دانشنامه تاریخی
اصلاحات اجتماعی در کرواسی جزء مهمی از فرایند مدرنیزاسیون دولت محسوب می‌شود، به ویژه پس از استقلال در سال 1991. این کشور تغییرات قابل توجهی را در عرصه اجتماعی پشت سر گذاشته است، با هدف بهبود کیفیت زندگی شهروندان خود، تأمین اجتماعی و ادغام در ساختارهای بین‌المللی، مانند اتحادیه اروپا. این اصلاحات جنبه‌های مختلفی را شامل می‌شود، از جمله بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، سیستم بازنشستگی، کمک اجتماعی و بازار کار. اصلاحات به سمت بهبود زندگی مردم، افزایش سطح رفاه و ایجاد فرصت‌های برابر برای همه اقشار جامعه هدایت شده است.
در یوگسلاوی سوسیالیستی که کرواسی تا سال 1991 بخشی از آن بود، اصلاحات اجتماعی بخشی از برنامه کلی دولت سوسیالیستی بود که به دنبال ایجاد سیستم عدالت اجتماعی بود. این سیستم به تأمین خدمات رایگان یا قابل دسترس برای اکثر شهروندان در حوزه‌های بهداشت و درمان، آموزش و مسکن متمرکز بود. این اصلاحات بر پایه اصول برابری و همبستگی اجتماعی بنا شده بود که امکان ایجاد یک شبکه اجتماعی نسبتاً پیشرفته را فراهم می‌کرد که حداقل ضمانت‌هایی را برای شهروندان تأمین می‌کرد.
با این حال، علیرغم دستاوردهای اجتماعی موجود، سیستم موجود متمرکز بود و بسیاری از مشکلات اجتماع، مانند بیکاری، فقر و درگیری‌های قومی، حل‌نشده باقی‌ماند. با گذشت زمان، در شرایط تضعیف مدل سوسیالیستی و مشکلات اقتصادی، کرواسی به دنبال راه‌هایی برای تغییر ساختار اجتماعی خود بود، به ویژه پس از آغاز دهه 1990 که کشور در مسیر استقلال قرار گرفت.
پس از کسب استقلال، کرواسی با نیاز به مدرنیزاسیون حوزه اجتماعی مواجه شد. نابودی سیستم قدیمی و انتقال به اقتصاد بازار نیاز به تلاش‌های قابل توجهی برای اصلاح سیاست اجتماعی، بهداشت و درمان، آموزش و سیستم بازنشستگی داشت. این کشور با چالش‌های متعددی مواجه شد، از جمله پیامدهای جنگ استقلال کرواسی، رکود اقتصادی و نیاز به ادغام در ساختارهای اروپایی.
یکی از اولین و مهم‌ترین اصلاحات در دوره پس از سوسیالیسم، اصلاح سیستم بازنشستگی بود. در دهه 1990 اصلاحاتی انجام شد که به دنبال ایجاد سیستم بازنشستگی چند لایه بود که شامل عناصر بیمه الزامی و اختیاری می‌شد. این فرایند برای تأمین پایداری مالی سیستم بازنشستگی در شرایط اقتصاد بازار و پیری جمعیت ضروری بود.
یکی از حوزه‌های بسیار مهم سیاست اجتماعی در کرواسی بهداشت و درمان است. در اوایل دهه 1990، کرواسی از یوگسلاوی سیستم بهداشت و درمان مرکزی را به ارث برد که به تأمین دسترسی به خدمات پزشکی برای همه شهروندان متمرکز بود. اما با انتقال به اقتصاد بازار و تغییرات در سیاست‌های مالی، نیاز به اصلاح سیستم بهداشت و درمان احساس شد.
در سال 1993، سیستم بیمه سلامت الزامی معرفی شد که همچنان فعال است. این سیستم بیمه به بهبود دسترسی به خدمات پزشکی و همچنین کاهش بودجه دولتی برای بهداشت و درمان معطوف بود. به تدریج، بهداشت و درمان آغاز به توسعه با توجه به اصول اقتصاد بازار کرد، که منجر به معرفی جزئی خدمات پزشکی پرداختی و کاهش نقش دولت در تأمین بهداشت و درمان جامع شد.
همچنین لازم به ذکر است که کرواسی به طور فعال با سازمان‌های بین‌المللی، از جمله سازمان بهداشت جهانی، برای بهبود کیفیت خدمات پزشکی و مدرنیزاسیون زیرساخت‌های حوزه بهداشت و درمان همکاری کرده است. اصلاحات بهداشت و درمان در دهه 2000 ادامه یافت، زمانی که تعدادی از ابتکارات برای افزایش کیفیت و دسترسی به خدمات پزشکی برای شهروندان اجرا شد.
سیستم آموزشی در کرواسی همچنین پس از کسب استقلال تغییرات قابل توجهی را تجربه کرد. در اوایل دهه 1990، اصلاحاتی انجام شد که به دنبال بهبود کیفیت آموزش و هماهنگی آن با استانداردهای اروپایی بود. لازم به ذکر است که کرواسی در دوران یوگسلاوی دارای آمار بالایی در زمینه آموزش بود و این سنت‌ها در دولت مستقل ادامه یافت.
در اصلاحات سیستم آموزشی، کرواسی به دنبال ادغام در اتحادیه اروپا بود. در این راستا، به‌روزآوری برنامه‌های درسی، افزایش نقش زبان‌های خارجی و همچنین بهبود کیفیت آموزش دانشگاهی انجام شد. در دهه 2000، کرواسی به طور فعال عناصر روند بولونیا را پیاده‌سازی کرد، که شامل ایجاد یک سیستم انعطاف‌پذیرتر از درجات دانشگاهی و افزایش تحرک دانشجویان و مدرسان بود.
اصلاحات آموزشی همچنین شامل سیستم مدارس شد که به الزامات اقتصاد مدرن تطبیق یافت. یکی از اقدامات مهم، معرفی فناوری‌های اطلاعاتی جدید در فرایند آموزشی بود که امکان افزایش سطح آموزش و آماده‌سازی جوانان برای چالش‌های جهانی‌شده را فراهم کرد.
یکی از مهم‌ترین اصلاحات در کرواسی ایجاد یک سیستم کارآمد بازار کار بود که به کاهش بیکاری و بهبود شرایط کار برای شهروندان کمک کند. در اوایل دهه 1990، در شرایط اقتصاد انتقالی، کرواسی با نرخ بالای بیکاری، به‌ویژه در بین جوانان، مواجه شد. برای مقابله با این مشکل، برنامه‌های متعددی برای کمک به استخدام و آموزش مجدد کارگران معرفی شد.
یکی از ابتکارات کلیدی، اصلاح بازار کار بود که به افزایش انعطاف‌پذیری قوانین کار و بهبود شرایط برای کارآفرینان معطوف بود. به تدریج، کرواسی شروع به توسعه فعال برنامه‌های حمایت اجتماعی کرد که به حمایت از اقشار جمعیتی که با دشواری‌هایی در بازار کار مواجه بودند، از جمله معلولان، بازنشستگان و خانواده‌های پرجمعیت، معطوف بود.
علاوه بر این، در کرواسی یک سیستم حداقل دستمزد تدوین شده است که به تأمین سطح معیشت شایسته برای شهروندان و همچنین بهبود شرایط کار در بخش‌های خصوصی و دولتی پرداخته است. برنامه‌های حمایت اجتماعی به یک ابزار مهم در مبارزه با فقر و انزوا اجتماعی تبدیل شده است.
یکی از مهم‌ترین مراحل در فرایند اصلاحات اجتماعی، عضویت کرواسی در اتحادیه اروپا در سال 2013 بود. این رویداد افق‌های جدیدی را برای توسعه سیاست اجتماعی در کشور باز کرد. در طول فرایند ادغام، کرواسی اصلاحات اجتماعی و اقتصادی خود را با الزامات اتحادیه اروپا ادغام کرد، از جمله بهبود شرایط کاری، افزایش استانداردهای اجتماعی و بهبود حمایت اجتماعی.
در چارچوب ادغام در اتحادیه اروپا، کرواسی همچنین به اصلاح سیستم بازنشستگی پرداخت و به دنبال رویکردی متوازن‌تر در توزیع صندوق‌های بازنشستگی و افزایش پایداری آن‌ها بود. علاوه بر این، کشور به تلاش‌های خود برای بهبود بهداشت و درمان، آموزش و حمایت اجتماعی ادامه داد و از کمک‌های مالی و حمایت اتحادیه اروپا برای اجرای این اصلاحات استفاده کرد.
اصلاحات اجتماعی در کرواسی بخشی جدایی‌ناپذیر از مسیر آن به سوی مدرنیزاسیون و ادغام در جامعه جهانی محسوب می‌شود. این اصلاحات به بهبود کیفیت زندگی مردم، ایجاد یک دولت اجتماعی عادلانه و کارآمد و همچنین غلبه بر پیامدهای دوره انتقال هدفمند هستند. کرواسی به توسعه سیاست اجتماعی خود ادامه می‌دهد و به دنبال افزایش رفاه شهروندان و دستیابی به سطح بالای حمایت اجتماعی است.