دانشنامه تاریخی
دوره استبداد در فرانسه، که از قرن 16 تا 18 را در بر می‌گیرد، زمان تمرکز قدرت در دستان پادشاه بود. پادشاهان تلاش می‌کردند کنترل کامل بر کشور را برقرار کنند، که منجر به تغییرات قابل توجهی در زندگی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شد. در نهایت، در سایه تناقضات انباشته شده و نارضایتی‌ها، در پایان قرن 18 انقلاب بزرگ فرانسه رخ داد که نقطه عطفی در تاریخ فرانسه و جهان به شمار می‌رود. این مقاله به بررسی جنبه‌های اصلی استبداد و عللی که منجر به انقلاب شد، می‌پردازد.
استبداد به عنوان یک شکل حکومتی در قرن 16 و 17 در اروپا غالب شد. در فرانسه، این نظام تحت تأثیر دودمان بوربون توسعه یافت. هنری چهارم، که در سال 1589 پادشاه شد، آغاز به تقویت قدرت متمرکز کرد و حکومت او پایه‌ای برای استبداد آینده شد. او در سال 1598 فرمان نانت را صادر کرد که حقوق مذهبی به هواداران خود اعطا کرد و به تأمین صلح داخلی کمک کرد.
با این حال، شکوفایی واقعی استبداد در فرانسه در دوران لوئی چهاردهم رخ داد، که در سال 1643 بر تخت سلطنت نشست. او ادعا کرد که قدرتش از سوی خدا به او داده شده و او "دولت در دولت" است. لوئی چهاردهم پایتخت را از شالون به ورسال منتقل کرد و در آنجا کاخی باشکوه ساخت که نمادی از قدرت و عظمت او شد. او تلاش کرد تمام جنبه‌های زندگی زیر دستانش را کنترل کند و ارتش‌های منظم تأسیس کرد که به او این امکان را داد که سیاست خارجی فعالی را پیاده کند.
سیاست لوئی چهاردهم بر اساس ایده مرکانتیلیسم بنا شده بود، که بر این اساس، اقتصاد کشور باید بر تأمین حداکثر درآمد برای دولت متمرکز باشد. او به طور فعال از توسعه صنعت و تجارت حمایت کرد که به افزایش قدرت اقتصادی فرانسه کمک کرد. با این حال، جنگ‌های او، مانند جنگ میراث اسپانیا، به خسارات مالی قابل توجه و فرسودگی منابع کشور منجر شد.
لوئی چهاردهم همچنین کنترل بر اشراف را تقویت کرد و آنها را مجبور به زندگی در دربار ورسال کرد که این موضوع قدرت سیاسی آنها را محدود و وابستگی به قدرت سلطنتی ایجاد کرد. این امر به تقویت سلطنت مطلقه کمک کرد، اما همچنین نارضایتی‌هایی در میان اشراف و مردم عادی به وجود آورد که در ادامه یکی از دلایل انقلاب شد.
در قرن 18، استبداد در فرانسه با مشکلات جدی روبرو شد. مشکلات اقتصادی ناشی از جنگ‌های مداوم و هزینه‌های روزافزون نگهداری دربار، منجر به افزایش بار مالیاتی بر دهقانان و ساکنان شهری شد. نارضایتی فزاینده در میان اقشار مختلف جامعه شروع به تجمع کرد و ایده‌های اجتماعی درباره آزادی و برابری شروع به محبوبیت پیدا کردند.
در این زمان، فیلسوفان عصر روشنگری، مانند ولتر، روسو و مونتسکیو نیز فعال شدند که به انتقاد از استبداد پرداختند و خواستار اصلاحات سیاسی و اجتماعی شدند. ایده‌های آنها در مورد حقوق شهروندی، آزادی بیان و جدایی کلیسا از دولت، مبنای حرکات سیاسی جدید شدند.
انقلاب بزرگ فرانسه در سال 1789 آغاز شد و نتیجه تناقضات انباشته شده میان قدرت سلطنتی و جامعه بود. قیام ناشی از مشکلات اقتصادی و تغییرات سیاسی بود که خواهان مشارکت مردم در مدیریت کشور بود. آغاز انقلاب با برگزاری ایالات عمومی آغاز شد که از سال 1614 تشکیل نشده بود.
در جریان انقلاب، مجلس ملی تشکیل شد که اعلامیه حقوق بشر و شهروند را صادر کرد. این رویداد گام مهمی به سوی ایجاد جامعه‌ای جدید بود که بر اساس اصول آزادی، برابری و برادری استوار بود. با این حال، قدرت سلطنتی تلاش کرد انقلاب را سرکوب کند که منجر به شدت‌گیری خشونت و درگیری‌ها شد.
انقلاب منجر به ایجاد نهادهای جدید قدرت و در نهایت تأسیس جمهوری اول فرانسه در سال 1792 شد. در این زمان، شدت خشونت به اوج خود رسید، که به نام "ترور" مشهور شد و در آن هزاران نفر تحت عنوان حفاظت از انقلاب اعدام شدند. چهره اصلی این دوره ماکسیمیلیان روبسپی‌یر بود که ریاست کمیته امنیت عمومی را به عهده داشت.
تنش میان گروه‌های سیاسی مختلف در داخل حرکت انقلابی منجر به درگیری‌های داخلی شد. در سال 1794، روبسپی‌یر برکنار و اعدام شد، که پایان دوره ترور و آغاز واکنش به انقلاب را رقم زد.
انقلاب بزرگ فرانسه به تغییرات قابل توجهی در زندگی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فرانسه منجر شد. این انقلاب پایان استبداد را رقم زد و مبنای مدیریت دموکراتیک را فراهم کرد. ایده‌های انقلابی در سرتاسر اروپا گسترش یافت و الهام‌بخش بسیاری از حرکات آزادی و برابری شد.
انقلاب همچنین به ظهور طبقات جدید و تحرک اجتماعی منجر شد که به شکل‌گیری جامعه مدرن کمک کرد. در عین حال، بی‌ثباتی سیاسی و جنگ‌ها ناشی از انقلاب برای چندین دهه ادامه یافت و شرایطی را برای ظهور اشکال جدید حکومتی، همچون امپراتوری ناپلئونی، فراهم کرد.
استبداد و انقلاب بزرگ فرانسه مراحل مهمی در تاریخ فرانسه بودند که تأثیر قابل توجهی بر توسعه سیاست و جامعه اروپا داشتند. این دوره نه تنها پایان سلطنت مطلقه را رقم زد، بلکه مبنای شکل‌گیری ایده‌های دموکراتیک مدرن را فراهم کرد. بررسی این دوره به درک بهتر ریشه‌های تاریخی فرآیندهای اجتماعی و سیاسی مدرن کمک می‌کند.