دانشنامه تاریخی
مکزیک، با تاریخ چندصد ساله‌اش، زادگاه بسیاری از شخصیت‌های برجسته‌ای است که تأثیر زیادی نه تنها بر سرنوشت کشور خود، بلکه بر تاریخ جهان گذاشته‌اند. این شخصیت‌ها به دوران‌ها و زمینه‌های مختلفی تعلق دارند - از دوره پیش از ورود اسپانیایی‌ها تا زمان‌های معاصر. آنها ردپای عمیقی در سیاست، فرهنگ، هنر و علم گذاشته‌اند و بسیاری از آنها به نمادهای مبارزه برای عدالت و استقلال تبدیل شده‌اند.
موانتزوما II (یا مونسوتزوما II) آخرین حاکم امپراتوری بزرگ آتسک‌ها بود که از سال 1502 تا 1520 سلطنت کرد. سلطنت او به‌طور تراژیکی به پایان رسید، زمانی که کنکیستادورهای اسپانیایی به رهبری هرنان کورتس به سرزمین آتسک‌ها وارد شدند. با وجود مهمان‌نوازی اولیه موانتزوما از اسپانیایی‌ها، حوادث به سرعت به سمت تراژدی پیش رفت و در نتیجه برخوردها با اسپانیایی‌ها، امپراتوری آتسک نابود شد.
موانتزوما II به نماد سقوط یک تمدن قدرتمند تبدیل شد و به خاطر نقش سیاسی و فرهنگی پیچیده‌اش قابل توجه است. سرنوشت او هنوز هم مورد توجه تاریخ‌نگاران است، زیرا او مظهر برخورد دو جهان - مردم بومی مکزیک و اروپایی‌ها - است.
میگل ایدالگو یکی از مهم‌ترین قهرمانان جنگ استقلال مکزیک است که در سال 1810 آغاز شد. به عنوان یک کشیش کاتولیک، او قیامی علیه سلطه استعمار اسپانیا آغاز کرد و به آزادی، برابری و برادری فراخواند. فریاد مشهور او «گریتو-ده-دلورز» که در 16 سپتامبر 1810 بیان شد، آغازگر مبارزه مستقل مکزیکی‌ها شد.
ایدالگو به عنوان یک قهرمان ملی شناخته می‌شود و شخصیت او نماد تلاش برای استقلال و عدالت اجتماعی است. با وجود اینکه ایدالگو در سال 1811 دستگیر و اعدام شد، اقدامات و ایده‌های او پایه‌گذار جنبش‌های انقلابی بعدی در مکزیک شد و یاد او در جشن ملی - روز استقلال - زنده است.
امیلیانو زاپاتا یکی از بارزترین شخصیت‌های انقلاب مکزیک (1910-1920) بود. زاپاتا رهبر کشاورزی بود که برای اصلاحات در زمینه کشاورزی، زمین و آزادی برای دهقانان مبارزه می‌کرد. شعار او «زمین و آزادی» به نماد انقلاب و مبارزه برای حقوق مردم فقیر تبدیل شد.
او نه تنها نماد مبارزه دهقانان، بلکه یک آیکون در فرهنگ مکزیکی شد. زاپاتا نیروهای مسلح را رهبری کرده و با فساد و استثمار از سوی مالکان زمین ثروتمند مبارزه کرد. او در سال 1919 کشته شد، اما میراث او تا به امروز زنده است. زاپاتا به عنوان نمونه‌ای از فداکاری برای حقیقت و عدالت در تاریخ باقی مانده است.
پانچا ویلّا یکی دیگر از قهرمانان ملی است که نقش مهمی در انقلاب مکزیک ایفا کرد. بر خلاف زاپاتا، ویلّا از قشر پایین‌تری از جامعه آمده و به رهبر شورشیان در شمال مکزیک تبدیل شد. او استراتژیست نظامی برجسته‌ای بود و نماد مبارزه برای برابری و اصلاحات نیز به شمار می‌رفت. در طول زندگی‌اش، ویلّا هم قهرمان ملی و هم شخصیت بحث‌برانگیزی بود زیرا همیشه طبق قانون عمل نمی‌کرد.
ویلّا نقش مهمی در سقوط دیکتاتوری پرفیریو دیاز و اصلاح کشاورزی ایفا کرد. او به مبارزه برای حقوق دهقانان ادامه داد و در سال 1923 کشته شد، اما نام او در حافظه مردم به عنوان نماد مقاومت در برابر بی‌عدالتی زنده است.
دیگو ریورا یکی از معروف‌ترین هنرمندان مکزیکی و نماینده جنبش‌های هنری قرن بیستم، مانند موریالیسم مکزیکی بود. ریورا نقشی کلیدی در زندگی فرهنگی مکزیک ایفا کرد و در ترویج ایده‌های سوسیالیسم و همبستگی کارگری از طریق نقاشی‌ها و دیوارنگاره‌هایش، نقش مهمی داشت. او معمولاً صحنه‌هایی از زندگی دهقانان، کارگران و سرخ‌پوستان مکزیکی را به تصویر می‌کشید که نشان‌دهنده تعهد او به عدالت اجتماعی بود.
ریورا همچنین شوهر هنرمند معروف فریدا کاهلو بود. آثار او تأثیر بزرگی بر فرهنگ و هنر مکزیک گذاشته و بسیاری از آثارش، مانند دیوارنگاره‌ها در دیوارهای کاخ ملی، به نمادهای ملی تبدیل شده‌اند.
فریدا کاهلو نیز شخصیتی مهم در تاریخ مکزیک و فرهنگ جهانی است. او هنرمندی بود که آثارش نه تنها نماد فرهنگ عامه مکزیک، بلکه بیان عمیق از درد و ترس ناشی از رنج‌های جسمی و عاطفی‌اش نیز به شمار می‌رفت. او به خاطر خودنگاره‌هایش شناخته می‌شود و از طریق نقاشی‌هایش به اعتراض علیه بی‌عدالتی‌های اجتماعی و مبارزه زنان برای برابری پرداخت.
فریدا به آیکونی از فمینیسم و نماد هویت مکزیکی تبدیل شده است. زندگی و کارهای او هنوز هم الهام‌بخش نسل‌های مردم مبارز برای حقوق زنان و حقوق اقلیت‌ها است.
لازارو کاردناث از سال 1934 تا 1940 رئیس‌جمهور مکزیک بود و سلطنت او با اصلاحات سیاسی و اجتماعی بزرگی همراه بود. او به خاطر ملی‌سازی صنعت نفت، که قبلاً تحت کنترل شرکت‌های خارجی بود، مشهور شد. کاردناث همچنین اصلاحات کشاورزی را با هدف توزیع زمین میان دهقانان انجام داد و تشکیل چندین برنامه اجتماعی را آغاز کرد.
در دوران ریاست‌جمهوری او، مکزیک از نظر اقتصادی به‌طور قابل توجهی مستقل‌تر شد و تلاش‌های او برای بهبود زندگی اقشار کم‌درآمد نقشی مهم در شکل‌گیری دولت مدرن مکزیک ایفا کرد. کاردناث هنوز هم یکی از محترم‌ترین شخصیت‌ها در تاریخ کشور به شمار می‌رود.
گابریلا میسترال، هرچند در شیلی متولد شد، شخصیت مهمی برای مکزیک به‌شمار می‌آید به‌خاطر پیوندهای فرهنگی و سیاسی نزدیکش با این کشور. میسترال شاعر و دیپلمات بود و برنده جایزه نوبل ادبیات در سال 1945 شد. آثار و فعالیت‌های او تأثیر عمیقی بر بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین، از جمله مکزیک، داشته و او به‌عنوان مشارکتی فعال در اصلاحات فرهنگی و آموزشی شناخته می‌شد.
در دهه‌های اخیر، سیاستمدارانی مانند آندرس مانوئل لوpeس اوبرادور نقش مهمی در تاریخ مکزیک ایفا کردند که در سال 2018 به ریاست‌جمهوری مکزیک رسید. اصلاحات او به مبارزه با فساد، افزایش عدالت اجتماعی و بهبود وضعیت اقتصادی کشور معطوف شده است. فعالیت‌های او بااین‌حال همچنان بحث‌های زیادی را به همراه داشته است، اما او بدون شک یکی از شخصیت‌های مهم در زندگی سیاسی معاصر مکزیک باقی مانده است.
شخصیت‌های معروف مکزیک، از جمله هنرمندان، سیاستمداران و رهبران جنبش، به‌طور پیوسته بر توسعه کشور تأثیر گذاشته و می‌گذارند. میراث آنها بخشی از بافت فرهنگی و تاریخی ملت است و نمونه‌ای از روحیه قوی و تمایل به تغییر، عدالت اجتماعی و استقلال به‌شمار می‌رود.