تاریخی انcyclopedia
منځنی پېړۍ — دا یوه دوره ده چې د پنځمې څخه تر پوزل د سولسمې پېړۍ پورې د سکاټلینډ سلطنت په جوړولو کې مهمه ونډه لري. سکاټلینډ، چې د دې شتمن تاریخ، کلتور او د خپلواکۍ لپاره مبارزې سره، د ګڼ شمېر مهمو پیښو صحنه شوه چې دې ته یې په راتلونکي کې اغیزه وکړه.
د منځنیو پیړو په پیل کې د نننۍ سکاټلینډ سیمه د کلتکي قبیلو لکه پیکټس او سکوتس لخوا آباد وه. دغه ډلې خپلې ژبې، رواجونه او دینونه درلودل. د اتمې پېړۍ په ترڅ کې، د وایکینګانو په راتګ سره، د سکاټلینډ تاریخ کې نوې مرحله پیل شوه. وایکینګانو د سکاټلینډ د ځمکو پر وړاندې یرغلونه ترسره کړل، چې د دې سیمې په سیاسي او ټولنیز جوړښت کې لوی بدلونونه راوستل.
د سکاټلینډ د سلطنت د جوړېدو سره په نهمه پېړۍ کې، د کلتکي قبیلو یوځای کولو یوه مهمه ګام وه چې د سیاسي ثبات په لاره کې. په 843 کال کې، پاچا کانسټینټین I پیکټس او سکوتس یوځای کړل، چې د واحد سلطنت بنسټ یې کېښود. په دې پروسه کې دین، یعني د مسیحیت پراخیدل، مهمه ونډه درلوده چې ټولنیزې اړیکې یې پیاوړې کړي او د کلیسایي موسسو جوړولو ته یې لاره هواره کړه.
د منځنیو پیړیو په اوږدو کې سکاټلینډ له داخلي شخړو او بهرنیو ګواښونو سره مخ و. د دې دورې مهمې پیښې عبارت وې له:
د منځنیو پیړیو سکاټلینډ کلتور متنوع او څلورو مخه و. سکاټلینډیان خپلې کلتکي روایتونه ساتل، چې د انګلیسي او نورمن اغیزو سره درلود. د کلتور مهم اړخونه دې ته عبارت و:
منځنی پېړۍ د سکاټلینډ په تاریخ کې یوه بنسټیزه دوره بلل کیږي، کله چې د دې دولت او کلتور بنسټونه جوړیدل. د خپلواکۍ لپاره مبارزه، د اقتصاد پرمختګ او ځانګړی کلتور د سکاټلینډ د خلکو په حافظه کې نه هیریدونکی اثر پاتې شو. دا دوره د راتلونکی بدلونونو مخه نیولې وه او د معاصر سکاټلینډ سلطنت په لاره کې مهمه نقطه وه.