دانشنامه تاریخی
چین — یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان با تاریخ غنی و چندلایه که بیش از 5000 سال را در بر می‌گیرد. از زمان شکل‌گیری اولین دولت‌ها تا چین معاصر، این کشور تغییرات، جنگ‌ها، دودمان‌ها و دگرگونی‌های فرهنگی زیادی را تجربه کرده است.
تاریخ چین با فرهنگ نوسنگی آغاز می‌شود، زمانی که حدود 7000 سال پیش در سرزمین چین کنونی کشاورزی و زندگی دائمی آغاز شد. قدیمی‌ترین فرهنگ‌های شناخته‌شده شامل فرهنگ هوانگ‌هه و فرهنگ یان‌شائو هستند.
اولین دودمان تاریخی معتبر، شان، آثار زیادی از خود به جا گذاشت که شامل مصنوعات برنزی و یادداشت‌های مکتوب است. در این زمان، اصول خط چینی و باورهای مذهبی شکل می‌گیرد.
دودمان ژو به عنوان دوران طلایی فلسفه چینی شناخته می‌شود. در این دوره، آموزه‌های کنفوسیوس، دائو و لژیسم توسعه می‌یابند. سیستم سیاسی نیز دستخوش تغییراتی می‌شود: ساختار فئودالی برقرار می‌شود که منجر به تقویت شاهزاده‌نشین‌های محلی می‌گردد.
پس از سقوط دودمان ژو، دوره پادشاهی‌های متخاصم (475–221 سال قبل از میلاد) آغاز می‌شود، زمانی که در خاک چین جنگ‌های دایمی بین دولت‌های مختلف رخ می‌دهد. در این دوره، استراتژی‌های جدید جنگی توسعه یافته و تفکر فلسفی عمیق‌تر می‌شود.
اولین امپراتور چین، چین شی‌هوانگ، کشور را متحد کرد و کنترل مرکزی سختی برقرار کرد. در این زمان، ساخت دیوار بزرگ و ایجاد ارتش تِرِاکوتا آغاز می‌شود.
دودمان هان به عنوان یکی از تأثیرگذارترین دودمان‌ها در تاریخ چین شناخته می‌شود. این دوره به دلیل شکوفایی اقتصادی و فرهنگی و همچنین توسعه مسیرهای تجاری، از جمله جاده ابریشم، شناخته می‌شود.
چین دودمان‌های زیادی را تجربه کرده است، از جمله تان، سونگ، یوان و مینگ که هر یک به رشد فرهنگ، علم و هنر کمک کرده‌اند. به‌ویژه دودمان تان (618–907 سال بعد از میلاد) به عنوان دوران شکوفایی ادبیات و هنر شناخته می‌شود.
در ابتدای قرن 20، چین با تغییرات اجتماعی و سیاسی زیادی مواجه شد، از جمله انقلاب سین‌هائی در سال 1911 که منجر به سقوط قدرت امپراتوری و تأسیس جمهوری چین شد.
پس از جنگ داخلی 1945–1949، حزب کمونیست چین به رهبری مائو تسه‌دونگ به قدرت رسید. تحت رهبری او، دوره اصلاحات سوسیالیستی و تغییرات رادیکال در جامعه آغاز شد.
از اواخر دهه 1970، چین تحت رهبری دنگ شیاوپینگ به سمت اقتصاد بازار حرکت کرد. این امر به رشد سریع اقتصادی و افزایش نفوذ چین در عرصه بین‌المللی منجر شد.
چین معاصر — بزرگ‌ترین اقتصاد جهان با سطوح بالای رشد است. این کشور همچنان سنت‌های باستانی خود را حفظ می‌کند و به طور فعال در اقتصاد و فرهنگ جهانی ادغام می‌شود.
تاریخ چین داستان ثروت، تناقضات و تغییرات است. هر دودمان و هر رویداد در شکل‌دهی به فرهنگ و جامعه منحصر به فرد چینی سهمی داشته است. امروزه چین به رشد خود ادامه می‌دهد و تأثیر قابل توجهی بر صحنه جهانی می‌گذارد.