تاریخ مالت یک مسیر جذاب در طول هزارهها است که شامل فرهنگهای مختلف، فتحها و رویدادهای تاریخی منحصر به فرد میباشد. این جزیره کوچک در قلب دریای مدیترانه شاهد تغییرات قابل توجه و تأثیرات فرهنگی زیادی بوده است، از زمانهای ماقبل تاریخ تا روزهای مدرن.
اولین سکونتگاهها در مالت به دوره نئولیتیک، حدود 5000 سال قبل از میلاد برمیگردد. یافتههای باستانشناسی نشان میدهند که جزایر توسط مردمی که سازههای شگفتانگیز مگا لیتیک مانند حجار کمی و تارشین را ساخته بودند، مسکونی شدهاند. این بناها از قدیمیترین سازههای سنگی در جهان هستند و نشاندهنده سطح بالای توسعه فرهنگ مردمان باستانی مالت هستند.
حدود 2000 سال قبل از میلاد، مالت بخشی از مسیرهای تجاری بین تمدنهای مختلف مانند فنیقیها و مص Egyptians شد. فنیقیها در جزیره مستعمرات خود را تأسیس کردند و مالت به یک بندر مهم برای تجارت تبدیل شد.
با ورود یونانیها در قرن هشتم قبل از میلاد، مالت به دنیای یونانی پیوست. در این دوره، جزیره به خاطر موقعیت استراتژیکش شناخته شد و در کشورهای مختلف یونانی گنجانده شد. سپس، در سال 218 قبل از میلاد، مالت به دست امپراتوری روم تصرف شد که منجر به توسعه فرهنگی و اقتصادی قابل توجهی شد.
در دوره روم، شهرهایی مانند ملتی (که امروزه والِتّا نامیده میشود) در مالت ساخته شد و کشاورزی و تجارت رشد کرد. مسیحیت در جزیرهها شروع به گسترش کرد و مالت به عنوان جایی برای موعظهٔ رسول پاول شناخته شد.
پس از سقوط امپراتوری روم، مالت تحت کنترل اقوام مختلفی از جمله وندالها، اوستگوتها و عربها قرار گرفت. در قرن هشتم، عربها ارتباطات فرهنگی و اقتصادی خود را در جزیره برقرار کردند که منجر به تغییرات قابل توجهی در ساختار اجتماعی شد.
در سال 1091، مالت توسط نورمنها تصرف شد که آغازگر دورهای طولانی از حکومت خاندانهای مختلف بود. از این زمان به بعد، جزیره به بخشی از کشورهای بزرگتر مانند پادشاهی سیسیل تبدیل شد.
در سال 1530، مالت به شوالیههای سنت جان واگذار شد که آن را به عنوان پایگاه خود قرار دادند. شوالیهها به شدت تأسیسات دفاعی جزیره را تقویت کرده و پایتخت معروف والِتّا را که به نام بزرگمأمور ژان پاریزو دلا والِتّا نامگذاری شده بود، ساختند. دوره حکومت شوالیهها دوران طلایی برای مالت بود که فرهنگ، هنر و معماری در آن شکوفا شد.
پس از جنگهای ناپلئونی در اوایل قرن نوزدهم، مالت تحت کنترل بریتانیا قرار گرفت. این آغاز دوره استعمار بود که بیش از یک قرن طول کشید. مالت به عنوان یک پایگاه نظامی استراتژیک در طول جنگهای جهانی اول و دوم اهمیت یافت.
در سالهای جنگ، مردم مالت شجاعت فوقالعادهای از خود نشان دادند و در سال 1942، مالت به خاطر شجاعتش با صلیب جرجیون مورد تقدیر قرار گرفت. در سال 1964، مالت از بریتانیا استقلال کسب کرد و در سال 1974 به جمهوری تبدیل شد.
از زمان استقلال، مالت تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است، از جمله توسعه اقتصادی و بهبود سطح زندگی. در سال 2004، مالت به عضویت اتحادیه اروپا درآمد که فرصتهای جدیدی برای توسعه اقتصادی و فرهنگی فراهم آورد.
امروز مالت یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری در دریای مدیترانه است و با تاریخ غنی، میراث فرهنگی و مناظر زیبا، میلیونها گردشگر را جذب میکند. دولت به طور فعال در حفظ بناهای تاریخی و تقویت زیرساختهای گردشگری مشغول به کار است.
تاریخ مالت داستانی از تنوع فرهنگی و سازگاری است. با میراث غنی که به زمانهای ماقبل تاریخ برمیگردد، تا دوران معاصر، مالت همچنان مکانی مهم در منطقه مدیترانه باقی مانده است. جزیره، با معماری منحصر به فرد، مناظر زیبا و فرهنگ متنوعش، گواهی بر دورهها و تأثیرات تاریخی متعدد است.