دانشنامه تاریخی
سری لانکا با تاریخی غنی و چندین قرنی، دنیای خود را با شخصیت‌های برجسته‌ای سرشار کرده است که تأثیر قابل توجهی در زمینه‌های مختلف از جمله سیاست، مذهب، هنر و علم گذاشته‌اند. دستاوردهای آن‌ها میراث فرهنگی و تاریخی جزیره را شکل داده‌اند که هنوز هم اهمیت خود را حفظ کرده است.
بر اساس تاریخ‌نگاری "ماهامانسا"، ویدجا به عنوان نخستین پادشاه سری لانکا و بنیان‌گذار ملت سینگالی شناخته می‌شود. او در حدود قرن ششم قبل از میلاد با پیروان خود از شمال هند به جزیره آمد. داستان ویدجا مبنایی برای بسیاری از افسانه‌ها و روایات مربوط به منشاء فرهنگ و دولت‌داری سری لانکا است.
حکومت ویدجا آغازگر سلسله‌ای طولانی از دودمان‌ها بود که نقش مهمی در شکل‌گیری ساختار سیاسی جزیره ایفا کردند.
پادشاه دوتوگمنو (قرن دوم قبل از میلاد) به یکی از بزرگترین فرمانروایان در تاریخ سری لانکا تبدیل شد. حکومت او با ادغام کشور پس از درگیری‌های طولانی با پادشاهی‌های تامیل در شمال جزیره همراه بود. او به خاطر پیروزی‌اش بر پادشاه الارا و احیای بودیسم به عنوان دین اصلی در سری لانکا شناخته می‌شود.
یکی از مهمترین دستاوردهای او ساخت رووانویلی سایا – یک استوپا بزرگ در آنگوراداپورا است که همچنان نماد ایمان بودایی و مهارت معماری است.
آرها ت ماهندا یک راهب هندی بود که در قرن سوم قبل از میلاد بودیسم را به سری لانکا آورد. او پسر امپراتور آشوکا بود و نقش مهمی در ترویج آموزه‌های بودایی در میان مردم جزیره داشت.
فعالیت‌های او نه تنها به توسعه روحانی بلکه به توسعه فرهنگی سری لانکا کمک کرد. ماهندا به تأسیس بودیسم به عنوان دین اصلی کمک کرد و مبنای آموزش‌های دینی را پایه‌گذاری کرد که بر توسعه ادبیات، معماری و هنر تأثیر گذاشت.
ملکه آنولا که در قرن اول قبل از میلاد زندگی می‌کرد، اولین زن فرمانروای سری لانکا شد. او به عنوان یک فرمانروا با حکمت و قاطعیت شناخته می‌شود که به تقویت بودیسم و گسترش تأثیرات فرهنگی کشور کمک کرد.
حکومت او نشان داد که زنان قادر به تصدی مقام‌های مهم در مدیریت و دین بودند که در آن زمان امری نادر بود.
پادشاه پاراکرامابهو I، معروف به بزرگ، در قرن دوازدهم حکمرانی کرد. او به خاطر دستاوردهایش در مدیریت، ساخت و ساز و نظامی‌گری مشهور شد. حکومت او به عنوان "دوره طلايي" سری لانکا محسوب می‌شود، زمانی که اقتصاد و فرهنگ به اوج خود رسیدند.
پاراکرامابهو I پروژه‌های بزرگ آبیاری را انجام داد، از جمله ساخت پاراکراما سمویدرا – یک مخزن بزرگ که هنوز هم برای کشاورزی استفاده می‌شود. او همچنین به توسعه صومعه‌ها و معابد بودایی کمک کرد.
آناندا کوماراسوامی (1877–1947) یک دانشمند، فیلسوف و هنرمند برجسته بود که نقش مهمی در معرفی فرهنگ سری لانکا به فراتر از این جزیره ایفا کرد. او یکی از اولین محققان هنر سنتی جنوب آسیا بود و به غرب کمک کرد تا به اهمیت فلسفه‌های بودایی و هندوئیستی پی ببرد.
آثار او در تاریخ هنر و فرهنگ او را به شخصیتی کلیدی در تبادل فرهنگی جهانی و حفظ میراث سری لانکا تبدیل کرد.
سولومون بندرانایکه (1899–1959) نخست وزیر سری لانکا و یکی از سیاستمداران کلیدی بود که بر توسعه مدرن کشور تأثیر گذاشت. او به خاطر سیاست‌های خود در ترویج زبان و فرهنگ سینگالی و تلاش‌هایش برای ایجاد سری لانکای مستقل و منحصر به فرد مشهور است.
علیرغم تناقض‌ها، اصلاحات سیاسی او بر شکل‌گیری هویت ملی و توسعه نهادهای دموکراتیک تأثیر گذاشت.
چاندریکا کوماراتونگا، اولین زن رئیس‌جمهور سری لانکا، سهم زیادی در سیاست و زندگی عمومی کشور داشته است. حکومت او در دهه‌های 1990 و اوایل 2000 با تلاش‌هایش برای حل مشکلات مدنی بین دولت و جدایی‌طلبان تامیل مشخص بود.
او همچنین اصلاحات اقتصادی را برای بهبود شرایط اجتماعی برای همه شهروندان کشور ترویج کرد.
شخصیات‌های تاریخی معروف سری لانکا تابلو فریبنده‌ای از کنشگران هستند که بر توسعه دولت، فرهنگ و جامعه تأثیر گذاشته‌اند. آن‌ها ردپای غیرقابل محو خود را در تاریخ باقی گذاشته و همچنان الهام‌بخش رهبران و نسل‌های جدید هستند و تصویر سری لانکا را به عنوان یک میراث فرهنگی منحصر به فرد و غنی از جزیره شکل می‌دهند.