سلطان قابوس بن سعید در سال 1970 و بعد از یک کودتا به قدرت در عمان رسید و پدرش، سلطان سعید بن تیمور را سرنگون کرد. حکومت قابوس آغازگر یک عصر جدید در تاریخ عمان بود، که با اصلاحات گسترده، توسعه اقتصادی و احساس ملی فزاینده مشخص شد. در این مقاله به بررسی جنبههای کلیدی حکومت او، اصلاحات، تأثیر بر جامعه و فرهنگ و همچنین میراث سلطان قابوس خواهیم پرداخت.
زمانی که قابوس به قدرت رسید، عمان در وضعیت انزوا و عقبماندگی قرار داشت. کشور از کمبود زیرساختها، آموزش و خدمات پزشکی رنج میبرد. یکی از اولین وظایف سلطان جدید انجام اصلاحات گسترده برای نوسازی کشور بود.
قابوس ساخت مدارس، بیمارستانها، جادهها و سیستمهای آبرسانی را آغاز کرد. او اهمیت آموزش و علم را برای توسعه جامعه درک میکرد و به همین دلیل به ایجاد نهادهای آموزشی و برنامهها توجه ویژهای داشت. سلطان همچنین برنامههای آموزشی جدیدی را معرفی کرد که به گسترش دانش و مهارتها در میان جوانان کمک کرد.
سلطان قابوس به طور فعال اقتصاد کشور را با تمرکز بر صنایع نفت و گاز توسعه داد. در اوایل دهه 70 میلادی، منابع نفتی جدیدی در عمان کشف شد که منجر به افزایش درآمد دولت گردید. این منابع برای توسعه زیرساختها و حوزه اجتماعی هزینه شد.
دولت قابوس همچنین در کشاورزی، شیلات و گردشگری سرمایهگذاری کرد. ایجاد مشاغل جدید و توسعه اقتصاد به بهبود شرایط زندگی مردم کمک کرد. عمان موفق به جذب سرمایهگذاران خارجی شد که به رشد اقتصادی بیشتری کمک کرد.
اگرچه عمان همچنان یک سلطنت مطلقه بود، قابوس اقداماتی را برای گسترش آزادیهای سیاسی و دخالت مردم در فرآیندهای مدیریتی انجام داد. در سال 1991، او شورای عمان را تأسیس کرد که متشکل از 59 عضو بود که اکثریت آنها توسط مردم انتخاب میشدند. این گام یک حرکت مهم در جهت مشارکت شهروندان در فرآیند تصمیمگیری بود.
قابوس همچنین سیستم انتخابات را معرفی کرد که به مردم اجازه میداد نظرات و نیازهای خود را بیان کنند. با این وجود، انتقاد از دولت محدود بود و جنبشهای مخالف نمیتوانستند به طور آزادانه در کشور فعالیت کنند.
حکومت سلطان قابوس با احیاء و توسعه فرهنگ عمان همراه بود. سلطان به سنتها و هنر توجه میکرد و از هنرمندان و موسیقیدانان محلی حمایت میکرد. در کشور نهادهای فرهنگی متنوعی از جمله تئاترها، موزهها و مراکز هنری تأسیس شد.
قابوس همچنین به طور فعال زبان و ادبیات عمانی را ترویج میکرد و به توسعه خودآگاهی ملی کمک میکرد. جشنهای سنتی عمانی مانند رمضان و جشنهای برداشت محصول، به رویدادهای مهمی در زندگی جامعه تبدیل شد.
در دوران حکومت سلطان قابوس، عمان به یک بازیگر فعال در سیاست بینالمللی تبدیل شد. سلطان سیاست بیطرفی را دنبال کرد و خواهان برقراری روابط خوب با کشورهای همسایه و قدرتهای بزرگ بود. عمان به یک مکان برای مذاکرات صلح و وساطت در اختلافات بینالمللی تبدیل شد.
سلطان همچنین اصول امنیت و ثبات را در منطقه حمایت میکرد و بر حل و فصل اختلافات به صورت مسالمتآمیز تأکید میکرد. این امر به تقویت موقعیت عمان در صحنه بینالمللی کمک کرد.
سلطان قابوس در ژانویه 2020 درگذشت و پس از خود میراثی بزرگ بر جای گذاشت. حکومت او به عنوان دورهای از ثبات، پیشرفت و نوسازی به یاد میآید. عمان به کشوری بازتر و پیشرفتهتر تبدیل شد و بسیاری از ابتکارات او در زمینه اصلاحات به تأثیرگذاری بر جامعه معاصر ادامه میدهد.
میراث سلطان قابوس هنوز هم احساس میشود، وقتی که کشور به سمت توسعه پایدار پیش میرود و در عین حال سنتها و ارزشهای فرهنگی خود را حفظ میکند. سلطان به نماد وحدت و افتخار برای عمانیها تبدیل شد و سهم او در توسعه کشور به یادگار خواهد ماند.
عصر جدید تحت فرمانروایی سلطان قابوس بن سعید یک مرحله مهم در تاریخ عمان بود. اصلاحات و سیاستهای او پایهگذار توسعه آینده کشور و بهبود کیفیت زندگی مردم بود. به لطف تلاشهای او، عمان به یک کشور مدرنتر و پایدارتر تبدیل شد که قادر به مقابله با چالشهای زمان است. سنتها و اصلاحات به ارث برده شده از سلطان قابوس هنوز هم نسل جدید عمانیها را در مسیر شکوفایی و رفاه الهام میبخشد.