامع پیچیده‌ای در سرزمین قزاقستان شروع به ظهور کردند که به دامداری و کشاورزی مشغول بودند. فرهنگ عصر مس با آثار باستان‌شناسی متنوعی مانند:
مشهورترین گروه‌های فرهنگی این عصر شامل فرهنگ‌های سینتاشتی، آتاسوی و بگازی-داندی‌باو است. این گروه‌ها با همسایگان خود در آسیای مرکزی و سیبری کالا و دستاوردهای فرهنگی را مبادله کردند.
با گذر به آهن اولیه (حدود ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد) عصر جدیدی در تاریخ قزاقستان آغاز می‌شود. استفاده از آهن به بهبود ابزارهای کار و سلاح‌ها منجر شد که به نوبه خود به توسعه دامداری کوچ‌نشین کمک کرد. قوم‌های کوچ‌نشین مانند اسکیت‌ها و ساک‌ها شروع به اشغال فضاهای وسیع دشت‌های قزاقستان کردند.
فرهنگ اسکیتی تأثیر قابل توجهی بر شکل‌گیری سنت‌های محلی داشت. این اقوام علاوه بر خود آثار فرهنگی غنی به جا گذاشتند، شامل:
وجود مسیرهای تجاری، مانند جاده ابریشم بزرگ، همچنین به تبادل ارزش‌های فرهنگی بین اقوام کوچ‌نشین و تمدن‌های مستقر کمک کرد.
قوم‌های کوچ‌نشین که در سرزمین قزاقستان زندگی می‌کردند، سنت‌ها و آداب فرهنگی منحصر به فرد خود را توسعه دادند. آن‌ها سیستم‌های پیچیده‌ای از مدیریت بر اساس روابط خویشاوندی و اتحادیه‌های قبیله‌ای ایجاد کردند. جنبه‌های مهم فرهنگ آن‌ها شامل:
دامداری کوچ‌نشین اساس اقتصاد را تشکیل می‌داد و به مردم اجازه می‌داد در شرایط سخت دشت‌ها زنده بمانند. اسب‌ها نقش مهمی در زندگی کوچ‌نشینان داشتند که آن‌ها را به سوارکاران و جنگجویانی عالی تبدیل کرد.
قزاقستان باستان تحت تأثیر تمدن‌های مختلف همسایه مانند Persia، چین و اقوام ترک قرار داشت. این تعامل به تبادل ایده‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی منجر شد. به عنوان مثال، تحت تأثیر فرهنگ ایرانی، هنر و معماری جدیدی در قزاقستان شروع به شکل‌گیری کرد.
با آمدن اقوام ترک (قرن‌های VI-VIII) دوره جدیدی در تاریخ منطقه آغاز می‌شود. دولت‌های ترک، مانند قاغان ترک، سهم زیادی در شکل‌گیری هویت قومی مردم قزاقستان داشتند.
زمان‌های باستانی قزاقستان یک مرحله مهم در تاریخ نه تنها این کشور، بلکه در کل منطقه مرکزی است. این زمانی بود که پایه‌های فرهنگ، سازمان اجتماعی و اقتصاد گذاشته شد که در نهایت هویت منحصر به فرد مردم قزاق را شکل داد. امروز، میراث تمدن‌های باستانی همچنان در فرهنگ و سنت‌های قزاق‌های معاصر زندگی می‌کند و ثروت و تنوع تاریخ آن‌ها را منعکس می‌کند.