دانشنامه تاریخی
تاریخ گرجستان — یک چرنیک غنی و چندگانه است که شامل هزاران سال می‌شود. گرجستان در تقاطع اروپا و آسیا واقع شده است، که به شکل‌گیری فرهنگ و هویت تاریخی منحصر به فردی کمک کرده است. در این مقاله به بررسی نکات کلیدی تاریخ گرجستان، از زمان باستان تا دوران معاصر خواهیم پرداخت.
گرجستان به خاطر تمدن‌های باستانی‌اش که از هزاره چهارم پیش از میلاد به وجود آمده‌اند، شناخته می‌شود. مهم‌ترین این تمدن‌ها مرحله کورا-آراک است که بر روی زمین‌های حاصلخیز در دره‌های رودخانه‌های کورا و آراک واقع شده است. در این دوران، کشاورزی، متالورژی و سفالگری در سرزمین گرجستان توسعه می‌یابد.
در هزاره اول پیش از میلاد، اولین دولت‌ها مانند کولخیس و ایبِریا در سرزمین گرجستان شکل گرفتند. کولخیس، که به خاطر اسطوره «پوست طلایی» معروف است، به یک مرکز تجاری مهم تبدیل شد. ایبِریا که در شرق واقع شده، پایه‌گذار شکل‌گیری دولت گرجی شد.
در قرن ششم میلادی، گرجستان مسیحیت را پذیرفت که تأثیر قابل توجهی بر فرهنگ و هویت آن گذاشت. کلیسای گرجستان نقش کلیدی در تقویت دولت و وحدت مردم ایفا کرد. در قرن‌های هفتم تا دهم، گرجستان شاهد حملات عرب‌ها بود، اما علی‌رغم این شرایط، توانست دین و فرهنگ خود را حفظ کند.
در قرن‌های دهم تا سیزدهم، گرجستان به دوران طلایی خود رسید. تحت رهبری دودمان باگراتیونی‌ها، گرجستان به یک دولت قدرتمند تبدیل شد که سرزمین‌هایی از دریای سیاه تا دریای خزر را شامل می‌شد. این دوره همچنین زمانی برای شکوفایی هنر، ادبیات و معماری بود. قلعه‌ها و کلیساهایی که در این زمان ساخته شده‌اند، به عنوان میراث فرهنگی کشور شناخته می‌شوند.
از قرن سیزدهم، گرجستان با تهدیدات جدیدی روبرو شد، از جمله حملات مغول‌ها. در سال ۱۲۳۶، سرزمین‌های گرجی فتح شدند که منجر به افول موقت دولت گردید. اما در قرن‌های چهاردهم و پانزدهم، گرجستان دوباره استقلال خود را به دست آورد.
در قرن شانزدهم، گرجستان با تهدید سلطنت عثمانی و پارسی مواجه شد. علی‌رغم جنگ‌های مداوم و درگیری‌های داخلی، مردم گرجستان به مبارزه برای استقلال ادامه دادند و فرهنگ خود را حفظ کردند.
در قرن هجده، گرجستان تحت فشار عثمانی‌ها و پارسی‌ها، قراردادی با روسیه منعقد کرد که به پیوستن به امپراتوری روسیه در سال ۱۸۰۱ منجر شد. این اتفاق نقطه عطفی در تاریخ گرجستان بود که به تغییرات فرهنگی و اجتماعی منجر شد.
پس از انقلاب ۱۹۱۷، گرجستان در سال ۱۹۱۸ استقلال خود را اعلام کرد، اما در سال ۱۹۲۱ تحت اشغال نیروهای شوروی قرار گرفت. گرجستان یکی از جمهوری‌های شوروی شد و دوران سختی از سرکوب و قحطی را تجربه کرد، اما همچنین با رشد صنعتی و آموزشی نیز همراه بود.
پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، گرجستان دوباره استقلال خود را به دست آورد. با این حال، کشور با درگیری‌های داخلی مواجه شد، از جمله جنگ‌ها در آبخازیا و اوستیای جنوبی. این درگیری‌ها به شدت اقتصاد و ثبات کشور را تحت تأثیر قرار داد.
در سال ۲۰۰۳، «انقلاب گل سرخ» در گرجستان رخ داد که منجر به تغییر قدرت و改革ها شد. تحت رهبری میخاíl ساکاچویلی، گرجستان دوره‌ای را به سمت ادغام با غرب آغاز کرد و تلاش کرد تا به ناتو و اتحادیه اروپا بپیوندد.
امروز گرجستان یک دولت دموکراتیک با اقتصادی در حال توسعه است. گردشگری، کشاورزی و بخش IT نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند. گرجستان همچنین به طور فعال بر بهبود رابطه با کشورهای همسایه کار می‌کند و تلاش می‌کند تا در ساختارهای اروپایی ادغام شود.
با وجود چالش‌هایی که گرجستان با آن‌ها روبرو است، کشور هنوز میراث فرهنگی غنی و هویت منحصر به فردی را حفظ کرده است که همچنان توجه و علاقه را در سطح بین‌المللی جلب می‌کند.
تاریخ گرجستان، تاریخ مبارزه، استقامت و احیا است. از تمدن‌های باستانی تا دولت دموکراتیک معاصر، گرجستان مسیر طولانی را طی کرده است. این مسیر پر از چالش‌ها است، اما همچنین امیدوار به آینده‌ای روشن که گرجستان را به مکانی منحصر به فرد و مهم در نقشه جهان تبدیل می‌کند.