دانشنامه تاریخی
قزاقستان یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کشورهای آسیای مرکزی است که در حال کسب نفوذ بیشتری در عرصه جهانی می‌باشد. مسیر استقلال قزاقستان در سال ۱۹۹۱ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. در این مدت کشور از طریق تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی متعددی عبور کرد و به یکی از جمهوری‌های پرتحرک در این منطقه تبدیل شد.
در ۱۶ دسامبر ۱۹۹۱ قزاقستان به‌طور رسمی استقلال خود را اعلام کرد که نقطه عطفی در تاریخ آن بود. این اقدام خروج نهایی از ساختار اتحاد جماهیر شوروی و آغاز مرحله جدیدی در توسعه کشور را علامت‌گذاری کرد. در سال‌های اولیه استقلال، قزاقستان با چالش‌های متعددی روبرو بود - از بحران اقتصادی تا نیاز به تشکیل سیستم دولتی مستقل.
با این حال، به لطف سیاست‌های سنجیده و استراتژی اقتصادی هدفمند، کشور توانست بسیاری از دشواری‌ها را پشت سر گذاشته و به سمت ثبات و شکوفایی حرکت کند. نوری سلطان نازربایف نخستین رئیس‌جمهور قزاقستان مستقل شد که نقش کلیدی در شکل‌گیری دولت جدید ایفا کرد.
در سال‌های اولیه استقلال، قزاقستان با ضرورت تشکیل سیستم جدیدی از حکومت دولتی روبرو شد. یک سری اصلاحات سیاسی برای تشکیل نهادهای دموکراتیک و دولت قانونی انجام شد. در سال ۱۹۹۳، اولین قانون اساسی کشور به تصویب رسید که بستر توسعه سیستم سیاسی قزاقستان گردید.
با این حال، سیستم سیاسی کشور با ویژگی‌های خاصی توسعه یافت. برای سال‌ها، قزاقستان به کشوری با نفوذ غالب یک نیروی سیاسی - حزب "نور اوطان"، به رهبری نازربایف، باقی ماند. این موضوع انتقادهایی از سوی سازمان‌های بین‌المللی به همراه داشت، اما دولت قزاقستان تأکید می‌کرد که این مسیر به ثبات کمک کرده و توسعه پایدار را در شرایط فرآیندهای انتقالی دشوار فراهم می‌ساخت.
یکی از مهم‌ترین مراحل در مسیر اصلاحات سیاسی، تصویب قانون اساسی جدید درปี ۱۹۹۵ بود که جمهوری ریاستی را تأسیس کرده و به رئیس‌جمهور اختیارات وسیعی داد. این تصمیم به تثبیت فضای سیاسی در کشور کمک کرد، اما همچنین بحث‌هایی را نسبت به دموکراتیک بودن دولت به وجود آورد.
یکی از جنبه‌های کلیدی توسعه قزاقستان مستقل، انجام اصلاحات اقتصادی عمیق بود. کشور شروع به انتقال از اقتصاد برنامه‌ریزی شده به اقتصاد بازار کرده و این فرآیند با خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی، لیبرالیسم تجارت و بخش مالی همراه بود.
قزاقستان دارای ذخایر عظیمی از منابع طبیعی شامل نفت، گاز، زغال‌سنگ و فلزات است. این امر به کشور اجازه داد تا سرمایه‌گذاری خارجی قابل توجهی جذب کند که پایه‌گذار رشد اقتصادی در سال‌های ۲۰۰۰ شد. قزاقستان به یکی از پیشتازان تولید نفت و گاز در جهان بدل شد که این امر به تقویت موقعیت کشور در عرصه بین‌المللی کمک کرد.
دولت کشور به‌طور فعال از توسعه بخش‌های جدید اقتصادی از جمله فناوری، زیرساخت و کشاورزی حمایت کرده است. در سال‌های ۲۰۱۰، برنامه‌ای تحت عنوان "قزاقستان ۲۰۵۰" به تصویب رسید که هدف آن تبدیل کشور به یکی از ۳۰ کشور پیشرفته جهان تا اواسط قرن بیست و یکم بود.
از نخستین سال‌های استقلال، قزاقستان موضع فعالی در عرصه بین‌المللی اتخاذ کرده و به تقویت روابط با کشورهای مختلف و سازمان‌های بین‌المللی می‌کوشد. قزاقستان به عضویت سازمان‌های بین‌المللی چون سازمان ملل، سازمان امنیت و همکاری اروپا، سازمان همکاری شانگهای و دیگر سازمان‌ها درآمد و به این لحاظ به‌طور فعال در فرآیندهای جهانی مشارکت کرد.
یکی از اولویت‌های اساسی سیاست خارجی کشور، برقراری روابط با کشورهای همسایه آسیای مرکزی، روسیه، چین و غرب بود. قزاقستان خود را به‌عنوان "پل" بین شرق و غرب معرفی می‌کند که موقعیت استراتژیک آن را بین اروپا و آسیا منعکس می‌سازد. نقش مهمی که ابتکارات صلح‌آفرینی کشور در سیاست بین‌المللی ایفا کرده شامل واسطه‌گری در حل مناقشات منطقه‌ای است.
امروزه قزاقستان همچنان به‌عنوان یکی از باثبات‌ترین و اقتصادی‌ترین کشورهای آسیای مرکزی باقی مانده است. با این حال، کشور با چالش‌های جدیدی نیز روبروست. یکی از آن‌ها نیاز به ادامه اصلاحات سیاسی به‌منظور افزایش سطح دموکراتیک و مشارکت مردم در زندگی سیاسی است. در سال ۲۰۱۹، نوری سلطان نازربایف از مقام خود استعفا داد و قدرت را به قاسم جومارت توکایف واگذار کرد. این امر فصل جدیدی را در زندگی سیاسی کشور گشود و توکایف به روند اصلاحات ادامه داد.
چالش دیگر نیاز به تنوع‌بخشی به اقتصاد است. علیرغم موفقیت‌ها در بخش نفت و گاز، وابستگی به صادرات منابع طبیعی اقتصاد را در برابر نوسانات قیمت‌های جهانی آسیب‌پذیر می‌سازد. بنابراین، دولت قزاقستان به‌طور فعال بر توسعه بخش‌های دیگر مانند فناوری‌های نوین، انرژی‌های تجدیدپذیر و کشاورزی تمرکز می‌کند.
چالش‌های زیست‌محیطی نیز به‌طور فزاینده‌ای برای قزاقستان با اهمیت می‌شوند. کشور با مسائل تخریب اراضی، منابع آبی و آلودگی هوا، به‌ویژه در مناطق صنعتی مواجه است. دولت به‌طور فعال ابتکارات "سبز" را به‌کار می‌گیرد که شامل برنامه‌های مربوط به انرژی تجدیدپذیر و استفاده پایدار از منابع طبیعی می‌باشد.
قزاقستان در سال‌های استقلال خود راه طولانی را طی کرده و از یک جمهوری پساشوروی به یکی از کشورهای پرتحرک آسیای مرکزی تبدیل شده است. هنوز کارهای زیادی در پیش است، اما در حال حاضر کشور اعتماد به آینده خود را نشان داده و برای چالش‌های جدید آماده است.
اجرای موفق اصلاحات سیاسی و اقتصادی و نیز سیاست خارجی فعال به قزاقستان اجازه می‌دهد نقش مهمی در عرصه بین‌المللی ایفا کند. با وجود چالش‌هایی که کشور با آن روبروست، قزاقستان به حرکت در مسیر توسعه پایدار ادامه می‌دهد و در تلاش است تا به هدف‌های استراتژیک خود دست یابد و استقلال خود را تقویت کند.