تاریخی انcyclopedia
مقدمه
د مجارستان قدیم تاریخ یو مهم دوره نیسي چې له لومړنیو استوګنو څخه په هیواد کې تر دولتي جوړښت پورې د نهمې پیړۍ پورې غځیدلی دی. دا یو متحرک تغییراتو دوره وه، چې قومونه، مهاجرتونه او کلتوري اغیزې د مجارستان ملت د جوړښت په کې کلیدي رول درلود. په دې مقاله کې موږ د مجارستان د قدیم تاریخ اساسي پړاوونه او د هغوی اغیزه د اوسني مجارستان په ټولنه باندې څیړو.
لومړۍ استوګنې او پخواني دورې
په موجوده مجارستان کې خلکو دې ځایونو ته مخکې له دې چې د اوسیدو پیل وکړي، لا دمخه د کمر د دورې په وخت کې پیل وکړ. ارکئولوژیکي موندنې، لکه د کار آلتونه او د استوګنې پاتې شوني، د ابتدايي ټولنو شتون څرګندوي، چې ښکار او راټولول یې ترسره کول. د میلاد نه مخکې پنځمې زريځي په وخت کې په مجارستان کې نوښت سلسله رامینځته شوه، چې له مخې یې استوګنې او زراعت ته کار لا نور پرمختګ وکړ.
په راتلونکو پیړیو کې، له برونز دورې (تقریباً ۲۲۰۰ کاله مخکې له میلاد) وړاندې، په مجارستان کې لومړۍ تمدنونه راڅرګندیدل. د ختسک کلتور او همدارنګه د افسانوي او مذهبي تصوراتو کلتورونو په سیمه کې د ارکئولوژیکي میراثو په کې خورا مهم اثر وښود. په دې دوره کې په مجارستان کې کیلتیک قبیلې هم د نوینو ټیکنالوژیو او کلتوري دودونو سره ځای پر ځای شوې.
رومانی دوره او کیلتیک قبیلې
له دریمې پیړۍ نه مخکې له میلاد، رومیان په مجارستان کې نفوذ پیلوي، چې د خپلو کورنیو او سوداګریزو څانګو جوړولو لپاره راځي. د مجارستان په سیمه کې یو له مشهورو رومی ښارونو څخه آکونکوم و، چې اوس مهال د بوداپست برخه ده. رومیانو نوې ټیکنالوژي، معمارۍ سټایلونه او کلتوري دودونه راوړل، چې په سیمې د پرمختګ په کې مهمه ونډه واخیسته.
د څلورمې پیړۍ په پای کې، د رومي امپراتورۍ د راپرزیدو وروسته، د مجارستان سیمه د مختلفو قومونو د مهاجرتونو لپاره صحنه شوه. په دې وخت کې کیلتیک قبیلې ورو ورو د جرمن او سلاوي قبیلو په مقابل کې ځای ورکوي. دا مهاجرتونه د کلتورونو د ترکیب او په مجارستان کې د نوو اتنیکي ګروپونو د رامینځته کیدو لامل کیږي.
د مجارانو راتګ
په نهمه پیړۍ کې، د مجار قبیلې، چې د اوسني مجارانو نیکونه دي، په مجارستان کې راورسیدل. د مجارانو مهاجرت له اورال نه د ولگا له لارې او د کارپات په اوږدو کې د سیمې په تاریخ کې یوه کلیدي نقطه ده. هغوی د مرکزي اروپا حاصلخیزې ځمکې نیولې، چې هلته یې خپلې کلیدي استوګنې جوړې کړې.
د مجارانو راتګ د سیمې په کلتوري او ټولنیزې جوړښت کې جدي بدلونونه راوستل. مجاران د کوچیدونکو خلکو یوه قبیله وه او د دوی ژوند د حیواناتو پاللو او ښکار پر بنسټ وو. مګر له وخت سره، هغوی د زراعت د پراختیا او د دایمي استوګنو د جوړولو لپاره اوسي.
د مجارستاني دولت تشکیل
په ۸۹۵ کې، مجاران د آرپاد په مشري، چې د هغوی له آمرانو څخه دی، په مجارستان کې ګزاره وکړه. دا پیښه د مجارستان د دولت د بنیاد په توګه ګڼل کیږي. په ۱۰۰۰ کال کې، شهزادګۍ ایستوان I د مجارستان لومړی پاچا وټاکل شو، چې د منځنۍ دورې مجارستان الندې پیل سمبول شو.
ایستوان I د مجار خلکو مسیحیت ته د پرمختګ لپاره خورا زیار ایستونکی و او د دولتي جوړښت د ودې لپاره هڅې وکړې. هغه د کلیسو او ادیانو د جوړولو لپاره کار و کړ، چې د هیواد په کې د مسیحیت پیاوړتیا سره مرسته وکړه. مجارستان د مرکزي اروپا په مسیحیت کلتور کې یو مهم مرکز ګرځیدلی دی.
ټولنیز جوړښت او کلتور
قدیم مجار کلتور د محلي او اجنبي قومونو د اغیزې لاندې جوړ شوی و. د مجارانو د ژوند لپاره یوه مهمه برخه د دوی دودیز افسانه او فولکلور دی چې له نسله په نسل کې انتقالیږي. د جنګي دودونو او د زراعت او مالدارۍ سره تړلي جشنونه هم کلیدي رول لوبوي.
د مجار ټولنې ټولنیز جوړښت یوه هیراریکي بڼه درلوده. د قبیلو مشران، آزادې ټولنې او تابع نیکونه یې بنسټ و. کورنۍ ډیر اهمیت درلوده، چې د ټولنې په ژوند کې کلیدي رول لوبوي. په دې سیاق کې، د قبیلو ترمنځ د وادې تړاوونه د سیاسي موقعیتونو د تقویت لپاره یوه لاره وه.
پای
د مجارستان قدیم تاریخ هغه بنسټ دی چې وروسته د مجار ملت او د هغه دولت جوړښت و. د مجارانو د راتګ او د مجارستان د دولت د جوړښت سره، په خلکو کې یوه نوې era پیل شوه، چې وروسته د مجار خاص هویت رامینځته کولو کې مرسته وکړه. د دې دورې مطالعه د دې پوهیدو لپاره مرسته کوي چې څنګه تاریخي پیښې د مجارستان په کلتور، ټولنې او سیاست باندې اغیزه درلوده، او څنګه یې د دې اوسنۍ ظاهري شکل جوړ کړی.