تاریخی انcyclopedia
منځنی پیړیو په تاریخ کې لوکسمبرګ یو مهم دور دی چې له ۱۰ پیړۍ نه تر ۱۵ پیړۍ پورې غځیدلی دی. دغه دوره د سیاسي بې ثباتۍ، ټولنیزو بدلونونو او کلتوري پرمختګونو لخوا نښه شوې، چې د مدرن لوکسمبرګ دولت د جوړیدو لامل شو.
لوکسمبرګ په ۹۶۳ کال کې د دوکالي په توګه مشهور شو، کله چې ګراف زیګفرید د لوکسمبرګ قلعه واخیسته. دغه قلعه چې په ستراتیژیک ډول مهم ځای کې موقعیت لري، د نوې دولت جوړیدو لپاره بنسټیز و. دوکالي په تدریجي ډول خپلې سرحدونه پراخ کړل، او تر ۱۳ پیړۍ پورې لوکسمبرګ په سیمه کې مهم نفوذ ترلاسه کړ.
په منځنیو پیړیو کې لوکسمبرګ د نړیوال سیاست یوه مهمه لوبغاړی وه. د فېودالیزم سیستم له حاکمانو او فاسلو ترمنځ اړیکې ټاکلې، چې د قدرت او مینځلو لپاره د جګړو لامل کیده. لوکسمبرګي ګرافان او دوکسان د نورو دیناستیو سره واده ته داخلیدل، چې له دې سره یې خپلې ځمکې پیاوړې کړې.
منځنی دور لوکسمبرګ د کلتوري اختلاط ځای و، چيرې چې مختلفې دودونه او ژبې سره تیریدې. په دې چاري کې د محلي کلتور، هنر او معمارۍ پرمختګ کیده.
د لوکسمبرګ معماري په منځنیو پیړیو کې د رومي او ګوتیکي سبکونو لکه وړاندې شوه. تدريجاً، ستر کاتدریان، قلعې او د دفاعي جوړښتونه جوړ شول. د لوکسمبرګ قلعه د خپل وخت یو له خورا مهمو دفاعي ساختمانونو څخه و، چې د دوکالي د بیروني خطرونو خلاف د دفاع کلیدي رول ولوباوه.
مذهب د ټولنې په ژوند کې مرکزي رول لوبوله. کاتولیک کلیسا یوه ځواکمنه اداره وه چې په ژوند کې د تعلیم نه نیولې تر سیاست پورې هر اړخ ته اغیزه لرله. په دې دوره کې ډېرې مذهبي او کلیسایي ودانۍ جوړې شوې چې نه یوازې روحاني بلکه کلتوري ژوند لپاره هم مهم مرکزونه وې.
منځنی دور لوکسمبرګ څو ځله د جګړو او شخړو ساحه درلوده. د دې شخړو اصلي لاملونه د قدرت لپاره جګړه، د ځمکې مخالفتونه او سیاسي دسیسې وې.
لوکسمبرګ د ګاونډیو دولتونو سره لکه فرانسی او هالنډ سره شخړو ته داخلېدلی. اکثره وخت ځایي فېودالیانو ترمنځ ټکرونه رامنځته کیدل، چې د سیمې بې ثباتۍ ته یې وده ورکړه.
په اروپا کې د لوکسمبرګ قوي اغیزه د دیناستیو په جګړو کې د دوکالي ګډون ته لامل شوه. د مثال په توګه، په ۱۴ پیړۍ کې لوکسمبرګ په شخړو کې ښکیل شو چې د لوکسمبرګو د حکومت سره په چک سلطنت کې پیوست و، کله چې کارل IV د مقدس رومي امپراتور شو.
منځنی دور لوکسمبرګ هم اقتصادي پرمختګ وکړ. د لوکسمبرګ ښار یوه مهمه سوداګریز مرکز شوه چې د اروپا مختلفو ساحو ترمنځ سوداګریز لارې نښلولې. دا څو ریمس او سوداګرۍ ته وده ورکړه.
لوکسمبرګ د خپلو هنري تولیداتو لکه بافنګ او فلزي محصولاتو لپاره مشهور و. زراعت هم وده وکړله، چې د خلکو د خوراکي اړتیاو پوره کولو کې مرسته وکړه.
منځنی دور د لوکسمبرګ تاریخ کې یوه کلیدي دوره شوه، چې د مدرن دولت جوړیدو لپاره بنسټونه وضع کړل. سیاسي دسیسې، کلتوري لاسته راوړنې او اقتصادي پرمختګ د دې دور په تاریخ کې مهم رول ولوباوه.
نن ورځ د منځنې دور لوکسمبرګ میراث ژوندۍ پاتې دی، او د دې اغیزه د لوکسمبرګ د معمارۍ، کلتور او تاریخ کې لیدل کیږي.