دانشنامه تاریخی
لتونی یکی از کشورهای منطقه بالتیک است که اقتصاد آن، با وجود پیچیدگی‌های تاریخی و سیاسی، به طور موفقیت‌آمیز به شرایط مدرن کاهش یافته است. از زمان استقلال در سال 1990، لتونی از طریق تغییرات اقتصادی قابل توجهی عبور کرده و در سال 2004 به اتحادیه اروپا پیوسته و در اقتصاد جهانی به خوبی ادغام شده است. اقتصاد لتونی یک اقتصاد مختلط است که عناصر اقتصادی بازار را با تنظیم دولتی در زمینه‌های کلیدی ترکیب می‌کند.
بر اساس داده‌های بانک جهانی، لتونی دارای یک اقتصاد بازار توسعه‌یافته با سطح زندگی بالا است. در سال 2023، تولید ناخالص داخلی (GDP) لتونی حدود 40 میلیارد یورو بوده است. تولید ناخالص داخلی به ازای هر نفر در لتونی حدود 21,000 یورو است که نشان‌دهنده سطح بالای قابل توجهی برای کشورهای شرق اروپا است. از سال 2010، اقتصاد لتونی علیرغم چالش‌های داخلی و خارجی، رشد پایداری را نشان داده است.
صنایع اصلی اقتصاد لتونی شامل خدمات، کشاورزی و صنعت است. این کشور همچنین دارای سیستم حمل ونقل و لجستیک پیشرفته‌ای است که به لطف موقعیت جغرافیایی مناسب در تقاطع مسیرهای تجاری بین اروپا غربی و شرقی و همچنین بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و بخش نوآوری در حال پیشرفت، می‌باشد.
تجارت نقش کلیدی در اقتصاد لتونی دارد. این کشور دارای بازاری باز و به عنوان یک مرکز حمل و نقل مهم برای اتحادیه اروپا، روسیه و دیگر کشورهای CIS شناخته می‌شود. کالاهای اصلی صادراتی لتونی شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، دستگاه‌های برقی، محصولات شیمیایی، فلزات و محصولات جنگل‌داری است. در سال 2023، صادرات لتونی حدود 13 میلیارد یورو بوده است.
شرکای تجاری اصلی لتونی شامل آلمان، لیتوانی، استونی، روسیه و لهستان هستند. آلمان بزرگترین شریک تجاری است که حدود 20٪ از صادرات لتونی را دریافت می‌کند. لتونی همچنین به طور فعال در حال توسعه روابط خود با کشورهای آسیایی، آمریکای شمالی و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا است. در سال‌های اخیر، حجم تجارت با چین و ایالات متحده افزایش یافته که نشان‌دهنده تلاش‌ها برای تنوع‌بخشی به روابط اقتصادی خارجی است.
واردات کشور شامل نفت، گاز طبیعی، خودرو و ماشین‌آلات است که نیازهای اقتصاد لتونی به مواد اولیه و فناوری برای تولید را منعکس می‌کند.
کشاورزی به عنوان یک بخش مهم از اقتصاد لتونی باقی مانده است، با وجود صنعتی شدن و رشد بخش خدمات. این کشور دارای پتانسیل قابل توجهی در تولید غلات، محصولات لبنی، گوشت و سبزیجات است. در سال‌های اخیر، کشاورزی به طور فعال مدرنیزه شده است، که به افزایش بهره‌وری و بهبود کیفیت محصولات کمک کرده است. لتونی همچنین به خاطر صادرات محصولات کشاورزی خود مانند محصولات لبنی، گوشت و غلات شناخته شده است.
بخش عمده‌ای از زمین‌های کشاورزی در لتونی برای تولید غلات و محصولات علوفه‌ای استفاده می‌شود، در حالی که بخش کمتری به سبزیجات، سیب‌زمینی و میوه‌ها اختصاص دارد. کشاورزان لتونی به طور فعال فناوری‌های جدید را به کار گرفته و در تلاشند تا بهره‌وری را افزایش دهند و کشاورزی را در برابر تغییرات اقلیمی مقاوم‌تر کنند.
لتونی دارای یک بخش صنعتی در حال توسعه است که در آن صنایع شیمیایی، تولید تجهیزات، فلزکاری و صنعت غذایی نقش مهمی دارند. این کشور به طور فعال ظرفیت‌های تولیدی خود را در حال گسترش است تا با نیازهای بازار داخلی همخوانی داشته باشد و محصولات را به اتحادیه اروپا و کشورهای دیگر صادر کند.
منابع طبیعی لتونی نسبتاً محدود هستند، که کشور را وابسته به واردات حامل‌های انرژی، به ویژه نفت و گاز طبیعی، کرده است. با این حال، لتونی به طور فعال در حال توسعه منابع انرژی جایگزین شامل ایستگاه‌های برقی خورشیدی و بادی است. در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری در انرژی «سبز» افزایش یافته که با روندهای زیست محیطی و اقتصادی عمومی در اتحادیه اروپا همخوانی دارد.
سیستم مالی لتونی یک بازار مختلط با سهم غالب بانک‌های بزرگ خارجی است. چندین بانک بزرگ، شامل موسسات مالی بین‌المللی، در این کشور فعالیت می‌کنند که به جذب سرمایه‌گذاری و حفظ درجه بالایی از آزادی مالی کمک می‌کند. یکی از جنبه‌های مهم اقتصاد، حضور بخش بیمه توسعه‌یافته همچنین بازارهای سرمایه و اوراق بهادار است.
در سال‌های اخیر، لتونی سیستم مالی خود را طبق الزامات اتحادیه اروپا بهبود بخشیده است که بر اعتماد سرمایه‌گذاران بین‌المللی تأثیر مثبت گذاشته است. بخش مالی لتونی پایدار است و اقتصاد کشور به جذب سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف ادامه می‌دهد.
گردشگری یکی از بخش‌های کلیدی اقتصاد لتونی است. در سال‌های اخیر، این کشور با طبیعت منحصر به فرد، میراث تاریخی و فرهنگی غنی، توجه گردشگران بیشتری را جلب کرده است. مقاصد گردشگری اصلی شامل ریگا — پایتخت لتونی، شهرهای تاریخی مانند یورمالا، لیپایا، سسیس و همچنین جاذبه‌های طبیعی از جمله مناطق حفاظت‌شده و سواحل دریای بالتیک است.
لتونی به طور فعال نه تنها به گردشگری سنتی، بلکه به «گردشگری سبز»، گردشگری پزشکی و گردشگری مرتبط با رویدادهای فرهنگی نیز توسعه می‌دهد. ریگا، به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا در سال 2014، به مرکزی برای جشنواره‌های فرهنگی و موسیقی تبدیل شده است که به جذابیت گردشگری کشور کمک کرده است.
لتونی سطح زندگی بالایی را در منطقه نشان می‌دهد. این کشور دارای سیستم بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و خدمات اجتماعی به خوبی در حال توسعه است. با این حال، مانند بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا، در لتونی نابرابری قابل توجهی در درآمدها وجود دارد، به ویژه در مناطق روستایی. با این وجود، لتونی موفق به دستیابی به رشد پایدار اقتصادی شده و در سال‌های اخیر سطح فقر کاهش یافته است.
با این حال، این کشور با تعدادی از چالش‌های اقتصادی مواجه است، از جمله مهاجرت، فعالیت جمعیتی پایین و پیری جمعیت. این مسائل نیاز به رویکرد جامع در سیاست‌ها برای تحریک زاد و ولد، بهبود شرایط زندگی برای جوانان و جذب متخصصان ماهر از خارج را مطرح می‌کند.
اقتصاد لتونی دارای چشم‌اندازهای بزرگی برای رشد است. این کشور به توسعه فناوری‌های نوآورانه، مشارکت فعال در اتحادیه اروپا و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی ادامه می‌دهد. توجه به توسعه فناوری‌های «سبز»، انرژی‌های تجدیدپذیر و کشاورزی پایدار معطوف شده است. نقش لتونی به عنوان یک مرکز حمل و نقل همچنان در حال تقویت است، به ویژه در پرتو جهانی‌سازی و افزایش تقاضا برای خدمات حمل و نقل و لجستیک.
همچنین، یک عامل کلیدی، ادغام بیشتر لتونی در اقتصاد اروپایی و جهانی خواهد بود که برای کشور فرصت‌های جدیدی برای توسعه و نوسازی زیرساخت‌ها فراهم می‌کند. اصلاحات اجتماعی موفق و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی به لتونی کمک خواهند کرد تا موقعیت اقتصادی خود را در شرق اروپا حفظ کند و نقش خود را در صحنه بین‌المللی تقویت کند.