دانشنامه تاریخی
قرون وسطی در فرانسه شامل دوره‌ای از قرن پنجم تا پانزدهم است و به سه مرحله اصلی تقسیم می‌شود: قرون وسطی اولیه، قرون وسطی عالی و قرون وسطی دیرینه. این دوره با تغییرات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی قابل توجهی همراه بود که شامل تشکیل جامعه فئودالی، توسعه شهرها و شکل‌گیری یک پادشاهی قدرتمند می‌شود. فرانسه به یک مرکز مهم تاریخ، هنر و فرهنگ اروپایی تبدیل شد.
پس از سقوط امپراتوری روم غربی در قرن پنجم، در سرزمین‌های امروزی فرانسه، پادشاهی‌های مختلف بربری شکل گرفتند. از این میان، پادشاهی فرانک‌ها با هدایت کلودویک اول در اوایل قرن ششم از اهمیت بیشتری برخوردار بود. او فرانک‌ها را تحت یک تاج متحد کرد و مسیحیت را پذیرفت که این اساس برای توسعه بیشتر پادشاهی و تقویت قدرت کلیسا شد.
در قرن‌های ششم تا نهم، پادشاهی فرانک همچنان به گسترش خود ادامه می‌داد. در زمان شارلمانی، که در سال 800 به عنوان امپراتور تاج‌گذاری کرد، او به اوج شکوفایی خود رسید. شارلمانی به توسعه آموزش و فرهنگ و همچنین سازمان‌دهی کلیسای مسیحی کمک کرد. با این حال، امپراتوری او پس از مرگش تحلیل رفت و قدرت دوباره میان وارثان مختلف تقسیم شد.
پس از فروپاشی امپراتوری شارلمانی در قرن نهم، فرانسه وارد دوره فئودالیسم شد. فئودالیسم به پایه‌گذار ساختار اجتماعی تبدیل شد که در آن مالکیت‌های زمینی و روابط وابستگی قدرت سیاسی را تعیین می‌کرد. لردها و بارون‌ها بر زمین‌های خود مدیریت داشتند و در ازای خدمت و کمک، حفاظت را به وابستگان خود ارائه می‌دادند.
جنگ‌های فئودالی و نزاع‌ها میان شاهزادگان مختلف در طول قرون وسطی اولیه ادامه داشت. در پایان قرن دهم، فرانسه تحت حکومت دودمان کاپتیان به ثبات رسید، وقتی که در سال 987، گوگ کائپت به پادشاهی رسید. این آغاز یک حکومت طولانی مدت این دودمان و تقویت قدرت مرکزی بود.
دوره قرون وسطی عالی با رشد شهرها، افزایش تجارت و آغاز جنگ‌های صلیبی مشخص می‌شود. جنگ‌های صلیبی، که در اواخر قرن یازدهم آغاز شد، نقش مهمی در گسترش مسیحیت و تبادل فرهنگی میان شرق و غرب ایفا کردند. فرانسه یکی از شرکت‌کنندگان کلیدی در این عملیات نظامی بود.
در قرن دوازدهم، رشد قابل توجهی در شهرها و توسعه بورژوازی صورت گرفت. شهرنشینان شروع به سازمان‌دهی در انجمن‌های تجاری و اتحادیه‌ها کردند که به رونق اقتصادی کمک کرد. افزایش تجارت همچنین به توسعه فرهنگ و هنر کمک کرد و این موضوع در معماری، ادبیات و نقاشی به وضوح دیده می‌شود.
در این زمان همچنین تغییرات مهمی در حوزه مذهبی رخ داد. مهم‌ترین اوراد کلیسایی، مانند فرنسسکن‌ها و دومینیک‌ها، در این دوره شکل گرفتند و نقش مهمی در گسترش آموزش و فرهنگ ایفا کردند. تأسیس دانشگاه‌ها در پاریس و دیگر شهرها، یک گام مهم در توسعه علم و آموزش بود.
قرون وسطی دیرینه در فرانسه زمان تغییرات بزرگ بود، از جمله جنگ صدساله (1337–1453) میان فرانسه و انگلستان. این جنگ تأثیر قابل توجهی بر زندگی سیاسی و اجتماعی کشور داشت. درگیری‌ها باعث پیامدهای اقتصادی جدی شد و بسیاری از مناطق از ویرانی‌ها رنج بردند.
شخصیت مهم این دوره ژان دارک بود که نیروهای فرانسوی را به پیروزی‌هایی در برابر انگلیس‌ها هدایت کرد. نقش او در آزادی اورلئان و تاج‌گذاری شارل هفتم در ریمس، نماد وحدت ملی شد و مردم فرانسه را برای مبارزه برای استقلال خود الهام بخشید.
در پایان جنگ صدساله، فرانسه با هویتی ملی قوی و قدرت مرکزی خروجی داشت. تقویت قدرت پادشاهی به تغییر ساختار سیاسی کشور انجامید و زمینه را برای ظهور سلطنت مطلقه در آینده فراهم کرد.
قرون وسطی در فرانسه همچنین زمان دستیابی‌های قابل توجهی در زمینه فرهنگ و هنر بود. معماری گوتیک که مختص این دوره بود، در کلیساهای مشهوری مانند نوتردام در پاریس و کلیسای ریمس مشاهده می‌شود. این بناها شکوه و عظمت را که منعکس‌کننده آرزوهای مذهبی و سیاسی آن زمان بود، به نمایش گذاشت.
ادبیات نیز در فرانسه قرون وسطی رونق گرفت. آثارهایی مانند «سرود رولاند» و «تریستان و ایزلد» روح زمان و ارزش‌های آن را منعکس کردند. این آثار به عنوان اساس توسعه آینده ادبیات و فرهنگ فرانسه قرار گرفتند. تأسیس رمان‌های شوالیه‌ای و اشکال جدید شعر به گسترش ایده‌های عاشقانه و تصورات درباره عشق و افتخار کمک کرد.
قرون وسطی در فرانسه دوره‌ای پیچیده و تنوع‌پذیر است که پایه‌گذار شکل‌گیری دولت مدرن فرانسه و هویت فرهنگی آن بود. این دوره زمان تغییرات بزرگ، جنگ‌ها و دستاوردهای فرهنگی بود که هنوز هم بر زندگی و فرهنگ فرانسه تأثیر می‌گذارد. مطالعه تاریخ قرون وسطی فرانسه به ما کمک می‌کند تا ریشه‌های اروپا مدرن و تنوع آن را بهتر درک کنیم.