تاریخ روسیه از شکلگیری دولت باستانی روس در قرن نهم آغاز میشود. در این دوره قبایل اسلاوی متحد شدند و در سال 862، شاهزاده ریوریک بنیانگذار دودمان ریوریکیچ شد که بیش از 700 سال بر روسیه سلطنت کرد.
روس کییف، که توسط ریوریک تأسیس شد، در قرنهای دهم و یازدهم به اوج خود رسید. در این زمان مسیحیسازی روسیه آغاز شد که بهوسیله شاهزاده ولادیمیر در سال 988 آغاز گردید و منجر به تقویت روابط با امپراتوری بیزانس شد.
در آغاز قرن سیزدهم، روسیه با تهدیدی از جانب مغولها مواجه شد. در سال 1240، کییف فتح شد و زمینهای روسیه تحت کنترل اژدهای طلایی درآمدند. این دوره با پراکندگی سیاسی و سقوط مشخص میشود، اما در شمال و شرق شکلگیری شاهزادهنشینهای جدید آغاز شد.
تا قرنهای چهاردهم و پانزدهم، سرزمینهای روسیه تحت سلطه شاهزادهنشین مسکو شروع به اتحاد کردند. شاهزاده ایوان سوم (ایوان بزرگ) در سال 1480 به سلطه تاتارها پایان داد و بنیانگذار یک دولت قوی جدید شد. در این دوره، پایههای قدرت مرکزی شکل گرفت و مسکو به مرکز اصلی سیاسی و فرهنگی روسیه تبدیل شد.
قرنهای هفدهم و هجدهم با اصلاحات پتر اول، که نخستین امپراتور روسیه شد، مشخص میشود. او تغییرات گستردهای در ارتش، مدیریت دولتی و فرهنگ انجام داد. پتر سن پترزبورگ را تأسیس کرد که به پایتخت جدید و نمادی از Orienting اروپا برای روسیه تبدیل شد.
از قرن هجدهم تا اوایل قرن بیستم، روسیه یکی از بزرگترین امپراتوریهای جهان شد. تحت سلطه کاترین دوم (کاترین بزرگ)، کشور مرزهای خود را گسترش داد، سرزمینهای جدیدی را فتح کرد و نفوذ خود را در اروپا تقویت کرد.
با این حال، در قرن نوزدهم، روسیه با تناقضات داخلی مواجه شد. اصلاحات سال 1861 کشاورزان را آزاد کرد، اما مشکلات اجتماعی را حل نکرد. افزایش نارضایتی منجر به احساسات انقلابی شد.
انقلابهای فوریه و اکتبر 1917 منجر به برکناری سلطنت و تأسیس حکومت بلشویکها به رهبری ولادیمیر لنین شد. این آغاز دوره جدیدی بود - عصر اتحاد جماهیر شوروی. جنگ داخلی (1917-1922) زخمهای عمیقی در جامعه و اقتصاد باقی گذاشت.
در سال 1922، اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد که به سرعت به یکی از قدرتهای جهانی پیشرو تبدیل شد. سرکوبهای استالینی و جمعگرایی در دهه 1930 به تلفات قابل توجهی منجر شد، اما همچنین به صنعتیسازی کشور کمک کرد.
جنگ جهانی دوم (1941-1945) آزمونی برای روسیه بود. پس از پیروزی، اتحاد جماهیر شوروی به یکی از دو ابرقدرت تبدیل شد و آغازگر عصر جنگ سرد شد.
در سال 1991، اتحاد جماهیر شوروی فروپاشید و روسیه به یک کشور مستقل تبدیل شد. این دوره با مشکلات اقتصادی و ناپایداری سیاسی مشخص شد. در اوایل دهه 2000، تحت رهبری ولادیمیر پوتین، بازسازی اقتصاد و تقویت موقعیتهای روسیه در صحنه بینالمللی آغاز شد.
امروز روسیه با چالشها و تهدیدات جدیدی مواجه است. درگیریها با غرب، مسائل سیاست داخلی و توسعه اجتماعی همچنان از اهمیت بالایی برخوردارند. با این حال، روسیه به حفظ جایگاه خود به عنوان یک بازیگر مهم در صحنه جهانی ادامه میدهد.
تاریخ روسیه تاریخ مبارزه، دگرگونیها و دستاوردها است. این تاریخ سرشار از رویدادهایی است که نه تنها هویت روسی را شکل داد، بلکه تأثیر کشور را در سطح جهانی نیز تحت تأثیر قرار داد.