Tarih Ansiklopedisi
Cezayir ekonomisi, sömürge geçmişi ve küresel ekonomik trendlerin etkisi altında biçimlenen geleneksel ve modern bileşenlerin benzersiz bir karışımını temsil etmektedir. Afrika'nın en büyük yüzey alanına sahip olan Cezayir, önemli doğal kaynaklara sahip olup, bu da ekonomisini Kuzey Afrika'nın en önemli ekonomilerinden biri haline getiriyor.
On yıllar boyunca Cezayir'in ekonomisi, petrol ve gazdan elde edilen ihracat gelirlerine dayanıyordu. Bu iki sektör, ekonominin ana kısmını oluşturarak, ihracat gelirlerinin %90'ından fazlasını ve gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYİH) yaklaşık %30'unu oluşturmaktadır. Cezayir, dünyanın en büyük doğal gaz üreticilerinden ve ihracatçılarından biri olup, ayrıca petrol ihraç eden ülkeler arasında da önemli bir konumda bulunmaktadır.
Cezayir ekonomisi, birkaç ana sektöre ayrılmaktadır: petrol-gaz, tarım, sanayi ve hizmetler. Daha önce de belirtildiği gibi, petrol-gaz sektörü ekonominin temel itici gücüdür. Aynı zamanda, ülke hükümeti başka sektörleri geliştirerek ekonomiyi çeşitlendirmeye çalışmaktadır.
Tarım, petrol-gaz sektörüne göre daha az önemli olmakla birlikte, gıda güvenliğinin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Cezayir, tahıl, meyve, sebze ve hayvansal ürünler üretmektedir. Hükümet, gıda ithalatına bağımlılığı azaltmak için tarıma yatırımlar yapmaya devam etmektedir.
Sanayi sektörü, petrol rafinasyonu, inşaat malzemeleri üretimi, elektronik ve tekstil alanlarını içermektedir. Ancak bu sektörün hâlâ modernleşmeye ve yabancı yatırımları çekmeye ihtiyacı vardır.
Turizm, ticaret ve finans gibi hizmet sektörü de gelişmektedir. Son yıllarda hükümet, uluslararası şirketleri çekmek ve bu sektörün büyümesine katkıda bulunmak için yatırım ortamını iyileştirmeye çalışmaktadır.
Dünya Bankası'na göre, Cezayir'in GSYİH'sı 2021 yılında yaklaşık 183 milyar ABD doları olmuştur. Ancak, 2020'lerin başında petrol fiyatlarındaki düşüş sonrası ülke ekonomisi ciddi zorluklarla karşılaşmıştır. Son yıllarda GSYİH dalgalanmalar göstermekte olup, hükümet ekonomiyi stabilize etme ve büyütme konusunda çalışmalar yürütmektedir.
Kişi başına düşen GSYİH 2021 yılında yaklaşık 4.200 ABD doları olmuş, bu da bölgesel ortalamanın altında bir seviyedir; ancak geniş kaynaklar ve büyüme potansiyeli göz önüne alındığında, bu göstergenin artma ihtimali bulunmaktadır.
Cezayir, uluslararası ticarette aktif bir rol oynamakta olup, ihracatın büyük bölümünün (yaklaşık %95) Avrupa ülkelerine, özellikle Fransa, İtalya ve İspanya'ya yönlendirildiği görülmektedir. Ana ihraç ürünleri petrol ve gaz olup, bu durum ülkeyi dünya pazarındaki hidrokarbon fiyatlarındaki dalgalanmalara karşı savunmasız hale getirmektedir.
İthal edilen ürünler arasında makineler, ekipman, gıda maddeleri ve ilaçlar bulunmaktadır. Cezayir ayrıca yerel üretimi artırmaya çalışmakta, böylece yabancı tedariklere bağımlılığı azaltıp ekonomiyi canlandırmaktadır.
Cezayir hükümeti, hem yabancı hem de yerli yatırımları çekmek için yatırım ortamını iyileştirmek üzere aktif olarak çalışmalar yapmaktadır. Son yıllarda işyeri kaydını kolaylaştırma, bürokratik engelleri azaltma ve yatırımcı haklarını koruma amacıyla bir dizi reform yürürlüğe girmiştir.
Altyapının geliştirilmesine, yollar, demiryolları ve limanlar dahil olmak üzere özel önem verilmektedir. Bu, ekonominin büyümesini desteklemek ve ülkenin farklı bölgeleri arasındaki bağlantıyı iyileştirmek için gereklidir.
Cezayir'de işsizlik oranı yüksek kalmakta, özellikle gençler arasında ciddi bir sorun oluşturmaktadır. 2021 verilerine göre işsizlik oranı yaklaşık %12,5 olmasına karşın, gençler arasında bu oran önemli ölçüde daha yüksek olup %30'u aşmaktadır. Devlet, yeni iş imkanları yaratmaya ve gençler için mesleki eğitim ve beceri geliştirme programlarını desteklemeye çalışmaktadır.
Cezayir'in ekonomik verileri, ülkenin ekonomik yapısında petrol-gaz sektörünün önemini vurgulamaktadır. Önemli kaynaklara sahip olmasına rağmen, Cezayir, ekonomiyi çeşitlendirme ve işsizlikle mücadele gibi ciddi zorluklarla karşı karşıyadır. Hükümet, yatırım ortamını iyileştirmek ve diğer sektörleri geliştirmek için adımlar atmakta, bu da gelecekte sürdürülebilir ekonomik büyümeye yol açabilir.