دانشنامه تاریخی
تشکیل دولت فرانک‌ها
قرون وسطی در سرزمین بلژیک با سقوط امپراتوری روم و آمدن قبیله‌های ژرمنی آغاز می‌شود، که در بین آنها فرانک‌ها نقش تسلطی داشتند. در قرن پنجم میلادی، تحت رهبری پادشاه کلاودیوس اول، فرانک‌ها مناطق وسیعی را متحد کردند، از جمله سرزمین‌هایی که اکنون به عنوان بلژیک شناخته می‌شوند. این آغاز دولت اولیه قرون وسطایی مروینگ‌ها بود که تا قرن هشتم وجود داشت.
دوره اولیه قرون وسطی با گسترش مسیحیت مشخص می‌شود، که نقش قابل توجهی در توسعه منطقه ایفا کرد. مبلغان، مانند سنت آماند و سنت لامبرت، به‌طور فعال در ترویج مسیحیت در میان مردم محلی کمک کردند. کلیساها و صومعه‌ها نه تنها مراکز روحانی، بلکه مراکز فرهنگی نیز شدند. در این زمان، پایه‌های برای ساختار فئودالی آینده منطقه شکل گرفت.
امپراتوری کارولینگی و تقسیم امپراتوری فرانک‌ها
در قرن هشتم، مروینگ‌ها جای خود را به کارولینگی‌ها دادند، که معروف‌ترین حاکم آنها کارل بزرگ بود. در زمان او، بلژیک تبدیل به بخشی از امپراتوری بزرگ شد که بخش عمده‌ای از غرب اروپا را در بر می‌گرفت. کارل بزرگ توجه زیادی به تقویت قدرت، توسعه مسیحیت و ایجاد یک سیستم اداری مؤثر داشت. سلطنت او نیکوکاری نسبی و ثبات را برای منطقه به ارمغان آورد.
پس از مرگ کارل بزرگ، امپراتوری او طبق توافق ورنن در سال 843 بین نوه‌هایش تقسیم شد. بلژیک در قلمرو پادشاهی میانه‌فرانکی قرار گرفت، که به زودی تقسیم شد و سرزمین‌ها به پادشاهی‌های شرقی و غربی فرانک تعلق گرفت. این امر به تشکیل قلمروهای فئودالی کوچک منجر شد که تحت قدرت ظاهری پادشاهان بزرگ بودند، اما به‌طور واقعی توسط لوردهای محلی اداره می‌شدند.
فئودالیسم و تقویت شهرها
از قرن نهم تا یازدهم، بلژیک به چندین دوقلوی فئودالی، شهرستان‌ها و دوک‌نشین‌ها تقسیم شد، که در میان آنها شهرستان‌های فلاندری، بروبان و لوکزامبورگ برجا بودند. این سرزمین‌ها تحت کنترل حاکمان فئودالی قدرتمند قرار داشتند که در جنگ‌ها و درگیری‌های مداوم برای زمین و نفوذ بودند. یکی از عناصر کلیدی سیستم فئودالی وابستگی کشاورزان به لردهای خود بود که به آنها اجاره می‌پرداختند و در قبال حفاظت از حقوق خود مسئول بودند.
در قرون یازدهم و دوازدهم، شروع به رشد شهرها و اتحادیه‌های شهری می‌کند. فلاندری، به‌ویژه شهرهای بروژ، ایپر و گنت، به دلیل تولید منسوجات و محصولات پشمی به مرکز تجاری مهمی در اروپا تبدیل شد. بورژوازی شهری، که از طریق تجارت ثروت اندوخته بود، شروع به نفوذ در سیاست کرد و قدرت فئودال‌ها را به چالش کشید. این امر منجر به ظهور اتحادیه‌های شهری شد که به دنبال خودمختاری و خودگردانی بودند.
جنگ‌های صلیبی و رونق اقتصادی
جنگ‌های صلیبی که در اواخر قرن یازدهم آغاز شد، نقشی قابل توجه در زندگی بلژیک ایفا کرد. بسیاری از خانواده‌های سرشناس در این جنگ‌ها به سرزمین مقدس شرکت کردند، که منجر به تقویت ارتباطات بین غرب اروپا و شرق شد. شهرهای بلژیکی، مانند بروژ، به‌طور فعال در تجارت بین‌المللی شرکت کردند که باعث رونق اقتصادی منطقه شد. مسیرهای دریایی از طریق دریای شمال و تجارت با انگلستان و اسکاندیناوی فلاندری را به یکی از پررونق‌ترین مناطق اروپا تبدیل کرد.
در قرن‌های دوازدهم و سیزدهم، صنایع دستی و سازمان‌های صنفی در سرزمین بلژیک به‌طور فعال توسعه یافتند. کارگران شهری به اتحادیه‌ها و کارگاه‌ها پیوستند که تولید و کیفیت کالاها را کنترل می‌کردند. در این زمان، توسعه فرهنگی و معماری صورت می‌گیرد: در شهرهای بزرگ، کلیساهای باشکوهی مانند کلیسای سنت باوان در گنت و کلیسای سنت میکائیل و سنت گودولا در بروکسل ساخته می‌شود.
نبرد برای استقلال و درگیری‌های فئودالی
یکی از نقاط عطف مهم تاریخ قرون وسطایی بلژیک، نبرد برای استقلال شهرها از حاکمان فئودالی بود. در قرن چهاردهم، فلاندری و دیگر مناطق چندین بار در برابر فشارهای خارجی، از جمله از سوی پادشاهان فرانسوی، که به‌دنبال تسلط بر شهرهای ثروتمند فلاندری بودند، قیام کردند. یکی از مشهورترین درگیری‌ها، نبرد کورتر در سال 1302 بود که به عنوان "نبرد نعل‌های طلایی" شناخته می‌شود، جایی که نیروهای فلاندری بر شوالیه‌های فرانسوی پیروز شدند.
علاوه بر تهدیدات خارجی، در سرزمین بلژیک نیز درگیری‌های فئودالی مکررا بروز می‌کرد. شهرستان‌ها و دوک‌نشین‌ها برای سرزمین‌ها و کنترل مسیرهای تجاری با یکدیگر در جنگ بودند. این درگیری‌ها منطقه را تضعیف کرد، اما در عین حال به شکل‌گیری هویت محلی و تقویت خودگردانی‌های شهری کمک کرد. شهرهای بلژیک به طور فزاینده‌ای به واحدهای اقتصادی و سیاسی مستقل تبدیل شدند.
افول قرون وسطی و ورود به دوران برغند
به پایان قرن چهاردهم، بلژیک تحت سلطه خانواده برغند قرار گرفت، که قلمروهای فئودالی مختلف را به یک دولت واحد تبدیل کرد. دوک‌های برغند، از جمله فیلیپ جربز، به‌طور فعال قلمروهای خود را گسترش دادند و بلژیک به بخشی کلیدی از سرزمین‌های آنها تبدیل شد. این دوره با تجمیع سیاسی و تقویت قدرت مرکزی مشهود بود.
تحت حکومت برغند، شهرهای فلاندری، بروبان و دیگر نواحی همچنان به شکوفایی خود ادامه دادند. تجارت، هنر و صنایع دستی به سطح جدیدی از توسعه رسید. شهرهایی مانند بروژ، آنتورپ و گنت به مراکز فرهنگ و تجارت در اروپا تبدیل شدند. اما با تقویت دودمان برغند، مقاومت شهرها نسبت به سیاست‌های مرکزی آنها نیز افزایش یافت. این برخوردها در دوران جدید نیز ادامه یافت.